Vào 12h15 ngày 4/12, ông Lê Quang Hùng - Phó Chánh án TAND tỉnh Long An đã ký văn bản xác nhận hoãn thi hành án tử hình đối với bị án Hồ Duy Hải. Văn bản này được ông Hùng viết tay trên một tờ giấy A4, có ký tên và đóng dấu nhưng không nêu cụ thể lý do vì sao hoãn.
Trước đó, Chánh án TAND tỉnh Long An - ông Lê Văn Lợi - đã ký quyết định ngày 5/12, Hội đồng Thi hành án TAND tỉnh Long An sẽ tổ chức thi hành bản án tử hình đối với tử tù Hồ Duy Hải bằng cách tiêm thuốc độc. Cơ quan thi hành án đã đến địa phương thông báo với gia đình bị án để làm thủ tục nhận xác.
Nghẹt thở những giây phút cuối
Như báo chí đã liên tục thông tin trong thời gian qua, các cơ quan tố tụng đã cáo buộc bị cáo Hồ Duy Hải tội giết 2 nữ nhân viên Bưu điện Cầu Voi (huyện Thủ Thừa, Long An) dù chứng cứ buộc tội chỉ dựa duy nhất vào lời khai của Hải. Tại cả hai phiên tòa sơ và phúc thẩm, Hải phản cung, kêu oan và cho rằng mình bị ép cung.
Vào các năm 2009, 2011, luật sư Nguyễn Văn Đạt – một trong những luật sư nhận giúp đỡ cho bị cáo Hồ Duy Hải - đã gửi đơn đến Chủ tịch Nước, Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao đơn khiếu nại Bản án hình sự phúc thẩm ngày 28/1/2009 của Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM, tuyên phạt Hồ Duy Hải án tử hình vì tội “giết người, cướp của”, vì có nhiều dấu hiệu tội phạm chưa được xác minh, làm rõ và đề nghị xem xét lại bản án theo trình tự giám đốc thẩm.
Văn phòng Chủ tịch Nước đã có công văn số 98 (ngày 17/2/2011) đến Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao xem xét, chỉ đạo, giải quyết theo thẩm quyền và trả lời cho đương sự và báo cáo kết quả để Chủ tịch Nước biết.Tuy vậy, sáng 4/12, các luật sư và dư luận quan tâm đến vụ án của Hồ Duy Hải đều bàng hoàng khi nghe thông tin, sáng 5/12 bị cáo này sẽ thi hành án tử. Mọi nỗ lực được huy động, với một hy vọng là tạm dừng thi hành án tử hình, để có thời gian làm rõ việc tử tù Hồ Duy Hải có bị oan hay không. Bởi trong vụ án này, những chứng cứ buộc tội bị cáo chưa được cơ quan tố tụng làm rõ. Cũng trong ngày 4/12, khi hay tin con trai mình sẽ bị tử hình, các chị em của bà Nguyễn Thị Loan đã góp tiền để mua vé máy bay cho bà Loan ra Hà Nội cầu cứu, chuyến bay lúc 15h ngày 4/12. Đến 12h20, khi nghe tin ông Lê Quang Hùng - Phó Chánh án TAND tỉnh Long An ký xác nhận hoãn thi hành án, bà Loan đã xin hủy vé, đi xe ôm từ sân bay về nhà. Bước xuống xe, bà ngất luôn ngoài cổng.
Báo chí ngày 5/12 cho biết, TAND Tối cao và Viện KSND Tối cao khẳng định hai cơ quan này đã nhận được công văn từ Văn phòng Chủ tịch nước do ông Giang Sơn - Phó chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước - ký đề nghị các cơ quan này yêu cầu Hội đồng thi hành án Long An tạm dừng việc thi hành bản án tử hình đối với Hồ Duy Hải vào ngày 5.12 để xem xét lại vụ án theo đúng trình tự của pháp luật.
Lời thú tội của “sát thủ” vụ án giết người dã man
Lật giở lại vụ án, vào tối 21/3/2008, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Long An đã thực hiện lệnh khám xét nơi ở và bắt khẩn cấp Hồ Duy Hải (23 tuổi, ngụ ấp 1, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, Long An) về hành vi giết người. Đây là kết quả sau hơn hai tháng điều tra, cơ quan điều tra đã xác định Hải là hung thủ giết chết hai nữ nhân viên Bưu điện Cầu Voi (ấp 5, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa) là Nguyễn Thị Ánh Hồng (24 tuổi) và Nguyễn Thị Thu Vân (23 tuổi) vào đêm 13/1/2008.
Niềm vui của bà Nguyễn Thị Loan - mẹ bị cáo Hồ Duy Hải khi hay tin con mình được hoãn thi hành án tử.
Theo bản án phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM ngày 24/8/2009, khoảng 19 giờ ngày 13/1/2008, Hồ Duy Hải đi xe gắn máy của bà Nguyễn Thị Rưỡi (dì ruột) đến Bưu điện Cầu Voi. Hải vào bên trong ngồi nói chuyện với chị Nguyễn Thị Ánh Hồng và chị Nguyễn Thị Thu Vân. Khoảng 20h30, Hải đưa tiền và kêu chị Vân đi mua trái cây.
Khi chị Vân đi, Hải nảy sinh ý định quan hệ sinh lý với Hồng, nhưng bị chị Hồng phản ứng. Hải tức giận đánh vào mặt, bóp cổ, lấy thớt đập vào mặt và đầu làm chị Hồng bị ngất rồi lấy dao cắt vào cổ chị Hồng. Từ chân cầu thang, Hải thấy Vân đi về, kéo cửa sắt xuống đóng cửa và đi vào. Khi Vân vừa xuống phòng sau Hải dùng ghế đánh vào đầu làm ngã xuống nền gạch. Sau đó Hải xốc nách Vân kéo đến chỗ xác chị Hồng, đặt đầu Vân nằm trên bụng chị Hồng và lấy dao inox cắt vào cổ chị Vân 2-3 cái.
