Miền Bắc đã tạm kết thúc đợt rét đậm, rét hại kéo dài 15 ngày qua. Nhiều người cho rằng đó là đợt rét dị thường trong hơn 50 năm qua, song, ông Lê Thanh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương khẳng định:
- Đây không phải là đợt rét đầu tiên của mùa đông năm 2012-2013. Còn về trị số nhiệt độ, mặc dù kéo dài tới 15 ngày, nhưng so với đợt rét năm 2008 kéo dài tới 38 ngày thì chưa bằng. Đợt rét năm 2008, nhiệt độ kỷ lục đo được giảm xuống mức -1,6 độ C ở Sa Pa (Lào Cai). Còn trong đợt rét vừa qua, nhiệt độ tại Sa Pa là - 0,5 độ C và Mẫu Sơn (Lạng Sơn) là - 0,1 độ C. Như vậy, đợt rét năm nay vẫn chưa phải là kỷ lục, không có gì gọi là dị thường.
Tuy nhiên, cũng cần nói rằng, thời tiết toàn cầu đang có những dấu hiệu biến đổi dị thường, thể hiện qua đợt rét đậm rét hại vừa qua. Tại hàng loạt nước ở châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, châu Âu, Mỹ và cả Trung Đông… đều đang điêu đứng, thiệt hại nặng nề vì có các đợt bão tuyết hoành hành, hàng trăm người dân thiệt mạng vì giá rét, tuyết rơi quá dày, nhiệt độ đều giảm xuống âm hàng chục độ C, như ở Nga là -60 độ C, các dòng sông và thác nước ở Trung Quốc cũng đóng băng… được coi là những kỷ lục trong vòng 28 năm, 44 năm qua… Ở nước ta, cũng không loại trừ những đợt rét đậm rét hại kỷ lục tương tự như năm 2008. Vì vậy mà chúng ta không thể chủ quan, coi thường, cần phải theo dõi chặt chẽ hơn để có những giải pháp ứng phó kịp thời, thích hợp.
- Còn cơn bão số 1 (Sonamu) xuất hiện ngay đầu năm nhiều người nhận định đó là bất thường?
- Trong lịch sử đã từng xảy ra những cơn bão xuất hiện ngay đầu năm mới. Thực ra, nó vẫn là cơn bão sót của mùa bão năm 2012, vì theo quy luật thông thường, càng về cuối mùa, bão càng xuất hiện dịch về phía Nam. Còn mùa bão mới của năm 2013 thì phải từ tháng 3-4 tới mới bắt đầu. Vì thế, chỉ có thể coi những cơn bão xuất hiện vào tháng 12 năm trước và tháng 1 năm sau như bão số 1 là “ít gặp”, chứ không phải chuyện lạ.
- Trong những ngày rét đậm, rét hại vừa qua, nhiều phụ huynh học sinh đã rất vất vả theo dõi bản tin thời tiết trên VTV vào 6h15 sáng để biết cho con nghỉ học hay đến trường. Tuy nhiên, nhiều ngày bản tin VTV thì thông báo dưới 10 độ C, nhưng một số trường lại đo được nhiệt độ trên 10 độ C, đã gây ra những khó khăn cho phụ huynh và học sinh. Vậy lỗi phải chăng do việc dự báo thời tiết chưa chuẩn?
- Tôi xin khẳng định, việc dự báo nhiệt độ trên bản tin của VTV lúc 6h15 như mọi người đang theo dõi không phải do nguồn tin của Trung tâm DBKTTV Trung ương cung cấp. Họ khai thác từ nguồn nào chúng tôi không biết. Cũng đã rất nhiều người dân gọi điện đến Trung tâm phản ánh sự bất nhất này. Ở đây, chúng tôi thấy có sự vụ lợi. Không nên để người dân phải nhắn tin, gọi điện đến số điện thoại nào đó mới được cung cấp thông tin nhiệt độ, thời tiết.
Để người dân, các bậc phụ huynh, nhà trường chủ động theo dõi sát sao, cụ thể hơn về nhiệt độ để quyết định có cho con em nghỉ học không, theo tôi, mỗi hộ gia đình nên tự trang bị một cái nhiệt kế treo trong nhà để tiện theo dõi nhiệt độ là đảm bảo chính xác.
- Đợt nắng ấm ở miền Bắc sẽ kéo dài bao lâu, thưa ông?
- Có thể coi đợt rét đậm rét hại vừa xảy ra ở Bắc bộ đã kết thúc. Trong vòng 7-10 ngày tới, theo quan sát của chúng tôi, mặc dù vẫn có các đợt không khí lạnh tăng cường xuống, vào các ngày 16 và 22/1, nhưng sẽ không có đợt rét hại nào nghiêm trọng như đợt vừa qua.
Theo dự báo thì vào cuối tháng 1/2012, tức là gần Tết Quý Tỵ, sẽ có một đợt không khí lạnh cường độ khá mạnh tràn xuống miền Bắc, gây ra rét đậm rét hại trở lại trên diện rộng, ở vùng núi cao như Mẫu Sơn, Trùng Khánh, Sa Pa, Y Tý… có thể lại xảy ra băng giá.