Giây phút thoát khỏi 'hầm hỏa thiêu' của người Việt ở Nga

"Khi thoát ra ngoài tôi cứ nghĩ là tất cả đều ra được hết, nào ngờ...", anh Tú bỏ lửng câu nói khi nhớ lại giây phút thoát khỏi đám cháy kinh hoàng.

Vụ cháy xưởng may ở Nga làm 14 người Việt Nam chết cháy trong đó tỉnh Nghệ An có 5 người và một người bị thương. Cùng làm tại xưởng may với các nạn nhân, anh Nguyễn Xuân Tú (SN 1988), người xã Bảo Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An, đã cùng 37 người Việt khác chạy thoát được ra ngoài khi xưởng xảy ra hỏa hoạn.

Chúng tôi có mặt tại nhà ông Nguyễn Xuân Hữu (SN 1960) và chị Hồ Thị Châu (SN 1964) – là bố mẹ của anh Tú để tìm hiểu thông tin. Thấy có người vào hỏi thăm, ông Hữu vội vàng nói: “Đúng là nhà tôi phúc lớn, may mà nó thoát được ra ngoài chứ nếu không bị chết cháy như người ta thì vợ chồng tôi không biết sống sao cả”.

Ông cho biết, sau khi vụ cháy xảy ra ít giờ đồng hồ thì Tú điện về thông báo anh thoát chết để ở nhà an tâm.

Đến gần sáng ngày 12/9, chúng tôi lại nhận được điện Tú gọi về nói là vụ cháy làm 14 người Việt Nam chết và cậu Lệ bị thương (anh Hồ Trọng Lệ, em bà Châu, mẹ của Tú). Sau khi đi nhận dạng xác về thì Tú gọi nói thằng Ngọc và thằng Thành (hai nạn nhân Đặng Quang Ngọc và Đặng Quang Thành) và 3 người nữa ở Nghệ An bị chết cháy. Từ khi đó đến giờ gia đình không nhận được điện thoại của Tú nữa”, bà Châu cho hay.

Mặc dù biết con không bị thương nhưng vợ chồng ông Hữu cũng rất lo lắng, thường xuyên theo dõi thông tin trên truyền hình và báo đài.

Ông Hữu kể lại những lần anh Tú điện về báo cho gia đình

Đang trò chuyện với gia đình thì điện thoại bà Châu đổ chuông, “thằng Tú nó gọi về đây rồi”, bà reo lên. Qua trò chuyện với mẹ, anh Tú cho biết mình đã được Đại sứ quán Việt Nam tại Nga xin cho được tại ngoại. Qua trao đổi với phóng viên, anh Tú đã kể lại quá trình xảy ra vụ cháy.

Buổi chiều hôm 11/9, trong xưởng may ở tầng 2 trong tòa nhà 6 tầng có tất cả 52 người. Một số người nằm nghỉ, số đông còn lại đang làm việc. Đến 4h (khoảng 19h30’ giờ Viêt Nam) thì phát hiện xưởng bị cháy. “Lúc đầu do mọi người lo làm nên không biết, một lúc sau tôi phát hiện khói bốc lên nên cùng một người khác hô to: “xưởng bị cháy rồi” và cầm bình chữa cháy cố gắng xông vào dập lửa”, anh Tú nhớ lại.

Thế nhưng do xưởng bịt khá kín, khói mù mịt bốc lên lan nhanh ra xưởng nên không thấy gì nữa. Một số người đã cảm thấy khó thở. Lúc này anh Tú cùng nhiều người khác vội vàng chạy lại dùng tay, gậy, ghế đập cửa sổ thoát ra ngoài. Một số ít theo chân người phụ nữ làm đầu bếp quê ở Hải Dương xông ra cửa chính. Chị đầu bếp cầm chìa khóa nhưng do hoảng sợ chị làm rơi chìa khóa.

Những tin nhắn mà anh Tú gửi về cho gia đình khi bị cảnh sát Nga bắt

Cả xưởng bị khói bao vây mù mịt, mọi người không tìm được chìa khóa nên đã bị chết cháy trong đó. “Khi tôi thoát ra ngoài thì cứ nghĩ những người đi theo cửa chính đã thoát ra hết nên an tâm cùng những người khác chạy trốn vào một xưởng may có công nhân Việt làm cạnh đó". Ẩn nấp tại đây được ít tiếng đồng hồ thì anh Tú cùng khoảng 80 lao động Việt Nam đang ở xưởng này bị cảnh sát bắt về đồn.

Một tiếng sau anh Tú đọc trên mạng thì mới biết thông tin có 14 người Việt Nam chết trong đám cháy. Lúc này anh Tú mới nghi ngờ những người đi cửa trước không thoát ra được nên tử vong.

