Ngày 24/2, ông Đỗ Quang Trọng, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di sản thế giới thành nhà Hồ, cho biết trong lúc khai quật khu vực đường Hoàng Gia (ở cổng Nam của thành), các nhà khoa học đã phát hiện hàng trăm viên đạn đá cổ, trong số này có rất nhiều viên đã chế tác thành đạn đá hoàn chỉnh, mài dũa công phu và có nhiều kích cỡ khác nhau.
Tiến sĩ Đỗ Quang Trọng nhận định: “Có thể dưới triều nhà Hồ, ngay tại khu vực này có một cơ sở chế tác đạn đá dùng cho súng thần công. Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện kho đạn đá cổ của vương triều nhà Hồ với những hiện còn tương đối nguyên vẹn. Điều đó có thể khẳng định Hồ Quý Ly và vương triều nhà Hồ rất quan tâm đến lĩnh vực phòng thủ quân sự”.
Theo sử sách ghi lại, vào đầu thế kỷ XV, để chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược, nhà Hồ (1400–1407) đã có sự cải tiến vũ khí chiến đấu, cho ra đời súng thần công (còn gọi là thần cơ thương pháo), loại súng thần công được Hồ Nguyên Trừng (con trai của Hồ Quý Ly) phát minh cách đây hơn 600 năm. Súng này sử dụng thuốc nổ để bắn các loại đạn đúc bằng chì, gang hoặc đá có sức công phá tốt, tính sát thương cao.
Phục dựng súng thần công tại lễ công bố thành nhà Hồ trở thành di sản văn hóa thế giới
Hiện kho đạn đá khổng lồ trên đang được trưng bày tại phòng hiện vật của Trung tâm bảo tồn di sản thành nhà Hồ tại xã Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa.