Tối hôm trước, Sơn chủ động rủ đàn em đi cướp tài sản lấy tiền mua ma túy về sử dụng. Khoảng 22h ngày 23/2/2014 , ba đối tượng đi đến khu vực cống Cái Tắt (xã An Đồng, huyện An Dương, TP.Hải Phòng) định cướp xe của một thanh niên nhưng không thành. Ấm ức vì bị hụt mất con mồi, Sơn quyết định “lui quân”, hôm sau cướp tiếp. Khoảng 6h sáng hôm sau, Sơn cùng Xuân chọn ngõ 193 Hồ Sen là nơi phục kích. Thấy bóng một thanh niên đi xe Airblade màu trắng tới, Sơn hô đồng bọn: “Đây rồi, làm đi”. Lúc này y lấy trộm chiếc quần dài một nhà dân gần đó, nhét thêm viên đá thành “chùy” tự chế đưa cho Xuân đánh thẳng vào đầu khiến nạn nhân bất tỉnh. Nhanh chóng cướp chiếc xe, cả hai vụt chạy vào ngõ, không để lại dấu vết.
Cảnh sát bị con nghiện cướp xe
Theo người dân cạnh hiện trường cho biết, hôm đó trời còn nhá nhem tối, đường vắng, chỉ nghe tiếng “rầm” đổ xe máy. Đến khi chạy ra ngoài đã thấy một thanh niên nằm sõng soài tại hiện trường. Cơ quan điều tra đã nhanh chóng vào cuộc, xác định nạn nhân là Trung úy Vũ Thế Thắng (SN 1984, cán bộ Đội Cảnh sát giao thông số 1, Phòng CSGT CATP Hải Phòng). Nạn nhân được đưa đi cấp cứu ngay sau đó, tuy nhiên đã rơi vào tình trạng hôn mê sâu, hộp sọ bị vỡ nên không cung cấp được thông tin gì.
Sau khi tiếp nhận thông tin vụ việc, Đại tá Nguyễn Văn Cỏong, Phó giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT CATP Hải Phòng đã chỉ đạo, chủ trì nhiều cuộc họp tại phòng PC45 và Công an quận Lê Chân để nhận định, đánh giá về vụ án và chỉ đạo trong công tác truy bắt đối tượng gây án. Chuyên án mang bí số 214G được xác lập ngay sau đó do Đại tá Nguyễn Văn Cỏong làm Trưởng ban; Đại tá Nguyễn Văn Cường, trưởng phòng PC45 là phó trưởng ban; ủy viên gồm: Thượng tá Lê Hồng Thắng, phó trưởng phòng PC45, Thượng tá Trần Tiến Quang, phó trưởng CA quận Lê Chân, Thượng tá Vũ Văn Giới, trưởng phòng PC67; Thượng tá Vũ Thanh Chương, trưởng phòng PC64; Trung tá Mạc Tư Khoa, đội trưởng đội 9 PC45 làm thư ký.
Ban đầu có nhiều giả thiết được đặt ra cho nguyên nhân vụ tai nạn như: Trung úy Thắng từng làm quản giáo trại giam nên bị trả thù, mâu thuẫn tình ái, hay đối tượng bị xử lý giao thông trả thù… Tuy nhiên, ban chuyên án vẫn vững vàng với lập trường đây là một vụ cướp. Một số thông tin được người dân cung cấp như: Có hai đối tượng đã phục kích ở vị trí này trước khi vụ án xảy ra khoảng 40 phút, họ trao đổi điện thoại với ai đó khá lâu. Khi người dân phát hiện thấy hai người chạy trên chiếc xe Airblade phóng nhanh ra theo hướng Hồ Sen.
“Ban chuyên án xác định nạn nhân ở đây không chỉ là công an mà còn là một công dân tham gia giao thông và bị cướp. Trong bối cảnh trước, trong và sau Tết, CATP Hải Phòng đã làm những biện pháp phòng ngừa xã hội để đảm bảo tình hình an ninh trật tự tốt nhất, được nhân dân đánh giá là năm an toàn nhất từ trước tới nay. Vì vậy, khi xảy ra vụ án đặc biệt nghiêm trọng này, ban chuyên án quyết tâm phá án nhanh để củng cố lòng tin trong nhân dân”, Đại tá Lê Hồng Thắng cho biết.
