Mới đây hai kênh truyền hình Nga Channel One và Rossiya TV đồng loạt đăng tải bức ảnh vệ tinh cho thấy một máy bay chiến đấu Ukraine đã bắn tên lửa không đối không phá hủy máy bay MH17. Hai kênh truyền hình này tiết lộ Liên hiện Kỹ sư Nga (RUE) đã gửi bức hình này qua thư điện tử.
Phó chủ tịch RUE Ivan Andriyevsky khẳng định trên truyền hình Nga rằng nhận được bức hình từ một chuyên gia hàng không có 20 năm kinh nghiệm, từng học tại Viện Công nghệ Massachussetts (MIT, Mỹ). Báo chí quốc tế sau đó không thể liên hệ được với ông Andriyevsky.
Phản ứng lại, Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố đây là đòn tuyên truyền “cưỡng tình đoạt lý” của Nga “nhằm che giấu sự thật và lẩn tránh trách nhiệm đối với thảm họa MH17”. Ngoại trưởng Úc Julie Bishop mô tả bức ảnh “là hàng giả, được dàn dựng”.
“Ảnh máy bay rõ ràng được tải từ Google. Đây lại là một trò mới của Nga nhằm đổ lỗi cho Ukraine về vấn đề mà theo chúng tôi là rõ ràng có liên quan đến Nga” - bà Bishop nhấn mạnh. Các chuyên gia hàng không quốc tế cũng có nhận định tương tự.
Báo Guardian dẫn lời kỹ sư Nga Mark Solonin đánh giá trong bức ảnh trên, cả hai máy bay đều có kích thước quá khổ nếu so với những cánh đồng ở phía dưới mặt đất. Ông kết luận rằng đã có kẻ ghép hình máy bay vào bức ảnh vệ tinh.
Trang web báo chí điều tra Bellingcat cũng nghiên cứu bức ảnh và đưa ra kết luận tương tự. Bellingcat còn cho biết chiếc máy bay chiến đấu Ukraine trong ảnh không phải là u-25 như kênh Channel One và Rossiya TV khẳng định.
Chiếc máy bay “MH17” trong ảnh cũng không phải là chiếc Boeing 777 mà thực tế là một chiếc Boeing 767. Logo của Malaysia Airlines ở máy bay trong ảnh bị gắn sai vị trí. Nếu tra trên Google dòng chữ “Boeing top view”, có thể tìm thấy ngay một bức hình giống hệt chiếc Boeing trong bức ảnh do đài Nga công bố.
Cộng đồng mạng nhận định có khả năng đài truyền hình Nga công bố bức ảnh giả mạo này nhằm giảm bớt sức ép lên Tổng thống Nga Vladimir Putin tại hội nghị G-20 ở Brisbane (Úc). Khủng hoảng Ukraine là một trong những chủ đề nóng nhất ở G-20.
* Trong một diễn biến khác liên quan tới Nga, sáng nay 16-11 (giờ VN), theo Reuters, vài chục nghìn người Gruzia đã đổ ra đường phố thủ đô Tbilisi, vẫy quốc kỳ và giương cao những biểu ngữ như “Nói không với hành vi xâm lược”, “Hãy ngăn chặn Nga”...
“Đây là thông điệp rõ ràng cho thấy người dân Gruzia sẽ không bao giờ chấp nhận việc bị Nga xâm phạm chủ quyền” - thủ lĩnh đảng đối lập UNM Giga Bokeria tuyên bố.
Trước đó vùng ly khai Abkhazia cho biết đã đạt được thỏa thuận lập lực lượng vũ trang chung với Nga. Abkhazia tuyên bố độc lập năm 1999 sau một cuộc chiến ly khai. Năm 2008, Nga chính thức công nhận nền độc lập của Abkhazia.
Cũng trong năm 2008, tỉnh ly khai Nam Ossetia của Gruzia cũng tuyên bố độc lập sau cuộc đụng độ quân sự giữa Nga và Gruzia. Người biểu tình Gruzia cáo buộc Nga sẽ sáp nhập Abkhazia giống như những gì đã làm với bán đảo Crimea của Ukraine.
Các chính trị gia đối lập Gruzia kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ hỗ trợ Gruzia chống lại sức ép từ Nga. Họ cũng chỉ trích chính phủ Gruzia đang chấp nhận bị Nga dồn ép.
Phản ứng lại, Thủ tướng Gruzia Irakli Garibashvili tuyên bố ông hiểu rõ mối đe dọa từ thỏa thuận giữa Nga và Abkhazia.