Trước những khó khăn phát sinh trong quá trình chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối với các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, đặc biệt đối với doanh nghiệp vận tải, Cục Đường bộ Việt Nam đã quyết định lùi thời hạn áp dụng đến ngày 31/12/2025. Thông báo phát đi chiều 30/9 của cơ quan này nêu rõ nhiều phản ánh cho thấy quá trình kết nối giữa tài khoản giao thông và các công cụ thanh toán như ví điện tử, thẻ tín dụng hay ủy nhiệm chi vẫn còn nhiều vướng mắc.

Cụ thể, với doanh nghiệp, ví điện tử chưa được cung cấp rộng rãi, thẻ tín dụng phải chịu phí cao 1%-2% trong khi ủy nhiệm chi lại không đáp ứng được tốc độ xử lý của hệ thống thu phí không dừng. Một số cá nhân, đặc biệt là người nước ngoài, cũng gặp khó khăn trong khâu định danh để kết nối với phương tiện thanh toán.

Cục Đường bộ Việt Nam đã yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ tiếp tục cho phép sử dụng
tài khoản thu phí của doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài thay thế cho phương tiện
thanh toán không dùng tiền mặt đến trước ngày 31/12/2025

Số liệu thống kê cho thấy, tính đến ngày 30/9 mới chỉ có hơn 3 triệu trên tổng số 5,8 triệu tài khoản thu phí hoàn tất kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Vẫn còn khoảng 2,8 triệu tài khoản (trong đó có gần 170.000 của doanh nghiệp vận tải) chưa thực hiện kết nối với tài khoản giao thông.

Ông Lê Trung Tính - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô hành khách TP. HCM cho biết, những ngày qua, khi tiến hành chuyển đổi tài khoản giao thông, các doanh nghiệp bị "kẹt" bởi thủ tục nội bộ khi mọi khoản chi đều cần xác nhận của kế toán trưởng và giám đốc, trong khi sự phối hợp giữa doanh nghiệp, ngân hàng và cơ quan thu phí chưa đồng bộ.

Không chỉ vướng thủ tục, nỗi lo lớn nhất của doanh nghiệp vận tải là bài toán quản lý tài chính. Ông Nguyễn Công Hùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho rằng, trước đây, tiền nạp vào tài khoản giao thông chuyên biệt dễ kiểm soát vì chỉ dùng cho phí đường bộ. Nhưng nếu chuyển sang ví điện tử đa năng, tài xế có thể rút hoặc chi tiêu cho mục đích khác, khiến doanh nghiệp phải tăng nhân sự giám sát. Thêm vào đó, việc hạch toán chi phí và chứng từ pháp lý sẽ trở nên phức tạp nếu ví điện tử đứng tên cá nhân, trong khi doanh nghiệp cần chứng từ hợp lệ để quyết toán. Đối với những doanh nghiệp có hàng trăm xe đều lo ngại khối lượng công việc kế toán tăng vọt khi phải quản lý từng ví riêng, chưa kể nguy cơ "chôn vốn" lớn nếu bị yêu cầu nạp sẵn tiền vào từng ví.

Ông Hùng cho rằng chính sách hiện chưa đồng bộ, thiếu cơ chế về ví riêng cho doanh nghiệp và hạ tầng công nghệ chưa hoàn thiện. Do đó, ông đề xuất giữ song song tài khoản giao thông chuyên biệt và ví điện tử trong thời gian chờ bổ sung chức năng quản lý tập trung và khóa rút tiền cho ví doanh nghiệp, đồng thời cho phép kết nối trực tiếp tài khoản ngân hàng của các công ty với hệ thống thu phí.

Để tránh ùn tắc tại trạm thu phí, gián đoạn vận tải và ảnh hưởng đến cung ứng hàng hóa, Cục Đường bộ Việt Nam đã yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ tiếp tục cho phép sử dụng tài khoản thu phí của doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài thay thế cho phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt đến trước ngày 31/12/2025. Trong thời gian này, các giải pháp kỹ thuật cho doanh nghiệp sẽ tiếp tục được hoàn thiện. Các đơn vị cung cấp dịch vụ được yêu cầu phối hợp với VEC và nhà đầu tư BOT xây dựng kịch bản xử lý sự cố, tăng cường nhân sự tại trạm để hỗ trợ chủ phương tiện trong quá trình kết nối.

Cơ quan quản lý ngành đường bộ sẽ tham mưu Bộ Xây dựng làm việc với Ngân hàng Nhà nước nhằm tháo gỡ vướng mắc về phí dịch vụ và giải pháp kết nối, bảo đảm tốc độ xử lý của hệ thống thu phí không dừng.