Tại phiên tòa sơ thẩm diễn ra vào cuối tháng 3/2012, Tòa sơ thẩm đã xác định, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, ông Phạm Thanh Bình - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Vinashin và các bị cáo: Trần Văn Liêm, Nguyễn Văn Tuyên, Nguyễn Tuấn Dương, Tô Nghiêm, Trịnh Thị Hậu, Hoàng Gia Hiệp, Trần Quang Vũ, Đỗ Đình Côn, Hồ Ngọc Tùng và Giang Kim Đạt đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế trong lĩnh vực đầu tư, quản lý, sử dụng vốn và tài sản của nhà nước tại: Dự án đầu tư mua tàu cao tốc Hoa Sen; dự án đầu tư xây dựng nhà máy nhiệt điện Sông Hồng; dự án đầu tư xây dựng nhà máy nhiệt điện Diezel Cái Lân; dự án đầu tư tàu Bình Định Star và việc bán vỏ tàu Bạch Đằng Giang gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng của nhà nước.
Trên cơ sở đánh giá toàn diện hồ sơ, chứng cứ vụ án và kết quả thẩm vấn và tranh tụng công khai tại phiên tòa, Tòa sơ thẩm kết luận, hành vi của Phạm Thanh Bình và các bị cáo trong vụ án này diễn ra ở nhiều nơi, nhiều địa phương trên địa bàn cả nước gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Ngoài thiệt hại về tài sản, hành vi phạm tội của các bị cáo còn làm đình trệ sản xuất kinh doanh, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư đối với ngành Công nghiệp tàu thủy Việt Nam, gây dư luận xấu trong xã hội, ảnh hưởng đến đời sống hàng chục nghìn lao động.
Với nhận định trên, Tòa sơ thẩm đã tuyên phạt: Phạm Thanh Bình 20 năm tù, Trần Văn Liêm 19 năm tù, Tô Nghiêm 18 năm tù, Nguyễn Văn Tuyên 16 năm tù, Trịnh Thị Hậu 14 năm tù, Hoàng Gia Hiệp 13 năm tù, Trần Quang Vũ 11 năm tù và Đỗ Đình Côn 10 năm tù về tội cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Riêng Nguyễn Tuấn Dương bị phạt 3 năm tù giam về tội sử dụng trái phép tài sản và phạt tiền 10 triệu đồng. Bản án còn tuyên các bị cáo buộc phải bồi hoàn dân sự các khoản tiền liên quan đến sai phạm của mình trong từng vụ việc.
Ngoài hình phạt tù và bồi thường dân sự, Tòa sơ thẩm còn phạt các bị cáo cấm các bị cáo đảm nhiệm chức vụ trong các cơ quan nhà nước và tổ chức kinh tế trong thời hạn 5 năm kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù. Kết thúc phiên tòa sơ thẩm, nhiều bị cáo đã làm đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.