Tờ New York Times đưa tin, các thử nghiệm lâm sàng quốc tế vừa được công bố ngày 2/9 đã mở ra hy vọng có thể cứu sống những bệnh nhân COVID-19 nặng bằng các loại thuốc steroid giá rẻ và phổ biến hiện nay.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu mới, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố hướng dẫn điều trị COVID-19 mới, khuyến nghị các bác sĩ sử dụng các thuốc steroid trong điều trị cho những ca bệnh nặng và nguy kịch, nhưng không dùng cho trường hợp bệnh nhẹ.

Các nghiên cứu mới đã tiến hành phân tích dữ liệu từ 7 đợt thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đánh giá hiệu quả của 3 loại thuốc steroid trên hơn 1,700 bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2. Từ đó, rút ra kết luận cả ba thuốc này đều giúp giảm tỷ lệ tử vong do COVID-19.

Tạp chí y khoa JAMA đã xuất bản báo cáo phân tích và 3 nghiên cứu liên quan, kèm theo đó là bài bình luận mô tả nghiên cứu này như "một bước tiến quan trọng trong điều trị bệnh nhân COVID-19".

Theo các tác giả của nghiên cứu trên, thuốc corticosteroid giờ đây là lựa chọn hàng đầu để điều trị cho những bệnh nhân COVID-19 nguy kịch. Một loại thuốc khác cũng đã cho thấy có hiệu quả trong điều trị các ca bệnh nặng là remdesivir.

Các thuốc steroid như dexamethasone, hydrocortisone và methylprednisolone thường được các bác sĩ sử dụng để ức chế hệ miễn dịch của cơ thể, giảm viêm, sưng và đau. Nhiều bệnh nhân COVID-19 đã tử vong không phải vì virus SARS-CoV-2 mà là do những phản ứng thái quá của cơ thể với tình trạng nhiễm trùng.

Hồi tháng 6, các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford (Anh) đã phát hiện dexamethasone giúp cải thiện tỷ lệ sống sót ở những ca COVID-19 nặng. Đồng thời, họ cũng hy vọng các loại thuốc steroid rẻ tiền khác có thể giúp cứu chữa cho nhóm bệnh nhân này.

Tuy nhiên, steroid có thể có một số tác dụng phụ có hại, đặc biệt là ở những bệnh nhân cao tuổi – đối tượng chiếm đa số trong các trường hợp COVID-19 nặng. Loại thuốc này có thể khiến bệnh nhân dễ bị những nhiễm trùng khác, có thể làm tăng mức đường huyết, gây lú lẫn và mê sảng.

Trong các thử nghiệm lâm sàng, chỉ những bệnh nhân có tình trạng bệnh nặng nhất mới được điều trị bằng steroid và không chắc hiệu quả điều trị ở những người bệnh nhẹ hơn sẽ ra sao. Bên cạnh đó, liều lượng tối ưu và thời gian điều trị cũng cần được xác định rõ.

Nhưng hơn hết, theo các nhà khoa học, những nghiên cứu mới này dường như đã công nhận tiềm năng của nhóm thuốc này trong điều trị hiệu quả cho những bệnh nhân COVID-19 nặng.

Những phân tích dữ liệu cho thấy các thuốc steroid giúp giảm 1/3 số ca tử vong trong nhóm bệnh nhân COVID-19 nặng. Trong đó, qua khảo sát ở 3 thử nghiệm khác nhau cho thấy, thuốc dexamethasonecho làm giảm 36% tỷ lệ tử vong ở 1,282 người bệnh được điều trị.

Hydrocortisone, được thử nghiệm trên 374 bệnh nhân trong ba đợt, làm giảm 31% tỷ lệ tử vong và một thử nghiệm nhỏ với methylprednisolone ở 47 bệnh nhân cho thấy loại thuốc này đã làm giảm 9% tỷ lệ tử vong do COVID-19. Các phân tích trên nằm trong nỗ lực đánh giá nhanh các liệu pháp điều trị COVID-19 của WHO.

Trong hướng dẫn điều trị mới, WHO cảnh báo không sử dụng thuốc steroid bừa bãi, cũng như nhấn mạnh ở những bệnh nhân COVID-19 không bị nặng chưa chắc loại thuốc này sẽ có tác dụng và có thể người bệnh có thể sẽ chịu các tác dụng phụ. Việc sử dụng không hợp lý thuốc steroid có thể làm cạn kiệt nguồn cung toàn cầu.

WHO bắt đầu thực hiện hướng dẫn điều trị từ tháng 6, ngay sau khi Đại học Oxford công bố báo cáo sơ bộ về những phát hiện của họ, hợp tác với các nhà khoa học của bảy thử nghiệm lâm sàng để tiến hành phân tích tổng hợp và cung cấp bằng chứng bổ sung một cách nhanh chóng nhất, các quan chức WHO cho biết.