Mất vợ, con vì ghen
Ba năm trước, Vàng Văn Toàn, sinh năm 1978, trú tại phường Bắc Cường, thành phố Lào Cai (Lào Cai) có một gia đình đầm ấm với người vợ xinh đẹp, tháo vát và cô con gái kháu khỉnh lên 5 khiến nhiều người phải ghen tỵ. Toàn không đẹp trai nhưng trắng trẻo thư sinh, được cái chăm chỉ nên đã lọt vào mắt xanh của chị Mã Ngọc Huệ, hoa khôi ở phường Bắc Cường. Vợ chồng trẻ lấy nhau, chưa kịp làm kinh tế đã vội có con nên cuộc sống cũng có thời gian thiếu thốn. Thấy chúng bạn về xuôi kiếm việc làm, ai trở về cũng xúng xính quần là áo lượt, tiền căng phồng túi, Huệ liền xin theo. Giao con nhỏ cho chồng chăm sóc, chị Huệ theo bạn về Nam Định kiếm việc. Cả gia đình hai bên nội ngoại của vợ chồng Toàn, chẳng ai đích xác Huệ làm việc gì nhưng đều đặn hàng tháng, cô lại gửi tiền về cho chồng nuôi con. Một năm đôi lần Huệ về nhà đoàn tụ với gia đình vào những dịp tết Nguyên đán hoặc giỗ bố chồng.
Cuối năm 2009, Huệ lại về Lào Cai. Thấy vợ ngày càng ăn diện, trẻ trung, Toàn nghi ngờ chị Huệ không chung thủy nên mỗi khi thấy vợ để điện thoại ở đâu là bí mật lấy xem trộm. Tính tự ti của người đàn ông quanh năm chỉ biết ở nhà nội trợ, chăm con đã khiến Toàn không còn tự tin vào bản thân, sẵn sàng làm những việc khiến người vợ phật ý. Rất nhiều lần bắt gặp chồng xem trộm điện thoại của mình, ghi lại số điện thoại cảm thấy nghi ngờ để gọi lại kiểm tra, chị Huệ đã phản đối ra mặt, đề nghị nên tôn trọng vợ nhưng Toàn không nghe.
Ngày 10/2/2010, Toàn đèo vợ và con gái xuống nhà chú rể ở thôn Là 1, xã Võ Lao, huyện Văn Bàn (Lào Cai) chơi chúc tết và ngủ qua đêm tại đây. Khoảng 21 giờ 30 cùng ngày, chị Huệ ôm con đi ngủ thì Toàn lại như mọi khi, lén lấy điện thoại của vợ ra kiểm tra, đúng lúc có một cuộc điện thoại gọi đến. Nhìn tên người hiện trên màn hình là Linh, Toàn bấm máy nghe, được người đàn ông này đề nghị gặp Hương (tên thường ngày của chị Huệ). Toàn xưng tên, giới thiệu là chồng Huệ, yêu cầu người gọi đến cho biết có quan hệ thế nào với vợ mình. Người đàn ông tên Linh cho biết mình là chú của Huệ, gọi điện thoại từ chỗ làm đến vừa là chúc tết vừa hỏi xem khi nào Huệ xuống làm việc để sắp xếp công việc.
Không chấp nhận lời giải thích của người đàn ông lạ mặt, Toàn lắp sim khác vào điện thoại của vợ rồi gọi cho người đàn ông kể trên và câu đầu tiên của Toàn là: “anh có phải bồ của cô Hương không”. Người đàn ông tên Linh phủ nhận, bảo mình đáng tuổi chú của Hương và yêu cầu cư xử cho đúng mực, không được có những lời lẽ xúc phạm. Hậm hực tắt máy, Toàn đi ngủ trong nỗi bực tức vô cớ vì cho rằng mình mới là người bị xúc phạm.
Sáng hôm sau, trong lúc san nền nhà cho người chú rể, đợi khi chỉ có 2 vợ chồng, chị Huệ mới trách Toàn: “Lần sau anh đừng lấy máy điện thoại của tôi nữa. Anh lấy điện thoại nào điện cho chú Linh để chú ấy trách tôi?”. Toàn không nói gì, lẳng lặng đi ra chỗ khác và kể từ lúc đó cho đến hết bữa cơm trưa, hai vợ chồng không nhìn mặt cũng không nói thêm với nhau một lời nào nữa.
