Đó làCông ty TNHH MTV Tân Hữu Hưng (Công ty Tân Hữu Hưng) - chuyên chế biến tinh bột sắn và một trại lợn nuôi gia công cho Tập đoàn C.P (đều ở xã Tân Mỹ , huyện Lạc Sơn, Hòa Bình) cũng đang xả thải bẩn thẳng ra con sông này.

Đột nhập

Bể nước thải của Công ty TNHH MTV Tân Hiếu Hưng đã từng bị vỡ và
được gia cố rất tạm bợ. Ảnh:V.T

Lần theo con mương và những vùng nước đen ngòm, đặc sánh đang bốc mùi nồng nặc, chúng tôi phát hiện ra cống thải của Công ty Tân Hữu Hưng. Cống thải của công ty này được lắp ngầm, thải ra mương rồi chảy thẳng ra sông Bưởi. Tại thời điểm chúng tôi phát hiện, nước trong cống vẫn chảy ra đen sì, đặc quánh và bốc mùi hôi thối. Tiếp tục “đột nhập” vào công ty, đập vào mắt chúng tôi là những bể thải tràn ngập bã sắn, rác, nước thải đen sì, bốc mùi rất khó chịu. Các bể thải thì được gia cố rất tạm bợ, nước thải ngấm qua bờ chảy lênh láng ra đường… ô nhiễm rất trầm trọng.

Theo tìm hiểu của PV, Công ty Tân Hữu Hưng đi vào hoạt động năm 2008 và từ đó đến nay liên tục xả thải trực tiếp ra môi trường. Người dân nơi đây đã nhiều lần kiến nghị lên công ty, xã, huyện, thậm chí tỉnh Hòa Bình, Công ty “giả vờ” dừng xả thải một thời gian ngắn rồi lại âm thầm xả thải.

Anh Bùi Văn Thành nhà gần công ty này bức xúc nói: “Trước đây nhà tôi ở trước công ty này, nhưng công ty xả thải ra mương, rồi chảy ra sông Bưởi, cộng với mùi bốc lên từ các bể thải, bã sắn thối quá không tài nào ở được, gia đình đành chuyển vào đây cách xa chút cho đỡ mùi”.

Khi chúng tôi nhắc đến công ty sản xuất tinh bột sắn, đưa tay chỉ về các bể thải, anh Năm nói: “Nhất là vào vụ sản xuất, ngày nào họ cũng xả ra nước đen sì cả con mương. Trước đây sông Bưởi trong xanh và nhiều cá lắm, từ khi có nhà máy này chỉ còn con sông ô nhiễm, nước đen ngòm chẳng thấy cá, tôm đâu nữa”.

Được biết, tháng 8.2014, công ty này đã bị Bộ TNMT xử phạt 360 triệu đồng và đình chỉ hoạt động 6 tháng vì lý do chưa có hệ thống xử lý nước thải và xả thải ra môi trường. Rồi đầu tháng 12.2014, công ty này đã để vỡ cống nước thải, khiến nước thải từ 3 bể chứa đã đổ xối xả ra sông Bưởi gây ô nhiễm trầm trọng, cá chết nổi trắng sông.

Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi, ông Trần Sỹ Trọng – Giám đốc Công ty TNHH MTV Tân Hữu Hưng chỉ thừa nhận công ty xả thải hồi cuối năm 2014 là do bị vỡ bể, chứ bình thường công ty không xả? Tuy nhiên khi chúng tôi hỏi, công ty không xả ra sông thì xả ra đâu, ông Trọng không nói gì.

Người dân sống trong “sợ hãi”

Vụ sắn năm 2015, công ty này được vận hành thử 90 ngày, mặc dù nước thải chưa đạt chuẩn, nhưng công ty này vẫn hoạt động từ đó đến nay. Về vấn đề này, ông Lương Duy Hanh – Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường (Bộ TNMT) cho biết thêm: "Mặc dù công ty có đầu tư hệ thống xử lý nước thải, nhưng trong quá trình vận hành thử 90 ngày, nước thải ra khoảng 1.500m3/ngày đêm vẫn không đạt chuẩn. Vừa qua, sau khi kiểm tra nguồn nước thải ra không đạt chuẩn, chúng tôi đã đình chỉ hoạt động của nhà máy”.

Tiếp tục tìm đến trang trại lợn nuôi gia công cho Tập đoàn C.P của ông Nguyễn Ngọc Sáng (ông Sáng có hộ khẩu ở Hà Nội). Theo quan sát của chúng tôi, tại đây có 2 cống nước thải thải trực tiếp nước và phân tươi ra mương và con mương này sẽ chảy ra sông Bưởi. Phân đóng thành từng mảng đen sì, bốc mùi hôi thối, ruồi nhặng chi chít. Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Doãn Vinh - quản lý trại nói: “Từ năm ngoái bể biogas của trại bị hỏng chưa kịp xây lại, nên nước phân mới chảy ra ngoài”.

Bà Bùi Thị Nghĩa - một hộ dân gần trang trại này bức xúc nói: “Không phải năm ngoái họ mới thải ra mương này đâu, mà từ nhiều năm nay họ đã xả thải rồi. Có lần họ thải nhiều, nước phân chảy lênh láng khắp mương, tràn cả vào những ruộng mía, sắn, ngô khiến cây chết hết. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị lên xã, huyện nhưng rồi đâu lại vào đấy”.

Theo bà Nghĩa, thì những chất thải này sẽ được chảy xuống theo con mương cạnh Công ty Mía đường Hòa Bình rồi chảy ra sông Bưởi. “Chúng tôi và con sông Bưởi đã bị đầu độc nhiều năm nay rồi, chứ không bây giờ mới bị. Tôi từng ngày mong ngóng lãnh đạo địa phương vào cuộc” – bà Nghĩa lo lắng.

Liên hệ với ông Sáng qua điện thoại để làm việc nhiều lần nhưng ông Sáng đều trốn tránh.

Được biết, trại lợn này chưa có các giấy tờ chứng nhận đảm bảo vệ sinh môi trường, chưa có giấy chứng nhận nước thải ra môi trường hợp vệ sinh. Về vấn đề này, ông Vinh - người quản lý trại cho biết, công ty đã thuê trọn gói Phòng TNMT huyện Lạc Sơn lo các giấy tờ thủ tục liên quan(?!)