Đây là lần đầu tiên Trung Quốc sử dụng hộ chiếu phổ thông gắn chip điện tử. Đường chín đoạn, hay còn gọi là đường lưỡi bò, do Trung Quốc tự vạch ra bao gồm toàn bộ biển Đông và tiến sát bờ biển Philippines, Brunei, Malaysia và Việt Nam.
Ông Nghị khẳng định đây là việc làm vi phạm chủ quyền của Việt Nam với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam với các vùng biển liên quan.
Theo Reuters, Philippines cũng đã lên tiếng phản đối Trung Quốc. Trong thư gửi tới Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila ngày 22/11, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nói chính quyền Manila “phản đối mạnh mẽ” việc Trung Quốc đưa hình ảnh đường lưỡi bò vào hộ chiếu, và khẳng định “Philippines không thừa nhận đường chín đoạn... ”.
Còn phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố: “Người Trung Quốc mang hộ chiếu mới sẽ vi phạm chủ quyền quốc gia của Philippines.
Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc hãy tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của vùng đặc quyền kinh tế và khu vực biển tại đó của Philippines”. “Nếu chúng ta cho phép Trung Quốc (dùng hình ảnh phi pháp như vậy), thì có nghĩa là chúng ta bằng lòng với đòi hỏi của Trung Quốc sở hữu trọn biển Đông” - người phát ngôn nói.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo “hộ chiếu có đường biên giới của Trung Quốc không nhằm vào nước cụ thể nào”. Nhưng báo chí Philippines bình luận hành động của Trung Quốc đã vi phạm điều khoản trong Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) mà Trung Quốc và 10 nước thành viên ASEAN vừa kỷ niệm 10 năm ngày ký kết, trong đó các nhà lãnh đạo đã tái khẳng định sẽ thực thi nghiêm chỉnh các điều khoản ghi trong DOC.
* Trả lời câu hỏi của PV về đề xuất của Philippines về cuộc gặp bốn bên vào tháng 12 tới, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị cho biết VN đã được thông báo về cuộc gặp với Brunei, Malaysia và Philippines tại Manila vào ngày 12/12 nhằm thảo luận về việc thúc đẩy giải quyết tranh chấp biển Đông.
Tuy nhiên, cách thức tổ chức, nội dung và thời gian cụ thể vẫn còn chờ thư mời chính thức của Philippines.
Ông Nghị cho hay việc tham vấn giữa các nước ASEAN về biển Đông là việc làm bình thường và thường xuyên để thúc đẩy và duy trì hòa bình, ổn định an ninh hàng hải biển Đông và thúc đẩy giải quyết hòa bình tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 và các thỏa thuận cam kết sẵn có như DOC, Tuyên bố về nguyên tắc sáu điểm của ASEAN và mới đây là Tuyên bố chung cấp cao trong dịp kỷ niệm 10 năm của DOC.
Theo Tân Hoa xã và Trung Quốc Nhật Báo, tháng 5/2012, Trung Quốc ra mắt hộ chiếu điện tử. Theo Bộ Nội vụ Trung Quốc, hộ chiếu được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế, sử dụng công nghệ chống làm giả và “những con chip thông minh” giúp người sử dụng hộ chiếu thuận tiện hơn nhiều so với hộ chiếu cũ. Đồng thời hộ chiếu mới giúp đơn giản hóa thủ tục kiểm soát biên giới vì dễ nhận dạng hơn.
Hộ chiếu điện tử của Trung Quốc có hình dáng bên ngoài như hộ chiếu cũ, nhưng có con chip điện tử được đính kèm. Báo chí Trung Quốc khi đăng tải thông tin về hộ chiếu mới cũng nhắc tới hình ảnh được in trên hộ chiếu như Vạn lý trường thành hay Cố cung, nhưng lại “tảng lờ” đường lưỡi bò phi pháp.
Hiện mỗi năm Trung Quốc cấp 10 triệu hộ chiếu mới (so với 1 triệu hộ chiếu những năm 1990), tăng 20% hằng năm.