Theo Nghị quyết tháo gỡ khó khăn trong thi hành Luật Đất đai do Chủ tịch Quốc hội ký ban hành, từ ngày 1/1/2026, việc định giá đất sẽ chuyển sang một giai đoạn mới. Nguyên tắc thị trường trở thành kim chỉ nam cho mọi phương pháp, trình tự và thủ tục định giá.
Bên cạnh đó, quy trình định giá phải bảo đảm tính trung thực, khách quan, công khai và minh bạch; tính độc lập giữa tổ chức tư vấn xác định giá đất, Hội đồng thẩm định và cơ quan có thẩm quyền quyết định giá; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.
Từ 1/1/2026, bảng giá đất được xây dựng theo nguyên tắc thị trường. Ảnh minh họa
Một trong những bước tiến đột phá là bảng giá đất sẽ được xây dựng theo loại đất, khu vực và vị trí. Đặc biệt, tại những khu vực đã hoàn thiện bản đồ địa chính dạng số và cơ sở dữ liệu giá đất, bảng giá đất sẽ được xây dựng chi tiết đến từng thửa đất.
Dữ liệu đầu vào để xây dựng bảng giá đất là các thông tin hình thành trong vòng 24 tháng trở về trước tính từ thời điểm có văn bản giao nhiệm vụ xây dựng hoặc sửa đổi bảng giá. Hội đồng nhân dân cấp tỉnh là cơ quan có thẩm quyền quyết định, công bố và áp dụng bảng giá đất này từ đầu năm 2026.
Bảng giá đất cũng là căn cứ pháp lý quan trọng để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất; tính các loại thuế, phí, lệ phí và tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tính giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và xác định giá trị bồi thường khi thu hồi đất.
Để bảo đảm tính chính xác, Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ thành lập Hội đồng thẩm định bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất. Hội đồng này bao gồm lãnh đạo UBND cấp tỉnh, thủ trưởng các cơ quan tài chính, chuyên môn, Chủ tịch UBND cấp xã cùng các chuyên gia và tổ chức tư vấn.
Hội đồng có quyền thành lập Tổ giúp việc và thuê tổ chức tư vấn độc lập để hỗ trợ quá trình thẩm định. Song song đó, hệ số điều chỉnh giá đất (tỷ lệ tăng, giảm so với bảng giá) sẽ được UBND cấp tỉnh ban hành định kỳ vào ngày 1/1 hàng năm hoặc điều chỉnh linh hoạt cho từng khu vực khi cần thiết.
Nghị quyết cũng quy định rõ các mốc thời gian chuyển tiếp: Các cơ quan có thẩm quyền phải ban hành đầy đủ căn cứ tính tiền sử dụng đất, bồi thường... chậm nhất đến ngày 1/7/2026. Trong thời gian chờ ban hành đủ căn cứ theo Nghị quyết này, việc tính toán vẫn thực hiện theo quy định của Luật Đất đai. Đối với các trường hợp giao đất, thuê đất lấn biển hoặc không thể áp dụng bảng giá đất, Nhà nước sẽ xác định giá đất cụ thể theo quy định.