Tổng số ca nhiễm Covid-19 trên toàn thế giới đã vượt quá 1,2 triệu và hơn 69.500 người tử vong. Virus corona đang lây lan với tốc độ cực nhanh ở châu Âu và Mỹ, giới phân tích cho rằng văn hóa và lối sống tự do cởi mở là một trong những yếu tố khiến virus lây lan khắp châu Âu, từ nước này đến nước khác, từ thành phố này sang thành phố khác, từ Italy đến Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, CNN cho biết.

Độc lực và mức độ gây tử vong của virus corona được kết hợp bởi thực tế là các triệu chứng mất vài ngày để xuất hiện. Bên cạnh đó, một loạt các sai lầm của chính phủ, khi họ đuổi theo ảnh hưởng của nó, trước khi nhận ra thực tế rằng chỉ có phong tỏa và cách ly xã hội mới ngăn chặn được làn sóng thủy triều của virus.

Những "ngày hội virus"

Tính đến ngày 6/4, Tây Ban Nha ghi nhận hơn 131.000 ca dương tính với Covid-19, với 12.641 người đã tử vong, theo số liệu của Bộ Y tế nước này. Tây Ban Nha đã vượt Italy về số ca nhiễm và chỉ đứng sau Mỹ.

Vì sao Tây Ban Nha lại có tốc độ lây nhiễm nhanh đến vậy, các nhà phân tích đã quay lại diễn biến hơn một tháng trước để tìm hiểu vấn đề.

Ngày 19/2, gần 3.000 người hâm mộ đội bóng Valencia đã đi từ Tây Ban Nha đến Milan, Italy để xem trận bóng đá với đội Atalanta của Italy trong khuôn khổ giải Champions League. 40.000 người Italy đã đến sân vận động để cổ vũ cho đội bóng, nhiều người trong số họ đến từ Bergamo và các thị trấn lân cận, nơi bùng phát ổ dịch ở Italy.

Trận đấu giữa Valencia và Atalanta được cho là một trong những nguyên nhân khiến dịch bệnh
 bùng phát mạnh ở Tây Ban Nha. Ảnh: CNN.

“Milan rất náo nhiệt vào tối hôm đó. Bên cạnh hàng chục nghìn cổ động viên trong sân bóng đá, hàng nghìn người khác tụ tập xem truyền hình trực tiếp từ các quán bar, nhà hàng, xem theo nhóm ở các gia đình. Rõ ràng tối hôm đó là cơ hội để virus lây lan mạnh mẽ”, Giorgio Gori, thị trưởng Bergamo nói.

Nhà nghiên cứu miễn dịch Francesco Le Foche đồng quan điểm, chia sẻ với tạp chí Corriere dello Sport, ông nói: “Có thể có một số tác nhân khác, nhưng trận đấu giữa Valencia và Atalanta là một trong những nguyên nhân khiến virus lây lan mạnh. Thật điên rồ khi tổ chức trận bóng, nhưng ở thời điểm đó mọi thứ không thực sự rõ ràng”.

Hai ngày sau tại thị trấn Codogno, cách khoảng 60 km từ Bergamo, người đàn ông 38 tuổi được gọi là “bệnh nhân số 1” đã được chẩn đoán nhiễm Covid-19. Nhưng theo một nghiên cứu được báo cáo bởi 20 chuyên gia Italy, ở thời điểm ca dương tính đầu tiên được xác nhận, virus đã lây lan trong cộng đồng từ lâu.

“Tại thời điểm phát hiện ca nhiễm Covid-19 đầu tiên, dịch bệnh đã lan rộng ở hầu hết đô thị ở miền nam Lombardy”, trích báo cáo.

Sau khi kiểm tra gần 6.000 trường hợp nhiễm Covid-19, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 39 người bệnh ở khu vực Bologna, tâm dịch của Italy đã bị nhiễm virus vào ngày 19/2, trước khi họ được xác nhận dương tính với dịch bệnh.

Các nhà nghiên cứu lưu ý, trong tuần tiếp theo, khu vực Codogno cũng như một số thị trấn lân cận Lombardy đã trải qua sự gia tăng rất nhanh về số ca nhiễm. Nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Nature vào ngày 27/3.

Lúc đó, những vị khách từ Valencia đã trở về nhà. Một trong số đó là nhà báo thể thao Kike Mateu, anh nói với CNN rằng 4 ngày sau khi trở về nhà, anh ấy bị họ và khó thở. “Vài ngày sau tôi quyết định đến bệnh viện khi có sự bùng phát dịch bệnh ở Bologna”, nhà báo Mateu nói.

Mateu đã lây nhiễm cho 4 đồng nghiệp và câu lạc bộ bóng đá Valencia sau đó xác nhận hơn một phần ba cầu thủ và ban huấn luyện dương tính với Covid-19.

