Nhật tiến gần tới nới lỏng hiến pháp về vấn đề quân sự

Chính phủ Nhật đang tiến gần hơn tới quyết định nới lỏng hiến pháp về vấn đề quân sự, trong đó cho phép Lực lượng Tự vệ nước này tham chiến ở nước ngoài nếu cần thiết.

Đảng Công Minh (New Komeito) vừa đồng ý xem xét lời đề nghị dỡ bỏ lệnh cấm Lực lượng Tự vệ nước này tham chiến ở các nước đồng minh do đảng Dân chủ Tự do đề xuất. Đảng Công Minh nằm trong liên minh cầm quyền Nhật Bản và là đối tác với đảng Dân chủ Tự do của Thủ tướng Shinzo Abe.

"Tôi muốn điều này được bàn bạc nội bộ thật kỹ", Reuters dẫn lời Phó chủ tịch đảng Công Minh Kazuo Kitagawa nói với các phóng viên hôm nay. "Chúng tôi hy vọng sẽ đạt được sự đồng thuận".

Nếu lệnh dỡ bỏ được thông qua, đây sẽ là bước tiến lớn đối với Thủ tướng Shinzo Abe để đạt mục tiêu nới lỏng hiến pháp thời hậu chiến. Sau khi đầu hàng trong Thế chiến II năm 1945, Lực lượng Tự vệ Nhật Bản chưa hề tham chiến và bị hiến pháp tước quyền phát động chiến tranh, chỉ giới hạn ở vai trò tự vệ.

Trong bài phát biểu khai màn Đối thoại Shangri-La ở Singapore hôm 30/5, ông Abe hé lộ mong muốn tái định hình vai trò quân đội của Lực lượng Tự vệ Nhật Bản. Ý định này nhận được nhiều phản ứng trái chiều trong nước Nhật. Những người phản đối cho rằng để quân đội tham chiến ở nước ngoài sẽ làm giảm khả năng tự vệ của Nhật Bản, trong khi phe ủng hộ nhận định việc dỡ bỏ lệnh cấm là cần thiết để đối phó các mối đe dọa an ninh trong khu vực.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel khẳng định nước này ủng hộ những nỗ lực của Thủ tướng Abe nhằm "tái định hướng phòng thủ tập thể". Trong khi đó, Bắc Kinh coi đây là hành động "đùa giỡn với luật pháp quốc tế nhằm thúc đẩy những mục tiêu dân tộc chủ nghĩa lộ liễu" của ông Abe.

Hồi tháng 4, chính quyền của Thủ tướng Abe cũng công bố quyết định cho phép xuất khẩu vũ khí, một quyết định đột phá sau gần nửa thế kỷ Nhật cấm hoạt động này. 

Những thay đổi trong chính sách quân sự Nhật Bản được đề xuất và áp dụng trong bối cảnh quan hệ Nhật - Trung đặc biệt căng thẳng vì tranh chấp chủ quyền trên biển Hoa Đông. Ngoài ra, thái độ hung hăng gần đây của Bắc Kinh đối với các nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn trên Biển Đông cũng khiến Tokyo quyết tâm đóng vai trò tích cực hơn trong việc duy trì an ninh khu vực.