Nhan nhản những chiêu trò
Các chương trình truyền hình thực tế đầy rẫy các lùm xùm, hành vi phản cảm song hầu như chưa bị “chiếc roi” luật pháp trong lĩnh vực văn hóa, giải trí nào chạm tới. Các chương trình này vẫn tiếp tục có mức giá quảng cáo tăng ngất ngưởng, thậm chí càng tai tiếng càng nổi tiếng.
Cho đến thời điểm này, công ty Cát Tiên Sa có trong tay trên dưới chục chương trình và phủ sóng giờ Vàng trên kênh VTV3, như: The Voice - Giọng hát Việt, The Voice Kids - Giọng hát Việt nhí, Bước nhảy hoàn vũ, Cặp đôi hoàn hảo… Đi tiên phong và gặt hái những thành công vang dội, Cát Tiên Sa được coi là công ty quyền lực nhất trong giới văn hóa, giải trí hiện nay.
Cùng với sự thành công đó, các chương trình truyền hình thực tế của Cát Tiên Sa sản xuất đều nhuốm màu scandal hay nghi án dàn xếp kết quả. Nhiều khán giả đã thất vọng, ngán ngẩm và cả phẫn nộ trước những chiêu trò mà nhà tổ chức này bày ra, thậm chí, nhiều khán giả khó tính đã tẩy chay những chương trình của đơn vị này. Không ít lần, Cát Tiên Sa phải giải trình với các cơ quan chức năng, nhưng không hiểu vì lý do gì các chương trình của họ vẫn “thoát nạn” và không bị cấm lên sóng.
Năm 2012, dù dính scandal tày đình Phương Uyên dàn xếp kết quả trong chương trình The Voice, gây phẫn nộ dư luận, nhưng Cát Tiên Sa vẫn bình an vô sự. Sau khi giải trình, Cát Tiên Sa chỉ đưa ra đôi ba lời xin lỗi đồng thời, chọn giải pháp đưa nhạc sĩ Hoài Sa lên thay nhạc sĩ Phương Uyên trong vai trò Giám đốc âm nhạc. Và chương trình vẫn tiếp tục phát sóng như chưa có chuyện gì xảy ra.
Tiếp đó, trong chương trình Cặp đôi hoàn hảo 2013, không chỉ quảng cáo trong chương trình, BTC cuộc thi đã dùng thí sinh của mình để quảng cáo cho sản phẩm của nhà tài trợ. Trên trang phục của cặp đôi Khương Ngọc và Mỹ Lệ gắn đầy bao bì mang thương hiệu mì ăn liền. Thêm nữa, cặp đôi Cát Phượng và Phan Đình Tùng cũng quảng cáo lộ liễu cho nhà tài trợ khi nhắc đến mì gói trong tiết mục của mình, khiến người xem thấy rất phản cảm. Dù vậy, hành vi quảng cáo trắng trợn này không hề bị Bộ VH, TT&DL, Đài Truyền hình Việt Nam “tuýt còi”, dù là phạt hành chính.
Hay như scandal Quỳnh Anh trong chương trình truyền hình thực tế Vietnam’s Got Talent. Gia đình Quỳnh Anh tố nhà sản xuất và Ban tổ chức cắt xén, dàn dựng kịch bản nhằm mục đích thương mại, câu khách. Tuy nhiên, sự việc sau đó cũng nhanh chóng đi vào quên lãng, chương trình vẫn bình yên lên sóng VTV3.
Chưa có chế tài xử lý
Những bất cập trên là lỗ hổng thể hiện sự yếu kém về mặt quản lý Nhà nước đối với hoạt động này. Mặc dù các chương trình truyền hình thực tế có “hằng hà sa số” các scandal nhưng Đài truyền hình Việt Nam (VTV), đơn vị phát sóng các chương trình truyền hình thực tế này luôn giữ thái độ im lặng, thậm chí làm ngơ. Có không ít ý kiến cho rằng, VTV đang bao che cho sự cố của những đại gia truyền thông này.
Trong khi đó, Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD), Bộ VH, TT&DL dù đã vào cuộc yêu cầu các đơn vị liên quan giải trình nhưng sự việc cũng chỉ dừng lại ở đó. Rõ ràng vai trò quản lý của Cục NTBD rất mờ nhạt. Và kết quả, các giải trình chỉ dừng lại ở mức xem xét rồi rơi vào quên lãng.
Với những quy định trong Nghị định số 79 và Thông tư 03 liên quan đến việc quản lý hoạt động nghệ thuật biểu diễn thì các “sao” showbiz Việt Nam đã biết sợ. Thế nhưng, những chế tài cứng rắn này lại không điều chỉnh hành vi của các chương trình truyền hình thực tế. Nhiều lỗ hổng trong văn bản pháp luật đã khiến cơ quan quản lý Nhà nước lúng túng, không biết xử lý thế nào khi không có hành lang pháp lý.
Mới đây, vụ ca sĩ Anh Thúy lừa dối khán giả trong chương trình “The X-Factor, Nhân tố bí ẩn” thêm một lần nữa gióng lên tiếng chuông báo động? Công ty Cát Tiên Sa và cá nhân Anh Thúy sẽ bị phạt như thế nào? Cơ sở pháp lý nào để xử phạt họ? Và VTV, nhà đài phát sóng chương trình này, với tư cách là Đài Truyền hình Quốc gia sẽ xử lý vụ việc như thế nào? Dư luận vẫn đang chờ câu trả lời thỏa đáng từ những đơn vị này.
Ban tổ chức “The X-Factor, Nhân tố bí ẩn” mới đây đã buộc thí sinh Anh Thúy phải rời chương trình, đồng thời xin lỗi khán giả: “Đơn vị sản xuất tự nhận thấy đã có sự sơ sót trong việc thẩm tra sự thật về nhân thân của thí sinh và đã để phát sóng đoạn clip sai lệch về nhân thân. Chúng tôi xin thành thật gửi lời xin lỗi đến các đơn vị truyền thông và khán giả truyền hình đang theo dõi và ủng hộ chương trình”.