Sự việc phạm nhân Nguyễn Đức Hùng tại Trại giam Tân Lập (Phú Thọ) liên tục sử dụng điện thoại di động để cập nhật hình ảnh và thông tin trên facebook cá nhân đã gây bất ngờ dư luận, vì trước đó không ai tin phạm nhân vẫn có điện thoại di động sử dụng. Bài viết giới thiệu quy định về đồ vật bị cấm mang vào trại giam và biện pháp xử lý vi phạm.
Những quy định được phổ biến cho phạm nhân khi vào trại giam
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 26 Luật Thi hành án hình sự thì khi tiếp nhận phạm nhân, cơ quan tiếp nhận phải phổ biến cho phạm nhân những quy định sau:
“a) Chỉ được đưa vào buồng giam những đồ dùng cần thiết; trường hợp có tư trang chưa dùng đến, có tiền mặt thì phải gửi trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện (sau đây gọi chung là trại giam) quản lý; trường hợp phạm nhân có nhu cầu được chuyển số tiền, đồ dùng, tư trang cho thân nhân hoặc người đại diện hợp pháp và tự chịu chi phí thì trại giam có trách nhiệm thực hiện việc chuyển hoặc giao trực tiếp cho người đó tại nơi chấp hành án;
b) Không được sử dụng tiền mặt, giấy tờ có giá tại nơi chấp hành án. Việc phạm nhân mua lương thực, thực phẩm và các hàng hóa khác để phục vụ đời sống, sinh hoạt tại nơi chấp hành án được thực hiện bằng hình thức ký sổ;
c) Không được đưa vào nơi chấp hành án đồ vật thuộc danh mục cấm do Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định”.
Đồ vật cấm đưa vào trại giam
TheoThông tư 58/2011/TT-BCA của Bộ trưởng Bộ Công an, phạm nhân đang chấp hành án phạt tù tại trại giam bị cấm đưa vào trại giam các đồ vật bị cấm sau:
“1. Các loại vũ khí, vật liệu nổ: Vũ khí quân dụng các loại; các loại súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao và các loại vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự; lựu đạn, mìn, vật liệu nổ các loại
2. Công cụ hỗ trợ: Các loại súng dùng để bắn đạn nhựa, đạn cao su, hơi cay, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, từ trường, la-de, pháo hiệu và các loại đạn sử dụng cho các loại súng này; các loại phương tiện xịt hơi cay, hơi ngạt, chất độc, chất gây mê, chất gây ngứa; các loại lựu đạn khói, lựu đạn cay, quả nổ; các loại dùi cui điện, dùi cui cao su, dùi cui kim loại, bàn chông, dây đinh gai, áo giáp, găng tay điện, găng tay bắt dao, mũ chống đạn và các loại công cụ hỗ trợ khác.
3. Chất gây mê, chất độc, chất cháy, chất gây cháy, chất phóng xạ, hóa chất, độc dược.
4. Các chất ma túy và thuốc tân dược có thành phần gây nghiện.
5. Rượu, bia và các chất kích thích khác.
6. Các đồ dùng bằng kim loại và đồ vật khác như: Dây lưng, dây điện, dây đàn, đồ làm bằng sành sứ, đá, thủy tinh, phích nước, đồ vật sắc nhọn và các vật có thể dùng làm hung khí.
7. Tiền Việt Nam, ngoại tệ, chứng chỉ có giá, vàng, bạc, đá quý, kim loại quý.
8. Các loại giấy tờ khác như: Chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu, hộ khẩu, giấy chứng nhận nghề, bằng cấp, chứng chỉ và các giấy tờ chứng nhận khác.
9. Các loại thiết bị kỹ thuật, điện tử: Các loại máy ghi âm, ghi hình, máy nghe nhìn, điện thoại, bộ đàm.
10. Các loại ấn phẩm: Sách, báo bằng tiếng nước ngoài, các ấn phẩm về tôn giáo, tín ngưỡng chưa qua kiểm duyệt; tranh, ảnh, phim, băng đĩa có nội dung mê tín dị đoan, phản động, đồi trụy; các
loại bài lá và các loại sách, báo ấn phẩm gây ảnh hưởng xấu đến công tác quản lý, giáo dục phạm nhân.
11. Các đồ vật khác có thể gây mất an toàn trại giam, gây nguy hại cho bản thân phạm nhân và người khác, ảnh hưởng xấu đến vệ sinh môi trường hoặc để sử dụng vào mục đích đánh bạc”.
