Ngày 28/8, các nhà khoa học sau khi thưc hiện một công trình nghiên cứu, phân tích gen đã nhận định rằng đại dịch Ebola hiện đang hoành hành ở Tây Phi có nguồn gốc từ một người bị dơi cắn.
Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí Science này đã vẽ lại con đường lan truyền của virus tử thần Ebola từ Guinea tới Sierra Leone và Liberia trong một đại dịch tồi tệ nhất lịch sử, cướp đi sinh mạng của hơn 1.500 người, trong đó có 5 nhà nghiên cứu đã tham gia vào công trình này.
Các nhân viên y tế chôn cất bệnh nhân nhiễm Ebola
Ông Pardis Sabeti, giáo sư Đại học Harvard, người dẫn đầu cuộc nghiên cứu cho biết: “Chúng ta có thể nhìn thấy virus Ebola đang thâm nhập vào các ngôi làng khác nhau. Những hậu quả mà nó gây ra đều giống nhau, chứng tỏ nó xuất phát từ một nguồn duy nhất”.
Ở Sierra Leone, đại dịch Ebola bắt đầu từ một thầy lang, người tuyên bố có thể chữa khỏi mọi bệnh tật, kể cả Ebola cho người dân ở khu vực biên giới với Guinea. Khi bà này chết, đã có tới 800 người bị nhiễm virus Ebola từ cơ thể của bà ta, trong đó hơn một nửa đã tử vong.
Các nhà nghiên cứu đã lấy mẫu máu của 78 người bị nhiễm Ebola từ lễ tang của thầy lang này và nhận thấy virus Ebola trên cơ thể họ có tới 300 biến thể trong đại dịch lần này.
Điều đáng chú ý là tất cả các chủng virus Ebola đang hoành hành hiện nay đều có có nguồn gốc từ một chủng virus đã biến mất ở Trung Phi trong 10 năm qua.
Các y bác sĩ là đối tượng có nguy cơ bị lây nhiễm Ebola cao nhất
Nhà virus học Robert Garry, một trong những chuyên gia tham gia vào cuộc nghiên cứu cho biết tất cả các dòng virus đều biến đổi, và các nhà khoa học có thể lần theo những biến đổi này để theo dõi sự tiến hóa của virus.
Ông Garry cho hay hiện virus Ebola lây nhiễm trên người ở Tây Phi đã biến đổi nhanh gấp 2 lần so với thời kỳ chúng trú ngụ ở động vật, mà cụ thể là loài dơi.
Chuyên gia này khẳng định: “Nó sẽ tiếp tục biến đổi. Loài người không phải là loài dơi, bởi vậy nếu để virus Ebola tiếp tục lan truyền từ người sang người, nó sẽ càng biến đổi nhiều để thích nghi”.
Kết quả phân tích gen của các nhà khoa học cho thấy các chủng Ebola hiện nay ở Tây Phi đều có nguồn gốc từ chủng virus đã từng xuất hiện tại Trung Phi vào năm 2004. Sau 10 năm nằm yên và khu trú trong loài dơi, virus Ebola biến đổi và bắt đầu lây truyền sang người bị dơi cắn.
Virus Ebola đã biến đổi rất nhanh chóng trên người
Trước đây người ta vẫn tưởng rằng dịch Ebola hiện nay tồi tệ như vậy là do người dân ở Tây Phi có thói quen ăn thịt thú rừng săn bắt được. Quan niệm này đã khiến chính phủ Sierra Leone hạn chế người dân ăn thịt thú rừng và một số loại hoa quả như xoài để tránh bị lây nhiễm Ebola.
Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu của nhóm chuyên gia này cho thấy Ebola không phải liên tiếp lây từ động vật sang người, mà chủ yếu là từ người sang người. Họ cũng phát hiện ra bệnh nhân nhiễm Ebola đầu tiên là một nhân viên y tế, người sau đó đã lây cho một tài xế xe tải.
Hôm qua, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dự đoán đại dịch Ebola sẽ lây nhiễm cho khoảng 20.000 người trước khi bị ngăn chặn. Hiện nó đã lây cho 3.000 người và cướp đi sinh mạng của một nửa trong số họ. Tuy nhiên đây chỉ là con số thống kê chính thức, và có rất nhiều trường hợp nhiễm bệnh mà cơ quan chức năng chưa biết đến.