Ngày 27/2, một phát ngôn viên của sở y tế khu vực Valencia đã xác nhận với CNN, 6 ca nhiễm mới được phát hiện trong thành phố. 3 ngày sau, một người đàn ông Bồ Đào Nha đến thăm Valencia được xác định dương tính với virus sau trở về nhà.

Trong tuần đầu tiên của tháng 3, Bộ Y tế Tây Ban Nha đã ra lệnh các sự kiện thể thao sẽ không có khán giả, bao gồm trận lượt về giữa Valencia và Atalanta. Nhưng ở những khía cạnh khác của cuộc sống ở Tây Ban Nha vẫn diễn ra bình thường.

Các quán bar, cafe vẫn mở cửa. Thời tiết ấm áp hơn đã kéo người dân Tây Ban Nha vào nhưng nơi công cộng. Cuộc mít tinh ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 đã thu hút hàng chục nghìn người xuống đường trên khắp Tây Ban Nha, bao gồm đám đông hơn 120.000 người ở Madrid.

Hai nữ bộ trưởng nội các tham gia sự kiện sau đó đã dương tính với virus, dù họ không biết đã bị lây nhiễm như thế nào. Các đảng đối lập đã chỉ trích chính phủ vì cho phép sự kiện đó diễn ra.

Phong tỏa muộn màng

Trung tuần tháng 3, chính phủ Tây Ban Nha chuyển sang giải pháp mà Bộ trưởng Y tế Salvador Illa gọi là “ngăn chặn gia cố”. Biện pháp chính là đóng cửa các trường học ở Madrid từ ngày 11/3, nhưng điều đó đã không có tác dụng như mong muốn.

Hàng trăm nghìn sinh viên đã tận hưởng một kỳ nghỉ bất ngờ. Nhiều người bắt đầu rời khỏi thủ đô, có lẽ họ dự đoán các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt hơn sẽ được áp dụng. Các con đường trở nên đông đúc khi Thủ tướng Pedro Sanchez, ngày 13/3 tuyên bố tình trạng báo động sẽ được ban bố. Nhưng chi tiết của nó đã được giữ lại cho cuộc họp nội các ngày hôm sau.

Người dân đứng xếp hàng cách xa nhau để vào mua sắm tại một siêu thị ở Madrid. Ảnh: CNN.

Nhưng ngay trước khi Tây Ban Nha phong tỏa toàn quốc, chính quyền địa phương ở Murcia, Valencia đã đóng cửa các bãi biển và cảnh báo những người từ Madrid không đến nhà của họ trên bãi biển.

Phản ứng tổng thể dường như rời rạc và phức tạp bởi sự cạnh tranh thường thấy giữa chính quyền trung ương và các khu vực địa phương, đặc biệt là ở Catalonia. Tây Ban Nha chắc chắn không đơn độc trong việc tranh giành để theo kịp ảnh hưởng của virus corona.

Chính phủ Thủ tướng Sanchez thừa nhận: “Chúng tôi có thể hiểu rằng ngay bây giờ mọi biện pháp dường như là không đủ, nhưng chỉ một tuần trước, nó có vẻ đã được phóng đại. Hạn chế quyền tự do là điều mà một chính phủ dân chủ chỉ có thể làm khi thật sự cần thiết. Tây Ban Nha vẫn bị ám ảnh bởi thời kỳ cai trị của nhà độc tài Francisco Franco và quy tắc bàn tay sắt của ông ta ở Madrid”.

Hôm 26/3, Bộ trưởng Y tế Salvador Illa đã nói về “giai đoạn ổn định”, trong xu hướng các ca nhiễm mới. Hy vọng đó được lặp lại bởi Fernando Simon, giám đốc Trung tâm Cấp cứu Sức khỏe Tây Ban Nha.

Ngay cả dự đoán trên là đúng, sự căng thẳng đối với hệ thống y tế, điều mà người dân Tây Ban Nha tự hào sẽ tiếp tục trong nhiều tuần tới. Hàng nghìn nhân viên y tế đã bị nhiễm bệnh.

Lệnh phong tỏa toàn quốc được kéo dài thêm 2 tuần sẽ làm trầm trọng thêm thiệt hại kinh tế. Chính phủ Tây Ban Nha đang yêu cầu hành động mạnh mẽ hơn từ Liên minh châu Âu để tài trợ cho nền kinh tế.

Và sự phản ứng của người dân đối với chính phủ đã bắt đầu. Một luật sư ở Madrid đã kiện chính phủ vì đã cho phép cuộc mít tinh ngày 8/3 diễn ra. Nhà báo Mateu đang phục hồi ở Valencia là một trong số hàng nghìn người dân Tây Ban Nha đang tức giận với chính phủ.

“Thay vì cô lập người dân, chính phủ đã mời mọi người ra đường và đây là một sự vô trách nhiệm rất lớn”, nhà báo Mateu nói.