Xử lý đồ vật cấm mang vào trại giam
Đồ vật cấm mang vào trại giam sẽ được xử lý như sau:
1. Đối với hành vi đưa đồ vật cấm vào trại giam đến mức phải xử lý hình sự thì Giám thị hoặc Thủ trưởng cơ quan CSĐT Công an cấp huyện ra quyết định khởi tố vụ án.
2. Đối với đồ vật cấm là tiền Việt Nam, ngoại tệ, chứng chỉ có giá, vàng, bạc, đá quý, kim loại quý quy định thì tịch thu sung quỹ nhà nước.
3. Trong trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ đồ vật cấm là chất độc, chất phóng xạ, chất ma túy hoặc tiền Việt Nam, ngoại tệ, chứng chỉ có giá, vàng, bạc, đá quý, kim loại quý là giả thì Giám thị làm văn bản đề nghị cơ quan có thẩm quyền giám định.
Phạm nhân bị cấm sử dụng điện thoại trong tù
4. Tiêu huỷ đối với đồ vật cấm gồm: Rượu, bia và các chất kích thích khác; Các đồ dùng bằng kim loại và đồ vật khác như: Dây lưng, dây điện, dây đàn, đồ làm bằng sành sứ, đá, thủy tinh, phích nước, đồ vật sắc nhọn và các vật có thể dùng làm hung khí...; Các loại thiết bị kỹ thuật, điện tử; Các loại sách, báo, bằng tiếng nước ngoài, các ấn phẩm về tôn giáo, tín ngưỡng chưa qua kiểm duyệt; tranh, ảnh, phim, băng đĩa có nội dung mê tín dị đoan, phản động, đồi trụy; các loại sách, báo ấn phẩm gây ảnh hưởng xấu đến công tác quản lý, giáo dục phạm nhân; Các loại bài lá; Các đồ vật khác có thể gây mất an toàn trại giam, gây nguy hại cho bản thân phạm nhân và người khác, ảnh hưởng xấu đến vệ sinh môi trường hoặc để sử dụng vào mục đích đánh bạc.
5. Lập biên bản chuyển giao cho cơ quan có thẩm quyền xử lý các đồ vật cấm sau: Các loại vũ khí, vật liệu nổ; Công cụ hỗ trợ; Chất gây mê, chất độc, chất cháy, chất gây cháy, chất phóng xạ, hóa chất, độc dược; Các chất ma túy và thuốc tân dược có thành phần gây nghiện.
6. Đưa vào kho lưu giữ để khi phạm nhân chấp hành xong án phạt tù thì trả lại cho họ các đồ vật bị cấm sau: Các loại giấy tờ như chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu, hộ khẩu, giấy chứng nhận nghề, bằng cấp, chứng chỉ và các giấy tờ chứng nhận khác.
7. Việc xử lý đồ vật cấm phải thành lập Hội đồng xử lý, do Giám thị trại giam làm chủ tịch, Phó Giám thị phụ trách công trình trinh sát, Phó Giám thị phụ trách phân trại giam làm Phó Chủ tịch; Đội trưởng trinh sát, hồ sơ - giáo dục, Chỉ huy Cảnh sát bảo vệ, Tài vụ - hậu cần và Bệnh xá trưởng làm Ủy viên.
Thân nhân cần chú ý khi thăm, gửi quà cho phạm nhân
Phạm nhân được gặp thân nhân một lần trong 1 tháng, mỗi lần gặp không quá 1 giờ, trường hợp đặc biệt thì được kéo dài thời gian nhưng không quá 3 giờ. Phạm nhân được khen thưởng thì được gặp thân nhân thêm một lần trong 1 tháng. Phạm nhân chấp hành nghiêm chỉnh nội quy, quy chế trại giam hoặc lập công thì được gặp vợ hoặc chồng ở phòng riêng không quá 24 giờ.
Khi gặp thân nhân, phạm nhân được nhận thư, tiền mặt, đồ vật, trừ đồ vật thuộc danh mục cấm. Đối với tiền mặt, phạm nhân phải gửi trại giam quản lý. Phạm nhân được nhận tiền mặt, đồ vật do thân nhân gửi hai lần trong 1 tháng, ngoài trường hợp đã nhận khi gặp thân nhân. Trại giam có trách nhiệm tiếp nhận tiền mặt, đồ vật mà thân nhân của phạm nhân gửi cho phạm nhân và bóc mở, kiểm tra, xử lý.
Thân nhân của phạm nhân đến gặp phạm nhân phải mang theo sổ thăm gặp hoặc đơn xin gặp có xác nhận của UBND cấp xã hoặc Công an cấp xã nơi người đó cư trú hoặc của cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập.