Hạ tầng giao thông TP.HCM 2020–2025: Dấu ấn từ những công trình lịch sử

Metro số 1, các nút giao chiến lược đến hệ thống vành đai, quốc lộ... không chỉ tháo gỡ “điểm nghẽn” giao thông mà còn mở ra không gian phát triển mới, tạo nền tảng cho giai đoạn bứt phá tiếp theo của TP.HCM.

5 năm qua, TP.HCM đã tập trung nguồn lực triển khai hàng loạt công trình giao thông trọng điểm, tạo dấu ấn rõ nét trong phát triển hạ tầng đô thị, từng bước tháo gỡ các “điểm nghẽn” lớn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội và liên kết vùng.

Dấu ấn nổi bật nhất của nhiệm kỳ 2020–2025 là việc hoàn thành và đưa vào vận hành thương mại tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) vào cuối năm 2024, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong phát triển giao thông công cộng hiện đại của thành phố.

Cùng với đó, nút giao thông An Phú trở thành biểu tượng cho tư duy dám nghĩ, dám làm, tập trung giải quyết các nút thắt giao thông then chốt ở cửa ngõ phía Đông.

Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).

Một công trình có ý nghĩa chiến lược khác là dự án đường nối Trần Quốc Hoàn – Cộng Hòa, hoàn thành nhiệm vụ mang tầm quốc gia khi mở ra tuyến kết nối thứ hai trực tiếp vào nhà ga T3 sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, góp phần giảm tải cho trục Cộng Hòa và nâng cao năng lực khai thác cửa ngõ hàng không lớn nhất cả nước.

Song song đó, dự án đường Vành đai 3 đoạn qua TP.HCM với tổng chiều dài khoảng 47,3 km đã và đang được triển khai quyết liệt.

Dự án không chỉ giải quyết ùn tắc, tăng cường kết nối liên vùng mà còn tạo nền tảng hình thành không gian đô thị hiện đại. Công tác giải phóng mặt bằng – khâu khó nhất – được thực hiện khẩn trương, đồng bộ nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.

Ở khu vực phía Tây, dự án mở rộng Quốc lộ 50 mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần tháo gỡ tình trạng quá tải kéo dài, tăng cường kết nối TP.HCM với Đồng bằng sông Cửu Long, tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, nông sản và thúc đẩy phát triển kinh tế vùng.

Dự án nút giao thông An Phú tăng tốc thời điểm cuối năm.

Bên cạnh các công trình lớn, nhiều dự án giao thông quan trọng khác đã hoàn thành như mở rộng đường Dương Quảng Hàm, hầm chui Nguyễn Văn Linh – Nguyễn Hữu Thọ, cầu Long Kiểng, cầu Rạch Đỉa, cầu Bưng, cầu Bà Hom… góp phần giảm ùn tắc, cải thiện diện mạo đô thị và nâng cao chất lượng sống của người dân.

Trong năm 2025, TP.HCM cũng khởi công hàng loạt dự án trọng điểm như cầu đường Nguyễn Khoái, các đoạn Vành đai 2, mở rộng đường nối cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, cầu Rạch Tôm, nút giao Ngã tư Đình…

Đồng thời, nhiều dự án chiến lược đã được thông qua chủ trương đầu tư, gồm Vành đai 4, nâng cấp các Quốc lộ 1, 13, 22, trục Bắc – Nam và các nút giao cửa ngõ quan trọng.

Năm 2026 được xem là thời điểm đặc biệt khi hàng loạt dự án lớn về đích, đồng thời khởi công những dự án quy mô hơn. Đây là nền tảng, bệ phóng quyết định tốc độ bứt phá của hạ tầng giao thông TP.HCM đồng điệu với bức tranh phát triển hạ tầng giao thông chiến lược của quốc gia.

Dự án cao tốc TP.HCM - Mộc Bài.

Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM đang tăng tốc thi công để về đích các công trình, dự án, gồm Dự án Nút giao thông Mỹ Thủy; Dự án nút giao thông An Phú; Dự án mở rộng đường Quốc Lộ 50; Xây dựng đường Vành đai TP.HCM; Mở rộng, nâng cấp đường HL80B (đoạn từ Nguyễn Ảnh Thủ đến Lê Văn Khương); Xây dựng cầu Rạch Tôm; Mở rộng, nâng cấp TL8 (đoạn từ cầu Kênh N31A đến Ngã tư Tân Quy)...

Nối mạch các công trình lớn đang triển khai, Ban Quản lý đầu tư xây dựng các công trình giao thông sẽ hoàn tất các thủ tục để khởi công các dự án, công trình như Dự án đường Vành đai 4; Dự án đầu tư xây dựng Cầu đường Bình Tiên; Dự án Liên cảng Cát Lái Phú Hữu; các dự án BOT cửa ngõ nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13; nâng cấp đường trục Bắc – Nam; nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1; Dự án “Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22...

Bên cạnh đó, các công trình then chốt hướng biển như cầu Cần Giờ, nút giao Rừng Sác cũng sẽ khởi công năm 2026.

Hay dự án có tính biểu tượng như đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu và đường ven biển TP.HCM, dự án cầu Thủ Thiêm 4 đang được nghiên cứu đề xuất, đầu tư.

Khi loạt dự án này hoàn thiện, các cửa ngõ của TP.HCM sẽ được thông suốt.

Dự kiến đến năm 2026 sẽ hoàn thành hạ tầng chiến lược vùng Đông Nam Bộ. Đến năm 2028, cơ bản mạng lưới đường Vành đai, Cao tốc và Quốc lộ sẽ được hình thành, dựng nên bộ khung giao thông then chốt kết nối toàn vùng.