Văn phòng UBND tỉnh Lào Cai vừa có văn bản, chính thức công bố về số phu vàng bị thiệt mạng tại khu vực rừng Xanh, rừng Vầu (xã Minh Lương, huyện Văn Bàn), xảy ra hôm 5/9/2013.
Theo như văn bản thì số lượng phu vàng bị thiệt mạng trong vụ sạt lở kinh hoàng này là 12 người.
Trong số 12 nạn nhân xấu số này, có 8 người ở tỉnh Hòa Bình; số còn lại quê ở Thái Nguyên.
Văn bản này ghi rõ: “Trong thời gian cuối tháng 8, đầu tháng 9/2013, trên địa bàn tỉnh Lào Cai xảy ra mưa lớn kéo dài tại một số huyện gây ra lũ quét, sạt lở đất, gây khó khăn cho đời sống nhân dân.
Theo báo cáo của UBND huyện Văn Bàn thì mưa lớn, sạt lở đất đã làm chết 2 người.
Sau khi báo VietNamNet đăng tải loạt bài điều tra, khẳng định ít nhất có 8 người bị thiệt mạng trong các hầm vàng, UBND tỉnh đã chỉ đạo công an tỉnh tiến hành điều tra, xác minh.
Quá trình điều tra, Công an tỉnh Lào Cai đã xác minh tổng cộng có 12 người bị thiệt mạng trong vụ sạt lở núi diễn ra tại khu vực hầm vàng thổ phỉ thuộc địa bàn xã Minh Lương, huyện Văn Bàn.
Số người này chết rải rác từ ngày 5/9-11/9/2013. Số người bị chết có thể do các chủ lò vàng đưa về đến từng gia đình và hỗ trợ mai táng. Do đó, gia đình nạn nhân không có phản hồi cũng như phản ánh gì với chính quyền địa phương”.
Cuối văn bản này, UBND tỉnh Lào Cai lý giải tại sao trong các văn bản báo cáo từ xã cho đến tỉnh, số nạn nhân bị thiệt mạng đã bị “xà xẻo”: “Toàn bộ số đối tượng khai thác vàng trái phép đều không khai báo tạm trú. Khi vụ việc xảy ra, chủ lò vàng và thân nhân người bị nạn đã không báo cáo chính quyền địa phương để tổ chức cứu hộ, cứu nạn kịp thời”.
Văn bản này cũng khẳng định rất rõ: Lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai (cụ thể Phó Chủ tịch UBND tỉnh và Thường trực Ban chỉ đạo phòng chống và tìm kiếm cứu nạn) có mặt tại địa bàn huyện Văn Bàn để kiểm tra và chỉ đạo.
Như vậy, tại thời điểm xảy ra sự việc, có sự xuất hiện của lãnh đạo tỉnh Lào Cai. Thế nhưng, không hiểu vì lý do gì mà sự việc này lại bị “ém” lại.
Tất cả các báo cáo từ xã cho đến huyện Văn Bàn và UBND tỉnh Lào Cai đều khẳng định chỉ có 2 người bị thiệt mạng. Thậm chí, trước đó, công an huyện Văn Bàn từng tiến hành điều tra và cho rằng một tờ báo đã đưa tin không chính xác về số lượng người bị thiệt mạng tại vụ sạt lở.
Một thanh niên làm thợ cắt tóc cũng bị công an "sờ gáy" vì dám tung tin “thất thiệt” lên mạng xã hội.
Liên quan đến sự việc này, rất nhiều cơ quan báo chí đã trực tiếp liên hệ với lãnh đạo tỉnh Lào Cai để làm rõ có bao nhiêu người thiệt mạng.
Tuy nhiên, lãnh đạo tỉnh Lào Cai đã từ chối cung cấp thông tin với nhiều lý do. Lý giải vì sao số người thiệt mạng trong báo cáo của tỉnh Lào Cai không đúng với con số thực tế, Bí thư tỉnh Lào Cai – ông Nguyễn Văn Vịnh cho hay: “Con số người chết địa phương báo cáo lên ở các thời điểm khác nhau nên việc thu thập con số chính xác gặp khó khăn. Hơn nữa việc đào vàng tại nơi xảy ra sạt lở rất phức tạp vì nằm ở khu vực giáp ranh”.
Còn Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - ông Doãn Văn Hưởng thì lại giải thích: con số 2 người chết trong vụ sạt lở bãi vàng “chỉ là báo cáo ban đầu”.
Được biết, vấn nạn khai thác vàng trái phép tại khu vực rừng Vầu, rừng Xanh tồn tại đã hơn chục năm nay. Ít nhất đã có 3 vụ lở núi, chôn sống hàng chục phu vàng.
Việc Lào Cai cố tình “ém” thông tin về số người thiệt mạng diễn ra ngày 5/9/20013 phải chăng thể hiện sự bất lực của chính quyền tỉnh Lào Cai trong việc quản lý, khai thác vàng trái phép?