Nguy cơ đổ vỡ kế hoạch hòa bình cho Syria

Kế hoạch hòa bình cho Syria rơi vào tình thế nguy hiểm sau khi phe đối lập bác bỏ những điều kiện mới nhất của chính phủ nhằm rút quân khỏi những trung tâm biểu tình.

Xe tăng Syria ở ngoại ô Damascus.

Theo thỏa thuận hòa bình của đặc phái viên Kofi Annan, quân đội Syria có kế hoạch rút quân khỏi các thành phố biểu tình vào ngày hôm nay (10/4) với một lệnh chấm dứt xung đột được thiết lập 48 giờ sau đó. Tuy nhiên, chính quyền Damascus nói rằng sẽ chỉ tuân thủ thỏa thuận nếu phe đối lập bàn giao văn bản đảm bảo sẽ chấm dứt xung đột - một đề nghị bị chỉ huy quân đội của phe đối lập, đại tá Riyadh al-Asaad từ chối.

"Chúng tôi cam kết thực hiện kế hoạch của ông Annan. Chúng tôi sẽ đưa ra đảm bảo và cam kết với cộng đồng quốc tế chứ không phải với chính quyền Syria" - người đứng đầu Quân đội Syria Tự do nói.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Syria đã nêu ra những điều kiện mới nhất trong tuyên bố của mình. "Nói rằng Syria sẽ rút quân khỏi các thành phố từ ngày 10/4 là không chính xác. Ông Kofi Annan chưa đưa ra đảm bảo bằng văn bản về việc các nhóm khủng bố có vũ trang sẽ chấm dứt toàn bộ bạo lực" - tuyên bố của Bộ Ngoại giao viết, đồng thời bổ sung rằng Damascus cũng đang chờ đảm bảo bằng văn bản từ các chính phủ Qatar, Saudi Arabia và Thổ Nhĩ Kỹ "chấm dứt tài trợ cho các nhóm khủng bố".

Hôm thứ Năm tuần trước, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc chính thức xác nhận thời hạn cuối cùng để ngừng bắn là ngày 10/4, nhưng một ngày sau đó chính quyền Damascus nói rằng hàng loạt "hành động khủng bố" đã xuất hiện kể từ khi đạt được thỏa thuận với ông Annan.

Yêu cầu mới nhất của Syria được đưa ra trong bối cảnh bạo lực tiếp tục leo thang, cướp đi sinh mạng của ít nhất 180 dân thường vào cuối tuần qua, trong khi đó hơn 200 người bị bắt trong các cuộc tấn công của lực lượng chính phủ.

Trong một tuyên bố từ Geneva, đặc phái viên Kofi Annan gọi những hành động bạo lực nói trên là "không thể chấp nhận được", đồng thời thúc giục chính quyền Damascus tôn trọng cam kết rút quân.

"Tôi nhắc nhở chính quyền Syria về sự cần thiết phải thực hiện đầy đủ cam kết và nhấn mạnh rằng đây là thời gian chúng ta phải khẩn trương tiến tới chấm dứt thù địch, tạo điều kiện cho hỗ trợ nhân đạo và tiến trình chính trị" - ông Annan nói.

Cũng trong ngày hôm qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vi Dân kêu gọi chính phủ và phe đối lập Syria "tôn trọng cam kết ngừng bắn và rút quân". Trong khi đó, Pháp lên án những đề nghị "không thể chấp nhận được" của chính quyền Syria và tái khẳng định sự ủng hộ đối với tiến trình hòa bình của ông Annan.

Ngoại trưởng Bỉ Didier Reynders cho biết can thiệp nhân đạo dưới sự bảo vệ của quân đội có thể sẽ là bước tiếp theo nếu kế hoạch của ông Annan không được tôn trọng.