Các thương lái muốn có lan dendro phải lo gom từ bây giờ, sau đó về dưỡng tiếp thì Tết mới có hoa để tung ra bán cho người dân chơi Tết.
Lan chậu không đủ bán
Giữa tháng 12, đến thăm vườn lan dendro 3.000 m2 của ông Nguyễn Văn Thọ trên đường Hoàng Phan Thái (ấp 2, xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, TP HCM), chúng tôi không khỏi ngạc nhiên khi vườn lan của ông chỉ toàn chậu và lá, rất ít chậu có nụ và hoa. Nhìn qua cứ tưởng năm nay vườn lan nhà ông bỏ mùa Tết nhưng ông Thọ giải thích là hàng đang hút, hễ chậu nào có bông là xuất trại. “Mấy năm trước, thương lái mua xong thường gửi nhờ chăm sóc chờ cận Tết mới đến lấy nhưng năm nay ai mua xong thì mang đi ngay, chứ để lại sợ người đến sau tráo đổi” - ông Thọ nói.
Vào sâu bên trong vườn mới thấy những chậu lan ra vòi, đâm nụ đang được gom lại một chỗ, nhân công đang tất bật gói giấy báo, đóng thùng chờ sẵn. Một thương lái ở tận Kiên Giang cũng đang dạo quanh vườn để chọn hoa về bán Tết.
Ông Thọ cho biết lan dendro từ lúc trồng đến khi thu hoạch mất khoảng 8 tháng, với giá bán tại vườn khoảng 30.000 đồng/chậu như hiện nay, trừ chi phí lãi hơn một nửa nhưng ông chưa dám mở rộng vì ngại người làm thuê chăm sóc không được như mình, hoa sẽ không đạt. Năm nay, ông thử nghiệm trồng thêm loại lan dendro ngắn ngày (5 tháng) để tăng thêm sản lượng cho mùa Tết và hy vọng giá bán sẽ cao hơn. “Trước đây, khi còn ít người trồng, chủ vườn phải chở hoa đến chợ, cửa hàng để bán nhưng nay huyện Bình Chánh tập trung nhiều người trồng lan nên các mối khi cần cứ đến đây để mua, nhà vườn khỏe hơn hẳn” - ông Thọ hồ hởi khoe.
Kế nhà ông Thọ là vườn lan 2.000 m2 của ông Nguyễn Văn Hiền, không khí tại nơi đóng hàng cũng tất bật trong khi ngoài vườn, các chậu lan chỉ toàn lá xanh mướt. Tại một vườn lan ở huyện Củ Chi, nơi chuyên về lan cắt cành, trồng xen thêm 3.000 chậu lan dendro cũng đã bán hết sạch.
Lan cắt cành bão hòa
Ông Mai Quốc Thái - Phó Chủ tịch Hội Làm vườn và Trang trại TP HCM, đồng thời là chủ trang trại hoa lan dendro 4 ha ở Bình Dương - bác bỏ “giả thuyết” thương lái đang làm giá đối với loài hoa này mà cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thị trường cung chưa đủ cầu. “Loại lan này rất khó trồng, nhiều người trồng đã thất bại nên diện tích còn khiêm tốn. Huyện Bình Chánh được xem là thủ phủ của lan dendro nhưng diện tích cũng chỉ khoảng 45 ha, còn các tỉnh lân cận như: Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh, Long An cũng có những trang trại lớn nhưng số lượng đếm trên đầu ngón tay với diện tích xấp xỉ 40 ha” - ông Thái lý giải.
Ông Thái cũng nói rõ là loại hoa đang “sốt” là lan chậu còn lan dendro cắt cành đã bão hòa, nếu thiếu thì đã có hàng nhập khẩu từ Thái Lan thay thế. Theo ông Thái, hoa lan trồng trong chậu có lá đẹp, sum sê từ chân đến ngọn, cành mập mạp nên nhiều người thích, còn lan nhập khẩu chỉ có hoa đẹp, thân rất xấu, vì vậy không lo bị cạnh tranh. Bằng chứng là lan dendro bán lẻ ở TP HCM có giá lên tới 50.000 - 100.000 đồng/chậu, cao hơn nhiều so với giá bán tại vườn, vẫn được người tiêu dùng ưa chuộng vì lan đã có nụ rất dễ chăm sóc, hoa nở lâu.
Bà Nguyễn Thị Thùy Vũ, Giám đốc Công ty CP Thế Giới Hoa Tươi (quận 3) - chuyên về hoa thành phẩm (cắm hoa nghệ thuật), tán đồng ý kiến của ông Thái và cho biết lượng hoa dendro cắt cành lấy từ các nhà vườn ở Hóc Môn, Củ Chi vẫn có giá ổn định, không hề có dấu hiệu sốt.
Theo các nhà vườn, chỉ có những chậu hoa dendro trồng không đạt, bị sâu, lá xấu thì mới phải bán cành với giá khoảng 400 - 500 đồng/cành, tính ra giá trị chỉ khoảng một nửa so với bán nguyên chậu nên hiệu quả kinh tế cũng không cao.
Lan cắt cành khó dự báo, mai thất mùa
Bà Lê Thị Thanh Huyền, chủ vườn lan Huyền Thoại (xã An Nhơn Tây, huyện Củ Chi) chuyên về lan cắt cành mokara, cho biết thời điểm này, các thương lái chỉ mới đến tìm hiểu, hỏi đơn giá chứ chưa đặt hàng cụ thể. “Dịp Tết, vườn lan Huyền Thoại sẽ tung ra thị trường khoảng 20.000 cành và 10.000 cây lan mokara nhưng giá bán thì chưa thể đoán được vì đang chịu sự cạnh tranh gay gắt từ phía hàng Thái Lan” - bà Huyền băn khoăn.
Trong khi đó, chủ một vườn mai 2 ha với trên 20.000 chậu tại xã Bình Lợi (huyện Bình Chánh) dự báo năm nay mai sẽ mất mùa do thời tiết nóng, nhiều chậu đã nở bông nên dự báo sản lượng cho mùa Tết chỉ khoảng 1/4. Mai mất mùa thì chắc chắn nhưng chưa chắc giá cao do thị trường mai cung đã vượt cầu, chỉ những vườn mai gạo cội cho ra mai đẹp mới hy vọng thắng lớn.