Ban chuyên án quyết định tập trung vào việc sử dụng biện pháp hành chính đặc biệt phát động quần chúng cung cấp thông tin về đối tượng gây án. Ngoài ra, kiểm tra hành chính tất cả nhà nghỉ, nhà trọ, cửa hàng cầm đồ, bãi gửi xe trong khu vực; tăng cường tuần tra, thông báo rộng rãi để truy tìm tang vật trên toàn quốc; tổ chức mật phục tại các “điểm nóng” như: hồ Ông Báo, hiện trường… Kết quả đầu tiên thu lại được là đối tượng không tiêu thụ được xe máy mặc dù đã dùng BKS giả.
Ngoài ra, ban chuyên án rà soát hàng trăm đối tượng có tiền án về cướp, tìm bóng dáng của đối tượng trùng với đặc điểm của hai người có mặt tại hiện trường thông qua những gì người dân cung cấp. Cảnh sát còn mở rộng thông báo đến Bộ công an, các tỉnh lân cận phối hợp trao đổi thông tin, rà soát đối tượng nghi vấn.
Ngày 25/2, người dân phát hiện tại cống xả nước hồ Ông Báo một chiếc túi du lịch bên trong có: 01 bộ đàm, 01 mũ bảo hiểm CSGT, 01 khóa số 8, 01 gậy chỉ đường giao thông, 01 bao da đựng súng, 01 áo mưa CSGT, 01 biển số xe mô tô… được xác định là những đồ vật đồng chí Thắng bị mất.
Thông tin đặc biệt 3 con nghiện cãi nhau chuyện chia tiền
Trong lúc đang điều tra, một thông tin đặc biệt từ người dân bất ngờ cho biết, tại ngõ 239, đường Miếu Hai Xã (phường Dư Hàng Kênh) vừa có ba đối tượng nam thanh niên cãi nhau về chuyện chia tiền. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, chỉ trong 3 ngày, ban chuyên án đã phát hiện và có đủ tài liệu chứng minh đối tượng Vũ Thanh Sơn (còn gọi là Sơn Liên Xô, SN 1963, ngụ số 8/342 Tô Hiệu, Hồ Nam, Lê Chân) là kẻ chủ mưu gây ra sự việc. Tuy nhiên, khi đến nơi Sơn ở đối tượng đã lặn biệt tăm, khám nhà các trinh sát phát hiện chiếc rìu nghi là tang vật vụ án.
Ban chuyên án xác định Sơn là đối tượng ranh ma, có biệt tài trèo lên nóc nhà nhanh thoăn thoắt. Thêm một nguồn tin cho biết, con gái Sơn đang chuẩn bị đồ để bố trốn sang Trung Quốc. Vì vậy, mục tiêu được đặt ra lúc này là phải bắt Sơn càng nhanh càng tốt. Ban chuyên án nhận được khá nhiều nguồn tin về nơi ở của Sơn, các mũi trinh sát được cử đi khắp nơi trong thành phố, các tỉnh ngoài như Hà Nội, Lào Cai, Yên Bái… nhưng đều không có kết quả.
Lúc này, một nguồn tin quan trọng cho biết đối tượng nghi vấn đang ở nhà một người bạn tại ngõ 199, đường Tô Hiệu. Đây là địa bàn thông ra nhiều ngõ nhỏ, có nhiều hộ gia đình sinh sống. Lực lượng chuyên án đã rà soát các mối quan hệ của Sơn, dò hàng trăm hộ gia đình tìm ra địa chỉ của người bao che. Sơn chống cự quyết liệt, trèo lên nóc nhà bỏ trốn. Tuy nhiên, các trinh sát phía trên đã đón lõng phía trên, buộc Sơn phải tra tay vào còng.
Vụ án tưởng chừng sẽ tiến triển nhanh chóng, nhưng Sơn khai báo nhỏ giọt, không thành khẩn. Y khai nhận quen một người tên Xuân, sau đó cho bạn mượn rìu đi đòi nợ. Trước đối tượng ngoan cố, ban chuyên án đã chọn những điều tra viên có kinh nghiệm đấu tranh khai thác quyết liệt. Sơn khai nhận thêm quen Xuân ở Kiến Thụy là bạn nghiện mới được hai tháng cho mượn rìu, hôm sau bạn trả mới biết đi cướp xe, không hề liên quan đến vụ cướp này.
Từ lời khai này, các trinh sát phải tìm hiểu đặc điểm của đối tượng cũng như những thông tin ít ỏi về Xuân. Có hai đối tượng tên Xuân ở Kiến Thụy được ban chuyên án xác minh: Một người tên Xuân đang ở trên Yên Bái, tuy nhiên khi điều tra ban chuyên án đã loại đối tượng này khỏi nghi vấn. Đối tượng Xuân còn lại nhận thấy vợ đang sinh tại bệnh viện, đối tượng không có mặt tại địa phương. Bản thân đối tượng này có hai tiền án, thường xuyên không có mặt tại địa phương mà tham gia hội chợ ở các tỉnh ngoài chơi trò đỏ đen như xóc đĩa, đánh tôm, cua cá. Tên tuổi đầy đủ của đối tượng này là Nguyễn Văn Xuân (SN 1988, ngụ tại Lạng Côn, Đông Phương, Kiến Thụy) một mắt xích quan trọng trong vụ án. Khi vợ sinh đối tượng không về thăm, liên lạc với mọi người đều đã cắt.
Lần lên Hà Nội tìm đầu mối băng cướp táo tợn
Trong khi đó, một mũi trinh sát phối hợp với công an Hà Nội báo về ngày trước đó phát hiện một nhóm nghi vấn xuất hiện tại nhà nghỉ số 265 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. Nhóm này có ba người Hải Phòng, trong đó một người tên Lộc đứng ra thuê trọ. Bằng kinh nghiệm, trinh sát thấy có điểm trùng hợp như đối tượng làm việc liên quan đến hội chợ. Trong thời gian thuê trọ, nhóm đối tượng này không rời khỏi phòng, để có tiền chúng còn cắm hai chiếc điện thoại. Tiến hành xác minh hai chiếc điện thoại, các trinh sát khẳng định một chiếc điện thoại của Lộc và chiếc còn lại của Xuân. Nhận định của ban chuyên án: Xuân và Lộc đang ở cùng nhau.
Lúc này, ban chuyên án tập trung tìm hiểu về Lộc, thông tin lúc này chỉ vẻn vẹn Lộc quê quán An Dương, Hải Phòng. Phải mất hai ngày tìm kiếm, các trinh sát mới tìm thấy nơi ở của Lộc tại thôn Nam Bình, xã An Hưng, huyện An Dương, Hải Phòng. “Ngôi nhà này nằm sâu phía cuối làng, nuôi rất nhiều chó, trong sân lại có hai gia đình. Vì vậy quá trình kiểm tra xác minh gặp rất nhiều khó khăn. Sau hai ngày xác minh, ban chuyên án nhận được thông tin lúc này nhà Lộc có hai thanh niên”, Thượng tá Lê Minh Thắng nhớ lại.
Trong khi đó, một mũi trinh sát khác đi xác minh về đối tượng tên Chung ở An Đồng. Tiến hành rà soát, ban chuyên án phát hiện có 5 đối tượng tên Chung. Tuy nhiên, qua quá trình sàng lọc ban chuyên án đã loại được 4 đối tượng, chỉ còn lại duy nhất Lê Minh Chung (SN 1978, gốc Vĩnh Khê, An Đồng). Bố mẹ bỏ nhau nên Chung ở với bố ở Sở Dầu, đã có một tiền án. Đây là đối tượng bị nghi vấn có liên quan đến vụ cướp trên.
Quay trở lại xã An Hưng, từ thông tin của người dân, ban chuyên án xác định Chung từng xuất hiện cùng với Lộc. Thời điểm này, trưởng và phó ban chuyên án đã xuống trực tiếp chỉ đạo các trinh sát và tham gia phá án cùng. Câu hỏi được đặt ra lúc này là những tang vật của vụ án đã được tìm thấy, còn khẩu súng ở đâu. Bản thân Sơn khai nhận Xuân mới là người cầm súng. Chính vì vậy, khả năng nhóm đối tượng dùng súng để chống trả là rất cao. Ngoài ra, không ngoại trừ khả năng chúng sẽ bắt giữ con tin là nhà bên cạnh để tẩu thoát. Ban chuyên án vạch ra kế hoạch tỉ mỉ để bắt giữ đối tượng thành công, đồng thời đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Ban chuyên án thông báo cho công an huyện An Dương phối hợp với lực lượng đặc nhiệm phá án chia làm hai mũi: Mũi thứ nhất do Đại tá Nguyễn Đức Cường, trưởng phòng PC45 đứng đầu đi qua phía sân nhà bên cạnh tấn công vào mặt trước ngôi nhà. Mũi thứ hai do Thượng tá Lê Minh Thắng, phó phòng đứng đầu men theo lối phía sau ngôi nhà, trèo lên ban công tầng hai. Hai gọng kìm này áp sát nhóm đối tượng, bắt gọn các nghi phạm.