Những ngày này, chiếc điện thoại không bao giờ rời khỏi tay ông. Ông Hữu đang nghe điện thoại anh Tú gọi từ bên Nga về

Ngay hôm sau (12/9), anh Tú và những người Việt bị bắt được Đại sứ quán Việt Nam tại Nga xin cho được tại ngoại và đi nhận dạng thi thể các nạn nhân chết cháy.

Lúc đầu nhìn xác đầu tiên tôi nhận ra đó là thằng Ngọc con ông Võ ở xóm 8, cùng xã, rồi Thành con ông Văn cũng ở xóm trên". Sau một hồi nhận dạng, anh Tú phát hiện có tất cả 5 người Nghệ An. Riêng anh Lệ không thấy xác ở đây nên anh Tú nghi ngờ khả năng anh Lệ bị thương. Và sau đó thì đúng là anh Lệ bị thương đang cấp cứu tại bệnh viện.

Cũng trao đổi qua điện thoại với chúng tôi, chị Trần Thị Mừng, vợ anh Hồ Trọng Lệ, trú tại xã Quỳnh Phương, huyện Quỳnh Lưu cho biết đến giờ vẫn chưa nhận được thông tin chính thức nào từ cơ quan chức năng. Chị chỉ biết anh Lệ bị thương đang điều trị tại bệnh viện qua người mình bên đó gọi về báo.

Tôi nhận được tin xưởng nơi chồng làm bị cháy hôm sáng ngày 12/9 do Tú gọi về. Lúc đầu tôi chỉ nghĩ đó là vụ cháy đơn thuần nên không lo lắng mấy. Thế nhưng, đến trưa khi đọc thông tin trên báo nói có 14 người Việt Nam bị chết trong vụ cháy thì tôi đứng ngồi không yên. Nói thật có lúc tôi nghĩ là chồng mình cũng bị chết cháy rồi”, chị Mừng nhớ lại.

Đang hoang mang, lo lắng vô cùng, thì chị Mừng nhận được điện thoại của Tú là anh Lệ chỉ bị thương và đang cấp cứu ở bệnh viện. Chị Mừng òa lên khóc vì vừa thương chồng vừa vui mừng vì anh còn sống sót. Với chị lúc này như người chết sống lại.

Bà Châu (áo đen) cũng dán mắt vào ti vi để nghe ngóng tin tức của con

Theo lời anh Tú thì xưởng may này ông chủ là người Việt Nam. Khi được hỏi về nguyện vọng của mình, anh cho biết anh vẫn còn muốn ở lại để làm kiếm tiền về giúp gia đình. "Với tôi lúc này là làm sao đưa được thi thể nhưng người bị chết về  Việt Nam để người thân của họ còn nhìn mặt lần cuối”, anh Tú không cầm được nước mắt.

Cộng đồng người Việt tại Nga tổ chức quyên góp ủng hộ để lấy tiền đưa các nạn nhân về nước.

Trao đổi qua điện thoại, anh Tú cho biết nếu giờ muốn đưa được xác các nạn nhân về thì phải có đủ tiền. Hiện tại cộng đồng người Việt tại Nga đang tổ chức quyên góp để lấy tiền đưa các thi thể nạn nhân về quê nhà. Khắp đất nước Nga, các hội đồng hương được lập nên để chung tay giúp đỡ những nạn nhân xấu số. Đó là hội đồng hương Nghệ An, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hà Nam..., khắp nơi đâu đâu cũng lập hội để chia sẽ nỗi đau cùng các nạn nhân và thân nhân của họ. “Chúng tôi đang có gắng làm hết sức để đưa được thi thể các nạn nhân về nước”, anh Tú nói.

Hầu hết là lao động đi chui

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Danh Tuệ, Chủ tịch UBND xã Bảo Thành cho biết: “Xã có gần 600 lao động đi làm việc ở nước ngoài, trong đó đi Nga hơn 400 người. Số lao động này đi từ đầu năm 1990. Hầu hết những người này đi theo diện chui và theo quan hệ người đi trước kéo theo người đi sau. Trước hai nạn nhân bị cháy này thì tại xã cũng đã có 2 lao động bị bệnh rồi chết ở Nga. Sau đó gia đình hỏa thiêu và đưa tro cốt về”. Được biết các lao động bị chết cháy cũng là những người đi theo kiểu người đi trước kéo người đi sau sang.

Trong khi đó, ông Phạm Xuân Tuyết, Trưởng phòng LĐTB&XH thẳng thắn thừa nhận không thể quản lý được các lao động đi xuất khẩu lao động bằng hình thức chui. Ông Tuyết cho biết toàn huyện Yên Thành hiện có khoảng 7000 lao động đang đi xuất khẩu lao động ở các nước khác (trừ 3 nước Đông Dương), mỗi năm toàn huyện có thêm 1000 người đi xuất khẩu.