Vì sao tháng 7 âm lịch được gọi là tháng cô hồn?
Tháng cô hồn là tháng 7 âm lịch hằng năm bắt đầu từ ngày 1/7 âm lịch đến hết ngày 29/7 âm lịch. Năm 2024, tháng cô hồn sẽ kéo dài từ ngày 04/08/2024 đến 02/09/2024 dương lịch.
Nguồn gốc của tháng cô hồn theo dân gian là gắn liền với văn hóa Đạo giáo của Trung Quốc.
Câu chuyện vẫn được lưu truyền đến ngày nay là vào ngày 2/7 âm lịch, Diêm Vương cho mở cửa Quỷ môn quan để quỷ đói được trở lại trần gian rồi đến rằm lại quay về. Chính vì thế mà theo tục lệ dân gian, người trần gian phải cúng cháo, gạo, muối cho quỷ đói để chúng không quấy nhiễu cuộc sống thường ngày.
Có những nơi, người ta gọi quỷ đói là “anh em tốt”, “thần cửa sau” để lấy lòng những linh hồn quỷ đói này. Hàng năm, người dân Trung Quốc tiến hành cúng cô hồn vào ngày 14/7 âm lịch.
Tháng 7 âm lịch được gọi là tháng cô hồn.
Dù vậy, nhiều chuyên gia khẳng định, nguồn gốc của tháng cô hồn không hẳn là bắt nguồn từ Trung Quốc. Các nền văn hóa ở khác như Ấn Độ, Campuchia hay Nhật Bản đều có chung niềm tin về tháng 7 âm lịch, và những truyền thống này có thể xuất hiện trước cả đạo Phật. Một truyền thuyết dân gian kể rằng, vua Yama (người cai trị địa ngục) mở cổng địa ngục và cho phép một số hồn ma đến hưởng lễ cúng tế ở trần thế.
Tờ YahooLife giải nghĩa, tháng cô hồn là sự kết hợp văn hóa từ Đạo giáo và Phật giáo. Ở các nơi với tín ngưỡng khác nhau, người dân cũng có những tập tục, cách thờ cúng khác biệt.
Trong khi quan điểm của Đạo giáo tập trung vào việc xoa dịu các linh hồn lang thang thì với văn hóa Phật giáo, người dân nghiêng về bày tỏ lòng hiếu thảo và tưởng nhớ tổ tiên.
Ở Việt Nam, cúng cô hồn là một tín ngưỡng tâm linh truyền thống của người Việt, được truyền từ đời này sang đời khác. Người Việt cho rằng, con người bao gồm hai phần là hồn và xác. Khi con người mất đi nhưng phần hồn vẫn tồn tại, có người thì được đầu thai khiếp khác hay có người thì bị đầy xuống địa ngục, làm quỷ đói quấy nhiễu dương gian.
Hàng năm, người Việt cúng cô hồn kéo dài một tháng, tùy thuộc vào từng gia đình, từng vùng miền khác nhau. Thông thường, người Việt thường cúng cô hồn vào ngày mùng 2, 15, 16 tháng 7 âm lịch, một số nơi cúng sớm hơn hoặc trễ hơn nhưng đều cúng vào buổi chiều tối.
Dân gian cho rằng tháng 7 âm lịch, âm khí dưới đất bốc mạnh lên cao và tự suy luận rằng đó là vong hồn người đã khuất. Do vậy mà dân gian quan niệm tháng 7 âm lịch là ngày mở cửa địa ngục, các linh hồn sẽ từ đó thoát ra ngoài.
Người dân cũng quan niệm rằng, tháng cô hồn là tháng ma quỷ, không đem lại may mắn nên hầu hết các công việc cưới hỏi, khởi công xây dựng, mua sắm, đi xa,… đều tránh tháng 7 âm lịch.
