Tờ Bưu điện Hoa nam (Hong Kong) cho rằng, Chu Vĩnh Khang - cựu Bộ trưởng Công an, ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị TQ có thể đối mặt với án tử hình treo - một bản án cứng rắn hơn so với cựu bí thư thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai.
Đưa ra tuyên bố Chu bị khai trừ khỏi đảng và bị truy tố, Tân hoa xã đã đề cập tới 5 lĩnh vực chính mà Chu vi phạm, trong đó có "vi phạm bí mật và nguyên tắc của đảng và tổ chức".
Nhà bình luận chính trị Trương Lâm Phần ở Bắc Kinh cho rằng, nói tới các bí mật quốc gia bị rò rỉ, nghĩa là TQ có thể mở đường cho phiên tòa xử kín Chu Vĩnh Khang. "Ở TQ, rất khó định nghĩa thế nào là một bí mật quốc gia. Là cựu ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, bất kỳ điều gì Chu nói ra với những người xung quanh đều có thể là bí mật quốc gia", Trương nói.
Ông nhấn mạnh, bí mật quốc gia chỉ là cái cớ để Bắc Kinh tránh phải xử Chu trong phiên tòa công khai như hồi xử Bạc Hy Lai. Bạc bị kết án chung thân năm ngoái vì tội nhận hối lộ, tham nhũng và lạm dụng quyền lực. "Vụ xử công khai Bạc không có lợi vì hình ảnh của ông trước công chúng không bị phá hủy. Nếu Chu không muốn hợp tác với giới chức trách, ông có thể khiến các lãnh đạo lúng túng", Trương lập luận.
Phán quyết
Trương Lâm Phần cho rằng, Chu có thể phải đối mặt với án tử hình hay tử hình treo. Những nhà phân tích khác thì nghiêng về án tử hình treo. "Có sự ngầm hiểu trong hàng ngũ lãnh đạo TQ ít thập niên qua rằng, hình phạt cao nhất với quan chức cấp cao tham nhũng là án tử hình với vài năm hoãn thi hành án", giáo sư khoa học chính trị Trương Dân, Đại học Nhân dân nói.
Theo Tân hoa xã, Bộ Chính trị TQ đã quyết định bàn giao trường hợp của Chu Vĩnh Khang sau khi nghe báo cáo vi phạm từ Ủy ban Kiểm tra kỷ luật TƯ tháng 12 năm ngoái. Cho tới nay, Chu là quan chức cấp cao nhất bị sa lưới kể từ khi ông Tập Cận Bình công bố chiến dịch chống tham nhũng mạnh tay.
Tân hoa xã đưa tin, kết quả điều tra cho thấy, Chu đã lạm dụng quyền lực của mình để giúp người thân, nhân tình và bạn bè hưởng lợi bất chính dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng tài sản quốc gia. Chu còn bị cáo buộc ngoại tình với một số phụ nữ, dùng quyền lực đổi trao tình và tiền.
Tại sao điều tra kéo dài
Cuộc điều tra tham nhũng với cựu Bộ trưởng Công an Chu Vĩnh Khang diễn ra lâu hơn dự kiến bởi giới chức trách phải áp dụng cách tiếp cận rất tỉ mỉ và cẩn thận để thu thập bằng chứng, một quan chức tư pháp cấp cao TQ cho biết.
Thứ trưởng Tư pháp TQ Trương Tô Quân cho hay "sẽ công bố công khai khi điều tra đi đến giai đoạn nhất định". Ủy ban Kiểm tra kỷ luật TƯ TQ đã điều tra các hành vi sai trái của Chu, kết quả này có thể được sử dụng tại tòa án.
Điều tra được tiến hành "phù hợp với luật pháp và chú trọng vào bằng chứng, nên quá trình có thể diễn ra lâu nhưng nghiêm túc và trách nhiệm", ông Trương nhấn mạnh. "Chính phủ đã tiến hành cách tiếp cận toàn diện và có hệ thống để điều tra. Chính việc thu thập đủ bằng chứng đã thể hiện tinh thần bình đẳng trước pháp luật".
Chu Vĩnh Khang nghỉ hưu tại đại hội đảng lần thứ 18 tháng 11/2012, thời điểm TQ chuyển giao lãnh đạo thế hệ thứ 5.