Không lâu sau khi hai máy bay đâm vào tòa tháp đôi Trung tâm Thương mại Thế giới, các đặc vụ đột ngột đề nghị ông Phó tổng thống Cheney rời khỏi phòng làm việc để đến nơi trú ẩn an toàn ngay lập tức. Một trong các cố vấn cấp cao của Cheney, cho biết tất cả đều bàng hoàng và bất ngờ bởi "chưa từng chứng kiến điều tương tự".

"Đất nước rơi vào tình trạng chiến tranh. Rồi xuất hiện các báo cáo về việc có thêm những máy bay khác bị không tặc đang hướng về Washington, trong đó có chiếc máy bay sau đó không lâu đã đâm vào Lầu Năm Góc", bà Matalin nói.

Sau khi thông tin về vụ tấn công khủng bố được chuyển tới Florida, Tổng thống Bush nhanh chóng được đưa lên chuyên cơ Air Force One nhằm bảo đảm an toàn. Nhiệm vụ của giới chức Mỹ khi đó là "ngăn chặn những cuộc tấn công tiếp theo", và quan trọng hơn là "bảo đảm sự hoạt động liên tục của chính phủ Mỹ", ông Cheney cho biết.

Khoảnh khắc trợ lý thông báo với Tổng thống Bush về vụ khủng bố tại New York. Ảnh: AFP.

"Bắn rơi hết tất cả máy bay đang bị không tặc"

Giống như cấp phó Cheney, Tổng thống Bush hiểu rõ sức nặng của mệnh lệnh bắn rơi máy bay chở công dân Mỹ. Theo Washington Post, có nhiều báo cáo về những máy bay hướng về các mục tiêu ở thủ đô Washington, D.C.

"Tôi từng là phi công của vệ binh quốc gia. Tôi không tưởng tượng được việc phải nhận một mệnh lệnh như vậy", Tổng thống Bush nói sau khi cho phép quân đội Mỹ bắn rơi những máy bay bị không tặc kiểm soát.

"Vào khoảng 10h15, một sĩ quan quân đội bước vào phòng, cho biết một máy bay được cho là đã bị không tặc, đang hướng về Washington, D.C. và còn cách 130 km. Cậu ấy hỏi tôi liệu lực lượng phòng không có được phép đánh chặn máy bay này không", ông Cheney cho biết.

Điều này đặt Phó tổng thống Cheney trước lựa chọn có ra lệnh cho tiêm kích Mỹ bắn rơi máy bay thương mại được cho là chở theo hàng trăm thường dân hay không, nhằm ngăn nguy cơ một vụ tấn công khủng bố có thể xảy ra.

"Tôi đã trả lời 'Có' mà không do dự. Một lúc sau, người này quay lại nói 'Ngài phó tổng thống, chỉ còn 100 km. Họ có quyền đánh chặn không?'. Một lần nữa, tôi nói cho phép", ông Cheney viết.

Ở một thời điểm khác, lúc này có một chiếc máy bay chỉ cách Nhà Trắng chưa đầy 10 km, ông Cheney ra lệnh: "Nếu chiếc máy bay trở thành mối đe dọa, hãy bắn rơi nó".

Tuy nhiên, các phi công Mỹ đã không khai hỏa vào những máy bay thương mại trong ngày 11/9.

Trong ngày hỗn loạn khi xảy ra vụ tấn công khủng bố, một số chỉ thị của Phó tổng thống Cheney không được truyền tới các phi công, theo một báo cáo được công bố sau này.

Chiếc máy bay số hiệu 93 của hãng United Airlines, một trong các máy bay bị không tặc, đã rơi trước khi đến mục tiêu theo kế hoạch của những kẻ khủng bố, nhưng theo một kịch bản hoàn toàn khác.

"Khi biết được số phận của những chiếc máy bay bị không tặc trước đó (hai chiếc đã đâm vào Trung tâm Thương mại Thế giới), hành khách trên chuyến bay số 93 đã xông vào buồng lái. Bằng cách hy sinh tính mạng của chính họ, những phụ nữ và đàn ông dũng cảm đã bảo vệ rất nhiều mạng sống, có thể gồm cả những người có mặt tại Nhà Trắng hôm đó", ông Cheney viết.