Có rất nhiều những hỉ, nộ, ái, ố đối với công việc của một nhóm chị em ở TP Hải Phòng, chuyên làm công việc nhạy cảm là vào nhà nghỉ, quán karaoke, cà phê đèn mờ... tặng bao cao su cho gái mại dâm.
Tưởng là gái mại dâm
Đã năm thứ 9, chị Thu Thủy (39 tuổi, ở phường Trại Chuối, Hồng Bàng, TP Hải Phòng) làm công việc tuyên truyền viên đồng đẳng tiếp cận cộng đồng. Chị Thủy đang là thành viên nòng cốt của nhóm Hoa trinh nữ do Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI) ở Hà Nội điều phối hoạt động. Hàng tuần, chị cùng đồng nghiệp có ba buổi tiếp cận chị em hành nghề mại dâm ở nhà nghỉ, quán mát xa trá hình, vỉa hè... trên địa bàn thành phố.
Thành viên nhóm Hoa trinh nữ tư vấn HIV cho một bạn trẻ
Không chỉ truyền thông về các bệnh lây truyền qua đường tình dục, chị Thủy và nhóm Hoa trinh nữ còn phát bao cao su, tư vấn khám và xét nghiệm HIV, tập huấn kiến thức quan hệ tình dục an toàn, dạy nghề cắt tóc gội đầu cho chị em. “Địa điểm tiếp cận vốn là nơi phức tạp nên chị em chúng tôi thường phải đi cùng với một đồng nghiệp để hỗ trợ nhau, người nói chuyện, người canh me, đề phòng chủ quán, đám bảo kê rượt đuổi”, chị Thủy nói.
Do chị em luôn “bận” tiếp khách kiếm tiền, và bị đám bảo kê quản chặt, nên ngồi nói chuyện với họ rất khó. Chị Thủy kể: “Có lần tôi vừa bước ra khỏi quán thì bà chủ cầm giấy “đốt vía”. Lần khác, còn bị bảo kê tưởng lầm là PV xâm nhập thực tế đã vác dao đuổi. Nhiều chị em tưởng tôi là công an nhập vai nên cũng e dè, né tránh”.
Chị Minh Phương (32 tuổi, thành viên nhóm Hoa trinh nữ) chia sẻ, muốn tiếp cận thành công một tụ điểm nào thì những tuyên truyền viên đồng đẳng phải khéo léo, đồng cảm với chị em và “chai mặt” theo đuổi mục tiêu. Nhiều lần chị Phương, chị Thủy và đồng nghiệp đang trò chuyện với chị em thì khách mua dâm vào. Họ tưởng các chị là “gái” nên chọn rồi ngã giá, chị em phải giải thích mãi…
Phận đời dưới ánh đèn mờ
Làm bạn với những chị em làm nghề “nhạy cảm”, chị Thủy và đồng nghiệp giữ trong lòng nhiều câu chuyện xót xa. Chị Thủy vẫn nhớ chuyện của một cô gái sinh năm 1989, quê Hòa Bình, bán dâm ở gần siêu thị Metro, hiện đã mất vì bị AIDS vào cuối năm 2013. Khi sức khỏe cô gái này đã suy kiệt, nhóm của chị Thủy dựng cho cô một cái lều ở bãi đất hoang, hàng ngày mang nước sạch, đồ ăn cho. “Sau đó, em ấy được người yêu cũng là người nghiện ma túy đưa về quê để sống những ngày cuối đời. Một thời gian sau, người yêu em ấy điện thoại kể cho tôi biết, em ấy suýt bị người thân cho uống nước lá ngón vì họ không còn muốn thấy mặt em trên cõi đời”, chị Thủy thở dài.
Chị Phương thì cứ trăn trở mãi về tình cảnh một cô gái quê Nam Định. Khi chị và đồng nghiệp nhiều lần tiếp cận cô gái này (lúc đó đang làm ở một quán cà phê đèn mờ trên đường Nguyễn Văn Linh), cô ấy kể: “Sau khi chồng chết vì TNGT, bản thân đã bị gia đình nhà chồng giành đứa cháu và ruồng bỏ vì sợ phải chia đất cho. Về nhà ngoại với hai bàn tay trắng, em ấy không có việc làm nên dạt lên Hà Nội, rồi xuống Hải Phòng làm gái mại dâm. Chúng tôi đã vận động, tìm việc làm cho em, nhưng chưa kịp đưa em ra khỏi “động” thì em nhắn tin báo đã bị HIV rồi bỏ đi biệt tích”, chị Phương cho hay.
Từ khi thành lập (tháng 4/2012 đến nay), nhóm Hoa trinh nữ đã tư vấn cho hơn 800 lượt chị em hành nghề mại dâm, phát hiện hơn 50 người bị nhiễm HIV, khoảng gần 10 người trong số đó nay đã mất. “Từ chỗ xâm nhập, làm quen, tư vấn, phát bao cao su cho gái mại dâm, chúng tôi đã cố gắng chia sẻ khó khăn cùng họ, đưa họ trở về với cuộc sống đời thường”, chị Phương cho hay.
"Dù chỉ được hỗ trợ kinh phí rất nhỏ nhưng nhóm Hoa trinh nữ đã cố gắng để hoạt động hiệu quả, có tác động tốt tới cộng đồng, là một điểm sáng trong việc hỗ trợ, phòng chống, giảm thiểu tác động xã hội từ gái mại dâm trên địa bàn TP Hải Phòng. Hiện nhóm đang đẩy mạnh việc tiếp cận và hỗ trợ những chị em hành nghề mại dâm nhưng lại nghiện ma túy”.
Bà Khuất Thị Hải Oanh Giám đốc SCDI