Lợi nhuận bất thường
Tại phiên chợ Dinh, xã Hoa Thành (Yên Thành) Nghệ An, cảnh mua bán chim hoang dã khá sôi động. Chim được nhốt trong lồng, xếp thành hàng dài dằng dặc, tiếng người mua, kẻ bán ồn ào cộng với tiếng hót, tiếng kêu của hàng chục loài chim tạo nên mớ âm thanh hỗn độn, huyên náo cả một vùng. Người nào bán ít cũng có 5 - 7 lồng chim. Chủng loại thì đủ cả, từ chích choè lửa, sáo, chào mào, khướu bạc má, sơn ca, hoạ mi, vành khuyên, trà mi, cho tới chim cắt, cú mèo, diều hâu…
Anh Hiên - một người bán chim quê xã Đồng Thành vừa bán cho khách đôi hoạ mi với giá 7,5 triệu đồng cho hay: Chim ở đây chủ yếu là được săn bắt từ vùng núi ở các huyện miền tây Nghệ An. Giá cả thì vô cùng: Vành khuyên 100.000 đồng/con, chào mào từ 500.000 - 5 triệu đồng/con; hoạ mi, sơn ca lông óng mượt có giá từ 200.000- 500.000 đồng/con... "Mỗi phiên chợ trung bình có khoảng vài ngàn con chim các loại được mua, bán" - anh Hiên cho biết.
Tiếp tục xuôi các chợ ở vùng bắc Nghệ An như Diễn Châu, Đô Lương, Quỳnh Lưu, chúng tôi thấy việc buôn bán chim cũng sôi động không kém. Thậm chí hàng trăm lồng chim hoang dã được công khai bày bán trên Quốc lộ 1A. Ngay tại trung tâm TP.Vinh, nhiều chợ chim, quầy hàng bán chim hoang dã tự phát mọc lên như nấm sau mưa.
Cũng từ đây, nhiều lái chim đã xuất hiện với những khoản lợi nhuận trị giá bạc tỷ... Thành - một đại gia mới phất từ nghề buôn bán chim cảnh ở thị trấn Nghĩa Đàn khoe, chỉ hơn một tháng trở lại nay anh ta đã có lãi hơn 500 triệu đồng từ buôn bán chim.
Thành tâm sự: "Đối với những người đam mê thì chim cảnh không có giá nên nhiều lúc lại vô tình thu lợi cả trăm triệu đồng. Một con chim bán trao tay có thể chênh lệch 1 triệu đến hàng chục triệu đồng là chuyện thường. Mới cách đây mấy ngày, tôi mua con chào mào bạch tạng 10 triệu đồng, nhưng chỉ sau đó có tay chơi chim ở Hạ Nội mua với giá 200 triệu đồng".
Hiện nay, không riêng gì Thành mà mỗi huyện ở Nghệ An cũng có từ 20 -30 lái chim, họ đều giàu nhanh một cách trông thấy. Ngoài hàng trăm lái chim, thì ở Nghệ An cũng nổi lên nhiều đại gia chơi chim cảnh sở hữu hàng trăm con chim quý trong nhà, có giá trị hàng chục tỷ đồng.
Những đại gia này mua những chú chim quý về chăm sóc và huấn luyện nhưng ai mua được giá vẫn bán. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Gia, một đại gia chơi chim cảnh ở TP.Vinh thì công việc nuôi chim cảnh cũng lắm công phu và tiêu tốn khá nhiều thời gian, công sức.
Chẳng hạn như việc tắm chim cảnh, phải tập cho chim tự tắm trong lồng nước để tránh lông chim bị hư hỏng, làm chim sợ hãi, mất giọng hót. Còn việc ăn uống cũng phải cực kỳ công phu. Ngoài việc bắt dế, cào cào, châu chấu, thì đồ ăn khô phải được chế biến từ trứng gà, bột nhộng tằm kèm theo nhân sâm xay bột sấy khô. "Chim ốm là chúng tôi lo hơn người ốm, nếu sơ sