61 lá đơn gửi tòa
Nói đến “đại án” Huyền Như, dư luận biết đến đây là một trong những vụ án chấn động trong lĩnh vực tín dụng ngân hàng thời gian qua. Từ một cán bộ tín dụng với những thành tích cao, Huỳnh Thị Huyền Như đã trở thành Phó phòng quản lý rủi ro rồi quyền Trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ thuộc ngân hàng Vietinbank – chi nhánh TP.HCM.
Do liên quan đến vụ án trên, hàng loạt cá nhân nguyên là cán bộ nhân viên ngân hàng, lãnh đạo công ty, các “đại gia” cũng phải xộ khám.
Trong đó, một trong những sai phạm được dư luận chú ý là chủ trương ủy thác cho nhân viên gửi tiền trái phép xảy ra tại Ngân hàng ACB, liên quan trực tiếp đến ông Nguyễn Đức Kiên (tức “bầu” Kiên) và dàn lãnh đạo cấp cao của ngân hàng này.
Với số tiền chiếm đoạt gần 4.000 tỉ đồng, Huyền Như bị TAND TP.HCM tuyên phạt mức án tù chung thân. Được xác định là đồng phạm tích cực trong vụ án, bị cáo Võ Anh Tuấn (SN 1972, nguyên Phó Giám đốc Vietinbank – chi nhánh Nhà Bè) lãnh án 20 năm tù, các bị cáo còn lại lãnh án ít nhất 1 năm tù (nhưng cho hưởng án treo) và 17 năm về các tội “cho vay nặng lãi”, “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “lợi dụng chức vụ quyền hạn”, “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Riêng bị cáo Đào Thị Tuyết Dung lãnh án 21 năm tù về hai tội “cho vay nặng lãi” và “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Về trách nhiệm dân sự, tòa tuyên buộc bị cáo Huyền Như và một số bị cáo phải bồi thường cho các nguyên đơn dân sự, người bị hại toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt. Tòa cũng đề nghị khởi tố một loạt cán bộ ngân hàng, lãnh đạo một số đơn vị có liên quan và các cá nhân có hành vi giúp Huyền Như ký vào hồ sơ khống để vay tiền ngân hàng.
Sau khi tòa tuyên án, VKSND TP.HCM đã kháng nghị tăng hình phạt với hai bị cáo là Võ Anh Tuấn và Đào Thị Tuyết Dung. Bị cáo Huyền Như kháng cáo về phần dân sự xin lại một trong những căn nhà đang bị kê biên và đề nghị cấp phúc thẩm trả lại villa H2 thuộc dự án Nam Hai Resort (tại Hội An, Quảng Nam) có diện tích gần 3.000 m2, trị giá 43 tỷ đồng cho mẹ bị cáo là bà Nguyễn Thị Lang.
Ngoài văn bản kháng nghị và kháng cáo trên, còn có 19 đơn kháng cáo của 19 bị cáo khác với nội dung như đề nghị xem xét lại tội danh, hình phạt và trách nhiệm dân sự trong vụ án. 11 nguyên đơn dân sự, người bị hại và 29 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan cũng có đơn kháng cáo.
Ngoài ra, ngày 10/2/2014, bà Nguyễn Thị Lang có đơn kiến nghị gửi tòa phúc thẩm đề nghị triệu tập bà tham gia phiên tòa phúc thẩm với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án, đề nghị tòa phúc thẩm tuyên trả lại cho bà villa trị giá 43 tỷ đồng nói trên.
Như vậy, chưa tính văn bản kháng nghị của Viện kiểm sát, sau phiên tòa sơ thẩm đã có 61 lá đơn đề nghị cấp phúc thẩm xem xét.
Hàng ngàn tỷ đồng được đề nghị xem xét
Với gần 4.000 tỷ đồng, số tiền thiệt hại trong vụ án quá lớn nên bên cạnh trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự trong vụ án được dư luận đặc biệt quan tâm. Phần tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm diễn ra khá căng thẳng bởi những quan điểm trái chiều.
Phía nguyên đơn dân sự, người bị hại và luật sư của họ đều cho rằng hành vi phạm tội của Huỳnh Thị Huyền Như là hành vi phạm tội “tham ô tài sản” chứ không phải “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” như cáo trạng truy tố, Vietinbank là đơn vị bị thiệt hại, là nguyên đơn dân sự chứ không phải là những đơn vị, cá nhân này. Cũng từ quan điểm đó, luật sư cho rằng Vietinbank phải có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho những cá nhân, đơn vị này.
Tuy nhiên, quan điểm trên không được chấp nhận. Sau khi tòa tuyên án Vietinbank không có nghĩa vụ phải bồi thường, Ngân hàng ACB và hàng loạt nguyên đơn dân sự, người bị hại đã kháng cáo đề nghị xem xét lại phần trách nhiệm dân sự liên quan đến hàng ngàn tỷ đồng.
Theo đó, ACB khẳng định quan hệ tiền gửi giữa ACB với Vietinbank là hợp pháp nên yêu cầu Vietinbank phải có trách nhiệm trả cho ACB tổng cộng hơn 913,3 tỷ đồng bao gồm 718,9 tỷ đồng tiền gốc và 194,4 tỷ đồng tiền lãi. Đại diện ACB cũng kháng cáo về tội danh của bị cáo Huỳnh Thị Huyền Như, cho rằng bị cáo này phạm tội “tham ô tài sản” trong việc chiếm đoạt số tiền mà ACB gửi tại Vietinbank chứ không phải lừa đảo.
Các nguyên đơn dân sự, người bị hại còn lại cũng kháng cáo đề nghị tòa phúc thẩm tuyên buộc Vietinbank phải có nghĩa vụ bồi thường. Như vậy, trách nhiệm bồi thường gần 4.000 tỷ đồng trên thuộc về ai, điều đó sẽ được làm rõ tại phiên tòa phúc thẩm.