6 ngư dân Việt Nam đang bị giữ tại cảng Tam Á (Trung Quốc)

Ông Lê Hải Bình thông tin: Nhận lời mời của ông Phạm Bình Minh, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Ngoại giao Na Uy sẽ đến thăm Việt Nam từ 15-17 tháng 7 tới. Nội dung hai bên sẽ trao đổi về các vấn đề kinh tế, thương mại, đầu tư cũng như những lĩnh vực Na Uy có thế mạnh, như đóng tàu, hàng hải…

Ngay sau đó là phần đặt câu hỏi của các báo.

- PV: Xin cho biết Bộ Ngoại giao có biện pháp gì bảo hộ công dân trong vụ việc Trung Quốc bắt 6 ngư dân VN?

- Ông Lê Hải Bình: ngay sau khi có thông tin về vụ việc, Bộ Ngoại giao VN đã chỉ đạo Đại sứ quán cũng như các cơ quan ngoại giao VN khác tại Trung Quốc tiến hành các biện pháp bảo hộ công dân cũng như giải quyết vụ việc.

Theo thông tin mới nhất từ tổng lãnh sự quán VN tại Quảng Châu, đại diện tổng lãnh sự đã thăm lãnh sự cũng như có biện pháp bảo hộ cần thiết với ngư dân. Hiện sức khỏe các ngư dân hoàn toàn ổn định, 6 ngư dân đang bị lưu giữ tại Cảng Tam Á, Thành phố Tam Á, Trung Quốc. Tổng lãnh sự quán tại Quảng Châu cũng như các cơ quan đang làm việc rất chặt chẽ với phía Trung Quốc để xác minh vụ việc một cách rõ ràng.

- PV: Vừa rồi có vụ việc lộn xộn trước đại sứ quán VN tại Campuchia, xin cho biết diễn biến vụ việc và quan điểm?

- Ông Lê Hải Bình: Việc một số phần tử cực đoan ở Campuchia biểu tình trước đại sứ quán VN là hành động sai trái. VN đề nghị chính quyền Campuchia có biện pháp hữu hiệu giải quyết tình trạng nói trên.

- PV: Vừa rồi tòa án trọng tài quốc tế có phán quyết tranh chấp giữa Bangladet và Ấn Độ, trong đó Bangladet giành phần thắng. Xin cho biết VN có biện pháp gì học hỏi Bangladet không?

- Ông Lê Hải Bình: Những vụ việc vừa rồi cho thấy biện pháp pháp lý là biện pháp hòa bình, văn minh để giải quyết các vụ việc tranh chấp. Với sự hợp tác với tòa trọng tài quốc tế, VN sẽ nghiên cứu kỹ các vụ án, tiền lệ án liên quan…

- PV: Ông từng cho biết giàn khoan Nam Hải 09 nằm giữa vùng chồng lấn chưa phân định giữa VN và Trung Quốc, hiện nay vị trí của Nam Hải 09 như thế nào cũng như một số giàn khoan khác?

- Ông Lê Hải Bình: Như họp báo ngày 26-6, chúng tôi đã khẳng định VN quan tâm và theo dõi sát sao giàn khoan Nam Hải 09 và các tàu Trung Quốc. Hiện nay theo các cơ quan chức năng VN, vị trí của giàn khoan Nam Hải 09 và các giàn khoan khác vẫn nằm ở vị trí chúng tôi đã thông báo.

- PV: Xin cho biết kết quả làm việc của Cục Lãnh sự VN và Đại sứ quán Trung Quốc tại VN về việc Trung Quốc bắt tàu cá VN. Lý do và vị trí họ bắt giữ tàu cá VN?

- Ông Lê Hải Bình: Như tôi vừa thông báo, khi có thông tin về vụ việc, Bộ Ngoại giao, Cục lãnh sự, các cơ quan đại diện VN tại Trung Quốc đã tích cực làm việc chặt chẽ với cơ quan liên quan của Trung Quốc. Vấn đề quan trọng là làm rõ vị trí xảy ra vụ việc. Hiện các cơ quan vẫn đang làm việc với nhau để làm rõ vị trí này.

Mỹ sẽ điều tàu tuần duyên hộ tống ngư dân

Đó là những kế hoạch trong chiến lược của Bộ Quốc phòng Mỹ ở Biển Đông để hạn chế sự bành trướng của Trung Quốc.

Theo báo Financial Times (Anh) ngày 10/7, những hành động này của Mỹ nhằm hạn chế việc Trung Quốc thay đổi hiện trạng trên biển Đông là tuyến hàng hải quan trọng của kinh tế toàn cầu, ước 5.300 tỉ USD hàng hoá lưu thông/năm.

Thách thức của quân đội Mỹ là tìm ra chiến thuật ngăn chặn những động thái quy mô nhỏ của Trung Quốc mà không làm leo thang những tranh chấp cụ thể vào một cuộc xung đột quân sự rộng lớn hơn.

“Những nỗ lực của chúng tôi để ngăn chặn Trung Quốc (trên Biển Đông) rõ ràng là chưa làm được”, một quan chức Mỹ nói với Financial Times.

Căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, bao gồm căng thẳng giữa Trung Quốc với Việt Nam và Philippines đang phủ bóng đen lên Đối thoại thường niên Mỹ - Trung Quốc tại Bắc Kinh.

Một yếu tố của chiến lược đang nổi lên này của Mỹ đã thể hiện khi trong tháng 3/2014 một máy bay trinh sát và săn ngầm P-8A của Mỹ bay ngang bãi cạn Second Thomas trên Biển Đông, nơi các tàu Trung Quốc đang cố ngăn chặn việc tiếp tế cho thủy quân lục chiến Philippines đóng trên một xác tàu ở đó từ năm 1999. Các máy bay Mỹ đã bay ở độ cao thấp để đảm bảo người Trung Quốc có thể nhìn thấy được.

"Đây là một động thái mới, với thông điệp là chúng tôi biết những gì các vị đang làm, hành động của các vị sẽ có những hậu quả, và chúng tôi có khả năng, ý chí và chúng tôi đang ở đây", một cựu quan chức Lầu Năm Góc có liên quan đến kế hoạch nói trên, nói với Financial Times.

Ngoài ra, một phát ngôn viên của Bộ Chỉ huy quân đội Mỹ ở Thái Bình Dương cũng nói rằng “Chúng tôi tiến hành các hoạt động thường nhật trong những vùng nước và vùng trời này dựa trên các quy tắc cơ bản”.

Việc sử dụng rộng rãi các chuyến bay do thám trong khu vực Biển Đông có thể kết hợp với mong muốn công bố công khai hình ảnh hoặc các đoạn video về hoạt động trên biển của Trung Quốc. Một số quan chức Mỹ tin rằng Trung Quốc có thể phải suy nghĩ lại nếu hình ảnh các tàu Trung Quốc quấy rối ngư dân Việt Nam hay Philippines được đưa ra công khai.

Bộ Chỉ huy quân đội Mỹ ở Thái Bình Dương cũng được yêu cầu hợp tác phát triển một hệ thống thông tin hàng hải khu vực, cho phép chính phủ các nước ở Tây Thái Bình Dương có các thông tin chi tiết về vị trí các tàu thuyền trong khu vực. Một số chính phủ nói rằng họ đã bị bất ngờ bởi sự xuất hiện đáng ngạc nhiên của các tàu Trung Quốc.

Mỹ đã cung cấp cho Philippines, Nhật Bản và các nước khác trong khu vực các thiết bị radar cải tiến và hệ thống giám sát khác, và đang tìm cách đưa các thông tin này vào một mạng lưới rộng lớn hơn trong khu vực nhằm chia sẻ dữ liệu.

Lầu Năm Góc cũng đã lên kế hoạch cho các cuộc biểu dương lực lượng, chẳng hạn các chuyến bay của B-52 trên biển Hoa Đông năm ngoái sau khi Trung Quốc đơn phương lập vùng nhận dạng phòng không ở đây. Các tùy chọn tiềm năng khác gồm cả việc đưa tàu chiến Mỹ đến gần các khu vực tranh chấp.

Mỹ có chiến lược gia tăng bay trinh sát và hiện diện ở Biển Đông nhằm ngăn chặn Trung Quốc. Trong ảnh: máy bay trinh sát và chống ngầm hiện đại nhất của Hải quân Mỹ: P-8 Poseidon - Ảnh: Boeing

Các quan chức Mỹ cũng nói rằng chính quyền Mỹ cũng chưa mặn mà với một số ý tưởng đối đầu đã được đề xuất như là phương tiện để ngăn chặn Trung Quốc. Những ý tưởng này bao gồm việc triển khai tàu của lực lượng Tuần duyên Mỹ tại Biển Đông để đối kháng các hoạt động của tàu dân sự Trung Quốc, và sử dụng các tàu hộ tống của Mỹ để hộ tống ngư dân Philippines và của các quốc gia khác ở các khu vực biển bị Trung Quốc lấn chiếm.

Chính quyền Obama từ năm 2010 đã tuyên bố Mỹ có lợi ích quốc gia ở Biển Đông. Từ lúc đó, Mỹ chứng kiến Trung Quốc chiếm bãi cạn Scarborough (Philippines tuyên bố chủ quyền) năm 2012, ngăn cản Philippines tiếp tế cho binh lính ở bãi Second Thomas năm 2014, xây đường băng ở đá Gạc Ma và hạ đặt giàn khoan trên vùng biển Việt Nam.

Mặc Trung Quốc phản đối, Mỹ vẫn tiến hành giám sát trên không lâu dài trong khu vực, mà việc sử dụng máy bay P-8A thế hệ mới trong khu vực tranh chấp là đại diện cho sự gia tăng hoạt động này.

Bà Bonnie Glaser, chuyên gia Châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS, Mỹ) nói rằng các chuyến bay trinh sát cho thấy Mỹ "quan tâm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp và phản đối sự cưỡng ép của Trung Quốc". Bà nói thêm: "Tôi nghi rằng các chuyến bay như vậy sẽ ngăn chặn hành vi của Trung Quốc".

>> BẤM ĐÂY ĐỂ XEM TOÀN BỘ DIỄN BIẾN TÌNH HÌNH CĂNG THẲNG TRÊN BIỂN ĐÔNG