Những con nghiện “cứng đầu”
Thời điểm này, đối tượng Sơn vẫn kiên quyết không khai báo thành khẩn. Y không thừa nhận mình tham gia vụ cướp. Đồng bọn của Sơn là Xuân, Lộc, Chung cũng kiên quyết không nhận tội. Biết gặp phải đối tượng ngoan cố, có “văn tù”, kinh nghiệm đối phó điều tra xét hỏi của công an, phương án mới được ban chuyên án đưa ra: Ngoài những điều tra viên xét hỏi có kinh nghiệm, sẽ kết hợp với các trinh sát trực tiếp đi phá án để có đầy đủ bằng chứng, sức thuyết phục. Có 8 đồng chí, tương đương 4 cặp điều tra xét hỏi các đối tượng dưới sự chỉ đạo trực tiếp của trưởng và phó phòng PC45.
Kiên trì đấu tranh, các đối tượng đã phải cúi đầu nhận tội. Xuân là đối tượng đầu tiên khai báo. Vụ án được làm rõ. Buổi chiều tối ngày 23/2, Sơn chủ động rủ đàn em là Xuân, Chung đi cướp xe máy để lấy tiền mua ma túy. Trước đó Sơn đã chuẩn bị một con dao bầu và một chiếc rìu là phương tiện hỗ trợ việc cướp đồ. Khoảng 22h, ba đối tượng này sử dụng rìu đập vào lưng một thanh niên đi xe máy ở cống Cái Tắt (An Dương), nhưng nạn nhân chạy thoát. Tức giận, cả nhóm quay về nhà bàn bạc ngày mai sẽ đi cướp tiếp.
Sáng hôm, vì mệt nên Chung xin cáo lui để Sơn và Xuân dẫn nhau đi. Khoảng 5h Sơn cầm dao bầu, còn Xuân cầm rìu đi phía sau, bản thân Sơn là người chọn địa điểm tiến hành vụ cướp vì đã thông thuộc địa hình này. Trên đoạn đường đi từ nhà đến địa điểm đã định sẵn, Sơn có lấy trộm được một chiếc quần dài của người dân. Y nhặt được một viên đá có kích cỡ 15cm, không tròn mà xù xì sắc cạnh đối tượng cho vào trong chiếc quần vừa “thó” được buộc lại làm trùy tự chế. Sơn nói với Xuân dùng nó để đập sẽ mạnh hơn. Trước đó, Sơn có dặn đàn em nếu nạn nhân chống cự sẽ dùng dao bầu “chiến” tiếp.
Khi thấy có bóng dáng người đang lại gần, Sơn khẽ reo lên: “Đây rồi, làm đi”. Đối tượng Xuân với chiều cao 1,78m, thân hình vạm vỡ lao ra, đập thẳng “chùy tự chế” khiến nạn nhân nằm bất động. Sơn chạy đến lôi chiếc xe xa và cả hai lên xe chạy theo hướng Hồ Sen. Trở về nhà, lôi “chiến lợi phẩm” ra, biết là xe công an, Chung được phân công là người thay biển số. Ý định bán chiếc xe của chúng bất thành vì công an kiểm tra gắt gao. Ngày hôm sau, chúng quyết định mang chiếc xe ra phía gần hồ Ông Báo vứt lại. Lì lợm hơn, Sơn quyết định mang bán khẩu súng để lấy tiền tiêu. Khẩu súng được bán với giá 5 triệu đồng cho đối tượng Nguyễn Văn Nghiêm (SN 1970, ngụ Câu Hạ B, Quang Trung, An Lão, Hải Phòng).
Hiện nay, toàn bộ tang vật của vụ án đã được thu giữ. Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố 5 bị can, trong đó có 3 bị can chính; còn con gái Sơn và Lộc khởi tố vì tội che giấu.
“Quà khuyến mãi” trong hành trình điều tra vụ án
Từ vụ án này, PC45 đã mở rộng điều tra một số vụ án khác, bắt giữ được các đối tượng. Tại nhà Nghiêm, công an bắt giữ 4 đối tượng đang sử dụng ma túy, thu giữ 2 chiếc xe máy, trong đó có chiếc xe Nghiêm đi là tang vật vụ trộm cắp ở Tứ Kỳ, Hải Dương. Sau này, Nghiêm đã bị công an huyện An Lão khởi tố về hành vi mua bán trái phép chất ma túy, còn hành vi trộm cắp xe máy của Nghiêm cũng đang được công an Hải Dương điều tra làm rõ.
