Sông Vàm Nao nối liền sông Tiền và sông Hậu, như hình chữ H, theo hướng đông bắc - tây nam giữa hai huyện Phú Tân (bờ trên, hữu ngạn) và Chợ Mới (bờ dưới, tả ngạn). Đây là một tuyến giao thông đường thủy quan trọng ở đồng bằng sông Cửu Long.

Tuy sông rõ ràng là một nhánh của Mê Kông êm đềm, nhưng cái “nết chảy” cuộn tròn của nước cùng những quái ngư một thời làm mưa làm gió đã khiến cả con sông này trở nên khác biệt và hung hãn. Từ đó, Vàm Nao mang tiếng ồn ào nhất trong số những con sông ngắn của miền Tây.

Sông Vàm Nao là dòng sông ngắn nhất Việt Nam

Sông Vàm Nao dài hơn 6km, bề rộng mặt nước đến 700m, sâu hơn 17m, chia hai bờ của huyện Chợ Mới và huyện Phú Tân (An Giang). Có thể nói, đây là vàm sông rộng lớn nhất ở miền Tây Nam Bộ. Tương truyền, thuở xa xưa, đây là đường của những đàn voi và trâu rừng đi qua, lâu ngày thành con rạch nhỏ, rồi dần dần bị áp lực của sông Tiền và sông Hậu chảy xiết, mà thành một con sông như ngày nay.

Vàm Nao là con sông nổi tiếng với nhiều cái nhất: con sông duy nhất nối sông Tiền và sông Hậu; ngắn nhất trong hệ thống sông ngòi Việt Nam; có nhiều cá khổng lồ có tên trong sách đỏ Việt Nam nhất; có nhiều cá dữ, cá lạ nhất…

Sông Vàm Nao nối sông Tiền và sông Hậu, tuy ngắn nhưng do sự cấu tạo của địa hình cộng với tốc độ dòng chảy mạnh nên hầu khắp ở chỗ hai cửa sông quanh năm hình thành những xoáy nước rất dữ, vì vậy dân thương hồ phải phân biệt chỗ hai đầu sông vô cùng hiểm nguy ấy là Vàm Trên và Vàm Dưới, sách viết là Vàm Nao Thượng và Vàm Nao Hạ, để nhắc nhau mỗi khi phải đi ngang qua.

Dòng chảy dữ dội, đáy sông sâu với nhiều hang hốc nên Vàm Nao đã kéo theo các loài cá đặc thù nặng hàng trăm ký trên sông Mê Kông về trú ẩn, như cá hô, cá tra dầu, cá vồ cờ, cá nược, cá đuối. Ngoài ra còn có các loài cá đặc dị như cá đao, cá mập, cá sấu... Cá tôm ở Vàm Nao nhiều lắm, có các loài cá lạ, cá đẹp nuôi cảnh được như cá hồng vện với màu sắc sặc sỡ, cá ngựa - nhỏ như cá linh nhưng vì nhảy loi choi nên gọi là cá ngựa; các loài cá tra nghệ, cá sửu, cá bông lau…

Sông Vàm Nao chỗ phà Thuận Giang

Trước khi có tên gọi Vàm Nao ngày nay, con sông này được gọi với nhiều cái tên khác nhau, chẳng hạn như Vàm Giao (sách Gia Định thành thông chí), Thuận Cảng (Đại Nam nhất thống chí), Thuận Phiếm (sách Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ), rạch Vàm Nao Thượng và rạch Vàm Nao Hạ (sách Hoàng Việt nhất thống dư địa chí).