Khoảng 13h30 ngày 11/2/2010, Toàn uống rượu say nên đi tìm chỗ ngủ nhưng khi bước vào buồng, nhìn thấy vợ đang nằm với con gái thì quay ra. Đúng lúc ấy, chị Huệ tỉnh giấc, cất tiếng cằn nhằn chồng về việc bị người ta trách mắng vì cuộc điện thoại tối qua. Huệ bảo Toàn: “lần sau anh đừng cầm điện thoại của tôi nữa nhé, nói bao nhiêu lần mà không nghe”. Toàn bắt bẻ: “em nói chuyện với chồng thì bỏ cái chân xuống, không được nằm chống chân như thế”. Chị Huệ không bỏ chân xuống và cuộc khẩu chiến giữa hai người lại diễn ra. Do bực tức, Toàn vồ lấy điện thoại của vợ, ném xuống đất vỡ tan. Không nhịn được, chị Huệ thốt lên: “tôi nuôi anh mà vô ơn”. Nghe vợ nói vậy, Toàn gầm lên: “tao giết mày” rồi chạy xuống bếp cầm con dao chọc tiết lợn chạy lên, nhằm thẳng ngực vợ bổ xuống. Bé Loan chợt thức giấc, chỉ kịp thốt lên một câu: “mẹ ơi” rồi nhào tới nằm đè lên ngực mẹ. Oan nghiệt thay lưỡi dao của người chồng trong lúc nóng giận vì ghen tuông đã đâm xuyên qua người bé Loan, trúng tim chị Huệ khiến cả hai mẹ con cùng tử vong sau đó. Với hành vi này, Toàn bị kết án tử hình.
Xin chết để sớm được giải thoát
Bị kết án tử hình, Toàn cho rằng đó là cái giá phải trả nên không kháng án, cũng không làm đơn xin ân xá. Anh ta câm lặng, chẳng khác nào xác chết ngồi, nếu như không có đôi tay cầm miếng giẻ liên tục lau chùi khắp cơ thể.
Nói đến Toàn, anh Nguyễn Văn Thí, Đội phó Đội quản giáo buồng giam trại tạm giam Công an tỉnh Lào Cai bảo ngày mới vào, Toàn là kẻ luôn tìm cách làm phiền cán bộ. Ban ngày ra vẻ hiền lành, ngồi đâu ngồi đấy nhưng đêm đến, Toàn khóc chán rồi hát, không ai tiếp lời thì gọi cán bộ mà toàn những lý do rất “giời ơi đất hỡi” đại loại kiểu như: bỗng dưng muốn được nói chuyện với cán bộ; rồi đau bụng, muốn đổi bữa vì chán cơm,… Hôm chúng tôi vào phòng biệt giam gặp Toàn, anh ta chỉ khẽ nhếch mép “chào cán bộ” rồi im lặng, gương mặt vô hồn. Chẳng ai biết anh ta đang nghĩ gì, chỉ thấy hai bàn tay trắng muốt cứ liên tục đưa lên đưa xuống. Miếng giẻ trong tay cứ thế di chuyển hết kẽ ngón tay này đến ngón tay khác rồi chuyển xuống chân. Dường như trong lòng anh ta đang có một nỗi sợ mơ hồ mà nếu dừng cái công việc buồn tẻ này, đầu óc sẽ phải ngược thời gian về với bi đát, đau khổ. Rất có thể là thế hoặc đơn giản chỉ là vì Toàn sẵn sàng chết trong sạch sẽ. Không ai biết chắc chắn, chỉ thấy anh ta vẫn nghe, trả lời cho dù là những lời đáp ngắn ngủn. Hỏi Toàn có ăn ngủ được không, anh ta khẽ cười, đáp lại bằng câu hỏi: “ngoài kia đã nóng chưa cán bộ”.
Ngày đâm chết vợ, Toàn đã muốn tự tử theo, may mà được người nhà can ngăn kịp thời. Vào trại giam, đã mấy lần Toàn tìm cách tự sát vì thấy “sống trong tù khổ quá, muốn được chết sớm cho thanh thản”. Mặc dù tháng nào cũng có người nhà tới thăm nhưng với Toàn, từ ngày vợ con chết, chẳng còn gì để vương vấn cuộc sống này nữa. Trong khi các tử tù đều viết thư xin ân xá, chỉ có Toàn là không viết, mặc cho quản giáo hết lời động viên, phân tích, thậm chí khơi gợi của quyền lợi, trách nhiệm với những người đang sống. Với Toàn, từ ngày vợ con chết, dường như cuộc đời này không còn gì để vương vấn