Cách cầu an tháng cô hồn
Nhiều gia đình có hoạt động cầu an tháng cô hồn để cả gia đình được bình an, công việc suôn sẻ, đi đường an toàn. Dưới đây là gợi ý một số cách để cầu an tháng cô hồn mà bạn có thể tham khảo:
- Chuẩn bị mâm lễ cúng cô hồn vào bất kỳ ngày nào trong tháng 7 âm lịch, tốt nhất là ngày 2 hoặc ngày 16 âm lịch. Mâm cúng cô hồn ngoài đường có thể chuẩn bị những món đơn sơ được nêu ở phần trên như bánh đa, bánh bỏng, ngô bắp, khoai lang, trứng luộc, gạo, muối,...
- Chuẩn bị mâm lễ cúng tổ tiên, người thân đã khuất gồm những món thân thuộc như: gà luộc, xôi, cơm trắng, rượu, trái cây hoặc những món mà lúc sinh thời người thân yêu thích. Đi thăm mộ hoặc nơi trữ tro cốt của người thân để tỏ lòng tưởng nhớ, cầu xin phù hộ bình an vì tháng cô hồn còn gọi là Tết của người đã khuất.
- Đi chùa viếng Phật, cúng đường, làm công đức để cầu mong gia đình được bình an qua tháng cô hồn.
- Ăn chay vào ngày mùng 1, ngày rằm hoặc nếu có thể bạn hãy tập ăn chay nguyên tháng 7 âm lịch để tránh sát sinh động vật, tạo điềm lành.
Một số điều nên kiêng kỵ trong tháng cô hồn
Không nên tổ chức đám cưới
Truyền thống khuyến nghị tránh tổ chức đám cưới trong tháng cô hồn, vì ngày cưới thường mang ý nghĩa vui vẻ và linh hồn trong tháng này có thể cảm thấy khó chịu và tìm cách quấy phá khiến các cặp đôi gặp bất hòa, lục đục.
Không nên mua nhà đất, khai trương cửa hàng
Không nên mua bán nhà đất, không nên khởi công xây dựng hoặc mở cửa hàng mới trong tháng này, vì người ta tin rằng các linh hồn có thể quấy phá thành tựu của người trần, ảnh hưởng đến tài chính và may mắn của người mới mua bán những tài sản quan trọng.
Về góc độ khoa học, tháng 7 âm lịch ở Việt Nam có mưa nhiều, một số vùng miền chịu cảnh bão lũ, sạt lở nên việc mua nhà đất, xây nhà, khai trương cửa hàng là điều không nên.
Không nên cắt móng tay, cắt tóc
Tránh việc cắt móng tay, cắt tóc trong tháng cô hồn, đặc biệt là vào ngày mùng 1 đầu tháng vì quan niệm dân gian có thể gây hao tài, ảnh hưởng đến sức khỏe và may mắn.
Tuy nhiên ở góc độ khác thì đây là thời điểm giao mùa, độ ẩm cao khiến nhiều loại vi khuẩn phát triển trong môi trường làm cho cơ thể người dễ mắc các bệnh cảm cúm, bệnh vặt,...
Không nên nhặt tiền rơi
Trong lễ cúng cô hồn, nhiều gia đình có xu hướng rải tiền lẻ ra đường để thí cho các vong hồn. Người ta quan niệm rằng nếu nhặt tiền rơi trong tháng cô hồn sẽ khiến các vong hồn theo về nhà hoặc quấy phá, mang đến điều xui xẻo.
Không nên ra khỏi nhà lúc đêm khuya
Trong tháng cô hồn, người ta thường tránh ra ngoài lúc đêm khuya vì cho rằng có nhiều linh hồn lang thang và có thể quấy nhiễu, trêu ghẹo. Ngoài ra người ta còn tránh gọi tên nhau khi đi ra ngoài đường vào buổi khuya vì sợ vong hồn biết tên mà đi theo người trần.
Nhiều người còn cẩn thận không lại gần ao hồ, sông suối để giữ bản thân được an toàn trong tháng cô hồn.
*Thông tin mang tính tham khảo, chiêm nghiệm