Thành phố Hạ Long là thành phố tỉnh lỵ, trung tâm văn hóa, kinh tế, chính trị của tỉnh Quảng Ninh, thuộc vùng duyên hải Bắc Bộ. Thành phố Hạ Long nằm ở trung tâm của tỉnh Quảng Ninh, có diện tích 271,95 km², với chiều dài bờ biển dài gần 50 km. Phía đông Hạ Long giáp thành phố Cẩm Phả, tây giáp thị xã Quảng Yên, bắc giáp huyện Hoành Bồ, nam là vịnh Hạ Long. Thành phố nằm dọc theo bờ Vịnh Hạ Long với chiều dài 50 km, cách thủ đô Hà Nội 165 km về phía Tây, thành phố Cảng Hải Phòng 60 km về phía Tây Nam, cửa khẩu Móng Cái 184 km về phía Đông Bắc, phía nam thông ra Biển Đông. Hạ Long có vị trí chiến lược về phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng của khu vực và quốc gia.

Thành phố Hạ Long bao gồm 20 phường, xã: Hà Khánh, Hà Lầm, Hà Trung, Hà Phong, Hà Tu, Hồng Hải, Cao Thắng, Cao Xanh, Yết Kiêu, Trần Hưng Đạo, Bạch Đằng, Hòn Gai, Bãi Cháy, Hồng Hà, Hà Khẩu, Giếng Đáy, Hùng Thắng, Tuần Châu, Việt Hưng, Đại Yên.

Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh là thành phố trực thuộc tỉnh. Diện tích tự nhiên của thành phố này bao gồm phần diện tích trên đất liền và hàng trăm đảo đá vôi trên các vịnh Hạ Long, Bái Tử Long và Lan Hạ. Như vậy, hiện nay Hạ Long là thành phố trực thuộc tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước, lớn hơn diện tích 3 tỉnh nhỏ nhất là Bắc Ninh, Hà Nam, Hưng Yên và xấp xỉ diện tích của thành phố trung ương Đà Nẵng. Với vị trí đặc biệt thuận lợi, Thành phố Hạ Long được xác định là một trong ba đỉnh của tam giác tăng trưởng kinh tế vùng đồng bằng Bắc Bộ: Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh.

Thành phố Hạ Long là trung tâm văn hoá, kinh tế, chính trị của tỉnh Quảng Ninh. Thành phố trước đây là thị xã Hòn Gai. Phía đông Hạ Long giáp TP Cẩm Phả, tây giáp TX Quảng Yên, bắc giáp huyện Hoành Bồ, nam là vịnh Hạ Long với bờ biển dài trên 20 km.

Thành phố Hạ Long nằm hai bên Cửa Lục, phía đông Hạ Long là khu vực phát triển công nghiệp và tập trung hầu hết các cơ quan quản lý của tỉnh. Khu vực phía tây thành phố Hạ Long (Bãi Cháy) là khu du lịch hoạt động sôi động. Dân cư sống ở thành phố Hạ Long chủ yếu là dân tộc Việt (Kinh), hầu hết là người từ các vùng khác đến lập cư ở đây.

Thành phố Hạ Long có địa hình đa dạng và phức tạp, đây cũng là một trong những khu vực hình thành lâu đời nhất trên lãnh thổ Việt Nam, địa hình ở đây bao gồm cả đồi núi, thung lũng, vùng ven biển và hải đảo, được chia thành 3 vùng rõ rệt gồm có: Vùng đồi núi bao bọc phía bắc và đông bắc, Vùng ven biển ở phía nam quốc lộ 18A cuối cùng là Vùng hải đảo.

Thành phố Hạ Long thuộc vùng khí hậu ven biển, với 2 mùa rõ rệt là mùa đông và mùa hè. Nhiệt độ trung bình hằng năm là 23.70C. Mùa đông thường bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, nhiệt độ trung bình là 16.70C rét nhất là 50C.Mùa hè từ tháng 5 đến tháng 10. nhiệt độ trung bình vào mùa hè là 28.60C, nóng nhất có thể lên đến 380C. Lượng mưa trung bình một năm của Hạ Long là 1832 mm, phân bố không đều theo 2 mùa.

Cách Hà Nội khoảng 160 km, TP Hạ Long thuộc tỉnh Quảng Ninh là một điểm du lịch nổi tiếng không chỉ của miền Bắc, toàn quốc mà trên khắp thế giới. Hạ Long có vịnh biển, có các di sản thế giới, các hoạt động du lịch phong phú, đồ ăn ngon...

TP Hạ Long nằm ở miền Bắc nên khí hậu đủ 4 mùa. Các tháng 4-6 trời ấm không mưa, tháng 6-8 nắng nóng có thể có mưa bão, tháng 9-12 tiết trời mát dần và trở lạnh. Mỗi mùa ở đây lại có một vẻ đẹp riêng, mùa hè bạn tới Hạ Long bơi lội, tắm nắng thì mùa xuân, thu mát mẻ thích hợp để ngắm một Hạ Long bớt ồn ào hơn và tham gia các hoạt động ngoài trời cũng như khám phá các khu vui chơi giải trí. Mùa cao điểm là từ tháng 6 đến tháng 8, thành phố đông đúc, đặc biệt vào dịp cuối tuần.

Vịnh Hạ Long là di sản thế giới có vẻ đẹp tự nhiên hút hồn du khách trong và ngoài nước. Vịnh có hàng nghìn đảo đá vôi lớn nhỏ với đủ hình thù nằm rải rác, tạo nên khung cảnh kỳ vĩ và khác biệt với phần còn lại của thế giới. Một lựa chọn phổ biến là đi tàu ngắm cảnh với các hành trình đi qua những điểm như hòn Gà Chọi, hòn Đỉnh Hương, hang Sửng Sốt, động Thiên Cung, đảo Titop...