Trong thời gian làm chuyên án, qua quá trình xác minh đối tượng Mạnh “trề” (cháu ruột của Sơn) thì được biết đối tượng đang bị truy nã về tội cố ý gây thương tích của công an Lê Chân. Truy bắt thêm các đối tượng, phòng PC45 còn truy bắt được đối tượng Thắng “khóa” đang có lệnh truy nã của công an Hà Nội về tội giết người. Cũng trong chuyên án này, công an Lê Chân đã khởi tố được thêm một vụ án trộm cắp xe máy; bắt 2 đối tượng truy nã, 1 đối tượng buôn bán ma túy, 2 chuyên án trộm cắp tiêu thụ xe máy được làm rõ. “Có được thành công này là do sự chỉ đạo sát sao của Giám đốc công an thành phố. Quyết tâm cao của lãnh đạo, cán bộ chiến sĩ phòng PC45, công an quận Lê Chân, phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của bộ công an, các đơn vị nghiệp vụ công an An Dương, An Lão, Thủy Nguyên. Đặc biệt là sự ủng hộ của quần chúng nhân dân đã góp phần làm nên thành công cho Chuyên án 214G”, một trinh sát cho biết.
Tìm về gia đình nơi Sơn là kẻ chủ mưu vụ cướp, người thân không khỏi chán nản vì những gì y gây ra. Tiếp chuyện phóng viên, người em trai có khuôn mặt hao hao Sơn chỉ biết lắc đầu ngán ngẩm. Từ nhỏ, Sơn đã là thiếu niên hư hỏng, bất trị có tiếng tại địa phương. Đến năm 14 tuổi, gia đình quyết định cho Sơn đi trại giáo dưỡng. Trở về nhà, được mọi người cho đi sang Liên Xô lao động, nhưng chỉ gần một năm sau, Sơn bị đuổi về do đánh nhau nơi xứ người.
Về nước, Sơn không có việc chỉ ở nhà quanh quẩn phụ giúp gia đình buôn bán tre nứa. Tuy nhiên, Sơn thường xuyên chơi bời, đánh nhau gây thù chuốc oán không biết bao nhiêu người. “Vì tôi giống anh trai nên nhiều lần suýt bị đòn oan. Có người tưởng tôi là anh ấy nên nhảy vào định đánh, nhưng may tôi giải thích mới thoát khỏi nhừ đòn”, người em trai trần tình.
Bản án đầu tiên của Sơn là trộm cắp tài sản, y bị TAND quận Ngô Quyền phạt 18 tháng tù giam. Liên tiếp những năm sau đó, án tù cứ “nối dài” với Sơn bởi cứ ra tù được một thời gian, Sơn lại tiếp tục đi trộm cắp và kịch bản “vào tù” cứ lặp lại. Có một thời gian, nhiều người nghĩ Sơn đã tu tỉnh khi y có một người vợ và cô con gái ngoan ngoãn. Nhưng khi đứa con được 5 tháng tuổi là người cha lại “ngồi nhà đá”. Cô con gái mặc dù đã có bà nội và cô chú nuôi dạy nhưng vẫn đi theo vết xe đổ của bố: vào trại giáo dưỡng từ khi hơn 10 tuổi, thường xuyên bỏ nhà đi lang thang. Đến nay, cô gái này cũng đã bị nghiện với biệt danh Thủy “ma”.
Còn với những người trong gia đình, họ đã không nhớ được Sơn đã đi tù bao nhiêu năm. Chỉ biết rằng, Sơn rất hiếm có lần nào được ăn liên tục hai cái Tết ở nhà vì cứ hơn 1 năm là Sơn lại vào tù. Người em trai cho biết thêm: “Gia đình đã để lại một căn nhà cho anh ấy ra tù lấy chỗ làm ăn, mọi người cũng góp tiền mua xe để anh Sơn chạy xe ôm. Sau vụ trung úy CSGT bị cướp xe, gia đình vẫn thấy anh ấy mở cửa hàng nước bình thường nên không nghi ngờ gì. Vậy mà…”, người em bỏ lửng câu nói, giọng chua xót.
Lần gần đây nhất, Sơn thụ án 14 năm tù. Trở lại cuộc sống tự do, Sơn sống với một người vợ “hờ”, cả hai mở một quán nước nhỏ ngoài đầu ngõ. Tưởng rằng con đường lương thiện đã mở ra với y, nhưng được vài tháng thì xảy ra vụ án. Người mẹ của Sơn năm nay đã ngoài 80 tuổi, nhưng mỗi khi nhắc đến con bà nước mắt lăn dài không nói nên lời.