Từ “nỗi lo của mẹ Hương”...
Ngay từ khi còn nhỏ, cô gái sinh năm 1976 Trine Glue đã luôn nghĩ rằng có thể sau này, mình sẽ gắn bó với nơi nào đó rất xa quê hương Đan Mạch. Trưởng thành, Trine Glue theo học Trường ĐH Roskilde chuyên ngành quy hoạch môi trường và chị biết đến Việt Nam qua bạn bè, sách báo, tranh ảnh... Cơ hội đã đến vào năm 1995, khi Trine quyết định sang Việt Nam để nghiên cứu về dân ca. Sau 5 năm sống và làm việc tại Việt Nam, một cơ duyên đã giữ chị ở lại Việt Nam lâu hơn khi sắp xếp để chị “phải lòng” con trai duy nhất của nhạc sĩ nổi tiếng Thuận Yến và NSƯT Thanh Hương.
Ban đầu, khi biết con trai có ý định lấy một cô gái nước ngoài, NSƯT Thanh Hương đã kịch liệt phản đối. Bà lo sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa, lối sống sẽ khiến cuộc hôn nhân của đôi trẻ có thể khó đi đến một kết thúc tốt đẹp. Nhưng phản đối mãi cũng vô ích, đất không chịu trời thì trời phải chịu đất, sự chân thành của đôi trẻ và sự kiên quyết của nhạc sĩ Trí Minh đã khiến bố mẹ anh bị khuất phục.
Thế là, vào một ngày đẹp trời năm 2001, cô gái Đan Mạch True Glue chính thức trở thành con dâu gia đình nghệ sĩ nổi tiếng của nhạc sĩ Thuận Yến - NSƯT Thanh Hương trong sự hy vọng lẫn hoài nghi về một nàng dâu Tây… Chị chính trức trở thành bà Trine Glue Đoàn.
Nếu như các chàng rể Tây thường không khiến bố mẹ vợ băn khoăn thì những nàng dâu Tây lại luôn là nỗi lo đối với các bà mẹ chồng. Xác định sự bất đồng về ngôn ngữ, văn hóa, lối sống là rào cản khó nhất nên dường như cả vợ chồng nhạc sĩ Thuận Yến và nàng dâu Tây đều nỗ lực để xóa mờ rào cản đó. NSƯT Thanh Hương chủ động tìm hiểu về văn hóa Đan Mạch và thấy rằng Trine cũng rất cần mẫn, cố gắng để hiểu văn hóa Việt.
Với Trine, sự khác biệt về lối sống là mối lo ngại lớn với chị khi về nhà chồng. Chị tham khảo những câu chuyện “nàng dâu – mẹ chồng” ở Việt Nam thì thấy là vấn đề này thực sự phức tạp. Trine không khỏi hồi hộp và lo lắng với hoàn cảnh đặc biệt kép của mình: vừa là cô dâu Tây, vừa làm dâu trong một gia đình nghệ sĩ nổi tiếng ở Việt Nam, mà chị thì lại là một chuyên gia môi trường – một công việc chẳng liên quan chút nào tới nghệ thuật.
Ngày mới cưới, tiếng Việt của Trine đã tương đối lưu loát, nhưng cũng có không ít tình huống buồn cười xảy ra. Trine từng bảo mẹ chồng “quang quác trên điện thoại”, khiến NSƯT phải bật cười, nhẹ nhàng giải thích cho con dâu. Trine là người ham học hỏi nên khi được mẹ Thanh Hương nhẹ nhàng chỉ bảo từng li từng lí, từ cách nấu từng món ăn Việt cho đến cách ứng xử trong văn hóa gia đình của người Việt, chị tiếp thu rất nhanh và tỏ ra rất thích thú.
Một lần về quê cùng đại gia đình, Trine thấy rất ngạc nhiên khi những người đàn ông được ngồi ăn trên giường, còn phụ nữ lại trải chiếu ngồi đất. Mẹ Thanh Hương lại từ từ giải thích cho con dâu hiểu về phong tục tập quán của người dân nông thôn. Bà bảo: “Trine biết sống và sống rất thật. Đó là điều đáng quý nhất!”.
