Các nhà khảo cổ của Viện Phát triển bền vững vùng Nam bộ vừa tìm thấy cổ vật Yoni dưới lòng đất ở cụm tháp Hòa Lai thuộc xã Bắc Phong (huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận) và bàn giao cho Bảo tàng Ninh Thuận lưu giữ.
Ông Phan Quốc Anh, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể Thao và Du lịch tỉnh Ninh Thuận, cho biết cổ vật Yoni tìm thấy được chế tác bằng đá sa thạch, dài 71 cm, rộng 51,5 cm, dày 9 cm. Các nhà khảo cổ hiện chưa xác định được niên đại của cổ vật này.
Theo văn hóa phồn thực của người Chăm, Linga – Yoni là bộ phận sinh thực khí thường đi đôi với nhau, được thờ cúng trang nghiêm trong các đền tháp, biểu tượng cho sự sinh sôi, phát triển. Các nhà khảo cổ nhận định có thể Linga bị thất lạc nên chưa được tìm thấy.
Cụm tháp Chăm Hòa Lai – Ninh Thuận được xây dựng vào thế kỷ thứ 9, gồm 3 tháp. Qua thời gian, một tháp bị sụp đổ. Năm 2012, Viện Phát triển bền vững vùng Nam bộ khai quật khảo cổ cụm tháp Chăm này để làm cơ sở cho việc trùng tu, tôn tạo.
Ninh Thuận là tỉnh có đông đồng bào Chăm sinh sống nhất nước, với khoảng 60.000 người.