Hải ra phòng vệ sinh rửa tay, rửa dao, bỏ dao vào sau tấm bảng, mở tủ lấy 1,4 triệu đồng, sim card điện thoại, điện thoại Nokia 1100, tiếp tục xuống nơi xác chị Hồng và chị Vân nằm lấy nữ trang của các nạn nhân, leo qua hàng rào ngăn giữa sân phía sau và sân trước, lấy xe rồi chạy về nhà dì ruột tên Len, kêu cửa mẹ ruột (chị Loan) mở cửa, cất nữ trang vào bịch nilon rồi đi ngủ. Tại phiên tòa sơ thẩm bị cáo Hồ Duy Hải thừa nhận mình chính là thủ phạm giết chết Hồng và Vân.
Những sơ sót trong quá trình điều tra
Cả hai cấp tòa đều tuyên tử hình Hồ Duy Hải về tội giết người, cướp tài sản. Tuy nhiên, theo phía các luật sư, vụ án còn nhiều nghi vấn cần được làm rõ. Cụ thể, theo cáo trạng, khi giết hai nạn nhân, Hải đã thực hiện hàng loạt động tác bằng tay như bóp cổ, kéo xác, dùng dao, thớt, ghế đập đầu, cắt cổ hai nạn nhân.
Tại biên bản khám nghiệm hiện trường ghi nhận trên kính cửa vào buồng ngủ, ở mặt trong của kính trên cánh cửa buồng vệ sinh trên labo rửa có một số dấu vết đường vân. Những vết vân tay này đều đã được cơ quan điều tra khi khám nghiệm hiện trường thu giữ. Thế nhưng, theo kết quả giám định (Bản kết luận giám định số 158/KL-PC21 ngày 11/4/2008) thì: “Các dấu vết vân tay thu được tại hiện trường vụ án không phát hiện trùng với điểm chỉ 10 ngón in trên bản chỉ của Hồ Duy Hải”.
Luật sư Trần Hồng Phong – luật sư nhận bào chữa cho Hải cùng luật sư Nguyễn Văn Đạt phân tích: Khoa học đã khẳng định và tới nay chưa thể bác bỏ - mỗi người chỉ có dấu vân tay duy nhất, không trùng khớp với ai. Như vậy, đây là chứng cứ ngoại phạm quan trọng và rõ ràng nhất, đủ cơ sở khoa học chứng minh Hải không thể là thủ phạm đã giết hai nạn nhân.
Thế nhưng, tại bản án sơ thẩm đã nhận định: “Vết máu thu được tại hiện trường tuy giám định không phải là của bị cáo song các thiếu sót trên không lớn. Đặc biệt là vết máu thu không đủ lượng, thời gian để kéo dài nên không xác định được vết vân tay cũng như mẫu tóc ngắn bị gãy không giám định được là đương nhiên. Tóm lại việc truy tố Hồ Duy Hải về tội giết người và cướp tài sản là hoàn toàn có căn cứ và khách quan đúng với diễn biến…”.
Tuy nhiên, theo luật sư Trần Hồng Phong: “Không phải là “máu không đủ lượng” hay “không giám định được”, cơ quan giám định không hề nói như vậy mà đã giám định được và kết luận dấu vân tay không phải của Hải. Hai cấp bác bỏ chứng cứ khoa học về dấu vân tay là bỏ lọt chứng cứ ngoại phạm quan trọng nhất”.
Năm 2011, gia đình tử tù Hồ Duy Hải làm đơn xin giám đốc thẩm bản án. Trong quá trình nghiên cứu hồ sơ, và trực tiếp tìm gặp các nhân chứng, xác minh các tình tiết liên quan, chưa rõ… các luật sư của gia đình đã nhận thấy có rất nhiều tình tiết bất thường, mâu thuẫn và vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Chẳng hạn như ngoài tình tiết về dấu vân tay không trùng khớp, thì còn có sự dàn dựng, thu thập chứng cứ trái pháp luật, bỏ qua hàng loạt tình tiết mâu thuẫn, có dấu hiệu rút bớt và làm sai lệch hồ sơ vụ án.
Qua đó, luật sư Trần Hồng Phong đã đứng đơn đề nghị giám đốc thẩm vụ án này. "Đơn của tôi đã được TAND Tối cao và Viện KSND Tối cao trả lời, nhưng đều rất ngắn gọn (chỉ vài dòng) và có nội dung giống nhau là đã xử “đúng người, đứng tội”. Với cách trả lời như vậy, toàn bộ những vấn đề mà tôi đã nêu ra trong đơn, gồm hàng chục nội dung, trong đó có tình tiết về dấu vân tay – đều không được xem xét, trả lời cụ thể".
Trong suốt thời gian đó, cùng với các luật sư, bà Nguyễn Thị Loan (mẹ của Hồ Duy Hải) và gia đình đã nhiều lần ra Hà Nội kêu oan, nhưng đều không có kết quả cho đến khi báo chí vào cuộc quyết liệt ngay trước thời điểm Hồ Duy Hải phải thực thi bản án tử hình. Và điều kỳ diệu đã đến. Hy vọng đây sẽ là phần mở đầu tốt đẹp của một câu chuyện với kết thúc có hậu.