Dù Trine làm về môi trường nhưng cô cũng có chút máu nghệ sĩ bởi Trine rất yêu dân ca Việt. Đó dường như là sợi dây vô hình giúp chị gần gũi với gia đình chồng hơn. Là nghệ sĩ nên với tính cách cởi mở, phóng khoáng, cộng với văn hóa ứng xử rất mô phạm, vợ chồng nhạc sĩ Thuận Yến đã dần dần khiến cô dâu Tây thực sự trở thành thành viên gắn kết với gia đình với tư cách là con cái trong nhà chứ không có khái niệm con dâu hay bố mẹ chồng. Chính vì thế, nếu có ai đó hỏi Trine rằng chị thấy làm cô dâu ở Việt Nam có khó không, Trine sẽ hồn nhiên trả lời: “Trine có làm con dâu đâu, mà làm con đẻ của bố mẹ đấy chứ”.
Trine Glue Đoàn tâm sự: “Ban đầu, tôi cũng lúng túng lắm. Con gái Việt Nam có đảm đang đến đâu thì khi làm dâu cũng khó tránh khỏi lúng túng. Tuy nhiên, tôi may mắn có mẹ chồng tâm lý và chỉ bảo tôi tận tình”. Với Trine, mẹ chồng vừa đáng kính như một người thầy, vừa gần gũi như một người bạn thân thiết.
NSƯT Thanh Hương cũng không giấu niềm tự hào: “Tôi may mắn khi con dâu cũng là một người bạn tri kỷ. Nhiều điều không thể chia sẻ với con trai, con gái, tôi lại có thể nói với con dâu. Mẹ chồng - con dâu thường xuyên hỏi ý kiến lẫn nhau. Tôi nghĩ giờ mình già rồi, nhiều cái cũng lạc hậu, thì hãy lắng nghe các con nói”.
Cái Tết đầu tiên ở Việt Nam, Trine được giao nhiệm vụ vào bếp cùng mẹ chồng. Với sự chỉ dạy cặn kẽ của mẹ Thanh Hương, Trine càng vững tin hơn. Đến giờ, chị đã có thể nấu ngon rất nhiều món ăn Việt, kể cả nấu cỗ. Chị có thể bày mâm ngũ quả, trang trí cành đào đảm đang như một cô dâu Việt thực thụ. “Cái gì tôi không biết, không hiểu, mẹ đều chỉ dẫn tận tình. Vì thế, chỉ sau cái Tết đầu tiên là tôi đã có thể nấu canh măng, làm nem thành thạo” – Trine chia sẻ.
Trine chưa từng so sánh rằng khi năm mới đến, người châu Âu được thảnh thơi đi nghỉ, đi chơi, còn cô dâu Việt thì phải bận rộn với bếp núc và chúc Tết họ hàng. Trine cho rằng sự bận rộn của ngày Tết cũng khiến mình cảm thấy hạnh phúc vì được thể hiện tình cảm, sự quan tâm, yêu thương của mình đối với người thân. Ở Đan Mạch, sự bình đẳng đôi khi làm người ta trở nên xa cách hơn.
... đến nàng dâu số một
Trine Glue Đoàn đã trải qua cuộc sống làm dâu Việt khá thuận buồm xuôi gió và Trine thường lấy lòng cả nhà bằng cách trổ tài chế biến những món ăn Tây. Vào những dịp đặc biệt, Trine đã có thể tự mình trổ tài nấu nướng cho cả đại gia đình, mà món nào chị làm cũng khéo – điều mà chưa chắc cô dâu Việt nào cũng làm được. Trong mắt nhạc sĩ Thuận Yến và NSƯT Thanh Hương, Trine đã trở thành cô con dâu đảm đang số một.
Ngoài đời, Trine làm công việc tư vấn môi trường, quy hoạch, năng lượng cho một tổ chức của Đan Mạch. Ngoài ra, Trine cũng khá chăm chỉ khi túi bụi với lớp dạy tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Đan Mạch và tham gia vào các dự án âm nhạc của chồng.
