Năm 1988, lần đầu tiên trên đất nước Việt Nam thống nhất, nhân dịp kỷ niệm 35 năm ngày thành lập (16/11/1953-16/11/1988), báo Tiền Phong tổ chức cuộc thi 'Hoa hậu Hội báo Tiền Phong'.
Tại thời điểm này, việc báo Tiền Phong tổ chức thi Hoa hậu đã tạo ra 'quả bom' trong dư luận do xã hội và ngay cả các cơ quan quản lý văn hoá còn rất thiếu thông tin về các hoạt động này. Đã có nhiều ý kiến ủng hộ và cả những ý kiến trái chiều, phản đối cuộc thi.
Trong rất nhiều các hoạt động thời bấy giờ, ban biên tập báo Tiền Phong quyết định tổ chức cuộc thi hoa hậu với mục đích ban đầu là tạo một sân chơi lành mạnh cho các nữ đoàn viên thanh niên, để các bạn gái được thể hiện 'cái tôi' và vẻ đẹp của mình trước mọi người.
Nhưng đó là năm 1988, đất nước mới đổi mới chưa lâu, tư duy chưa phải đã cởi mở, dư luận trái chiều rất nhiều, thậm chí Ban Biên tập báo phải lên giải trình, thuyết phục ở cấp rất cao. Nhưng lãnh đạo báo không từ bỏ quyết tâm tổ chức cuộc thi. Việc làm táo bạo và sáng tạo củaTiền Phong đã khởi đầu một cuộc thi nhan sắc mang tầm quốc gia đầu tiên tại nước Việt Nam thống nhất.
Ban Bí thư T.Ư Đoàn đã ủng hộ ý tưởng của Tiền Phong và Thành Đoàn Hà Nội hỗ trợ báo tổ chức cuộc thi.
Chưa ai trong báo có kinh nghiệm, thậm chí hình dung về một cuộc thi sắc đẹp. Khi ấy, chưa có internet và truyền hình phổ cập như bây giờ. Các thông tin về các cuộc thi nhan sắc của thế giới cũng chưa có. Mày mò, báo đã mượn Fafilm cuốn phim về cuộc thi Hoa hậu Thế Giới năm 1988 mang về chiếu nội bộ để học tập thể thức tổ chức.
Sau đó, Ban Biên tập báo Tiền Phong, Ban Tổ chức cuộc thi 'sáng tạo tập thể' định ra các quy định về tổ chức về thí sinh (so với bây giờ còn rất sơ khai). Khi ấy, bên cạnh sự ủng hộ, cũng có vài ý kiến phản đối kịch liệt. Tuy nhiên, bằng sự cố gắng thuyết phục, và nhận được sự ủng hộ từ đa số, cuối cùng cuộc thi Hoa hậu Hội báo Tiền Phong năm 1988 cũng được tổ chức.
Bùi Bích Phương - Hoa hậu đầu tiên của nước Việt Nam thống nhất.
Hồi ấy báo Tiền Phong tổ chức 30 năm thành lập báo trong 4 ngày tại Cung Thiếu Nhi. Ba ngày đầu là giao lưu bạn trẻ, chụp ảnh, chiếu phim... đến ngày thứ tư mới tổ chức thi Hoa hậu. Cũng thi Bikini, cũng thi Ứng xử, Tài năng... nhưng có thêm phần thi Áo dài.
Và năm đó, Bùi Bích Phương đã đăng quang Hoa hậu Hội báo Báo Tiền Phong, mở đầu cho một hành trình tìm kiếm nhan sắc cho đến tận bây giờ.
Sau đó, cứ hai năm một lần, cuộc thi mang tên Hoa hậu Toàn quốc Báo Tiền Phong lại được tổ chức và liên tiếp các người đẹp đã đăng quang: Nguyễn Diệu Hoa, Hà Kiều Anh, Nguyễn Thu Thủy, Nguyễn Thiên Nga, Nguyễn Thị Ngọc Khánh, Phan Thu Ngân.
Hoa hậu Việt Nam 2010 Đặng Ngọc Hân gắn vương miện Hoa hậu Việt Nam 2014 cho Đặng Thu Thảo.
Kể từ năm 2002, cuộc thi chính thức được đổi tên thành Hoa hậu Việt Nam với sự đăng quang của các người đẹp Phạm Thị Mai Phương, Nguyễn Thị Huyền, Mai Phương Thúy, Trần Thị Thùy Dung, Đặng Thị Ngọc Hân và đương kim Hoa hậu Đặng Thu Thảo (2012).