Trine rất yêu nghệ thuật, biết thổi kèn saxophone, thổi sáo trúc, biết vẽ và đang theo đuổi ngành thiết kế nội thất... Dù rất bận rộn, nhưng đôi vợ chồng Trí Minh – Trine Glue đều cố gắng thu xếp công việc để duy trì thói quen cùng ăn bữa sáng và đọc sách cho con nghe mỗi ngày.
Ngoài làm việc cho một tổ chức về môi trường, Trine cũng từng đi thi Chiếc nón kỳ diệu của VTV, tham gia đóng phim “Tết cố hương” của đạo diễn Đỗ Chí Hướng. Có lẽ vị đạo diễn thấy nhân vật cô dâu Tây trong phim có hoàn cảnh rất giống Trine nên đã mời chị đóng vai này. Tuy nhiên, chị khẳng định, ở ngoài đời, mẹ Thanh Hương của chị tâm lý hơn bà mẹ chồng trên phim rất nhiều. Trine Glue Đoàn luôn cảm thấy mình là người may mắn khi tìm được mái ấm trọn vẹn hạnh phúc nơi quê hương thứ hai này.
Có một thời gian dài sống cùng bố mẹ chồng, Trine được ông bà đỡ đần rất nhiều việc. Trine cảm thấy rất hạnh phúc vì các cô dâu ở Đan Mạch không bao giờ có được những điều đó. Chị tâm sự: “Ở quê hương tôi, vợ chồng trẻ thường sống xa bố mẹ, phải tự lo tất cả mọi việc rất vất vả. Còn ở Việt Nam, tôi nhận được sự quan tâm của bố mẹ chồng. Nhiều khi có thể nhờ mẹ chồng đi chợ, nấu ăn giúp. Thậm chí, các phụ huynh có con học cùng lớp cũng sẵn sàng hỗ trợ nhau”.
Mẹ chồng và con dâu rất hòa hợp nhưng có một mâu thuẫn lớn và duy nhất là cách nuôi dạy con cháu. Bà vì thương cháu nên hay chiều, còn vợ chồng Trí Minh thì lại muốn con tự lập và không nhượng bộ với những đòi hỏi của con. Có lần, cu con đòi mẹ đút cơm, Trine bảo: “Con tự ăn đi, mẹ có đút bao giờ đâu” nhưng cậu bé lại bảo: “Nhưng bà có”.
Những lúc như vậy, NSƯT Thanh Hương luôn tâm niệm bản thân đã già và… lạc hậu nên cũng cần nghe ý kiến con. Vì vậy, mỗi khi bất đồng, bà sẵn sàng lắng nghe ý kiến con dâu, cả nhà thảo luận ra một giải pháp tốt nhất. Nhờ đó, hai mẹ con thêm hiểu nhau và tôn trọng ý kiến của nhau hơn.
Trong gia đình nhỏ của Trine và nhạc sĩ Trí Minh có một thỏa thuận ngầm: Ở nhà, ai làm được việc gì tốt hơn thì hãy tự giác nhận trách nhiệm chính về mình. Nhưng điều đó không có nghĩa là biết nấu cơm, rửa bát thì phải làm tất. Nếu ai không biết thì phải cố mà học, để làm sao, ít nhất, không để người nào đã nấu cơm rồi còn phải rửa bát...
Ở nước ngoài, mọi việc lớn, bé đều chia sẻ kiểu 50/50 và trong gia đình nhỏ của nhạc sĩ Trí Minh cũng như vậy. Trine quan niệm rằng: Nếu cả hai vợ chồng cùng gánh vác mọi chuyện, tức là cả hai đều có cơ hội phát triển ngang nhau. Vì thế, những lần chị phải đi công tác thì ở nhà, anh sẵn sàng xắn tay vào việc bếp núc, đi siêu thị…
“Nhiều bạn bè ghen tị vì thực sự tôi rất được mẹ chồng chiều. Nhiều dịp lễ truyền thống của người Việt như Tết Nguyên Đán, có những món ăn tôi không biết làm, có những phong tục tôi chưa biết. Nhưng mẹ chồng tôi không hề giận vì điều đó, vì bà biết, đó không phải điểm mạnh của tôi” – Trine chia sẻ. Còn mẹ chồng Thanh Hương thì luôn tấm tắc: “Dâu Việt ngày nay còn không bằng!”.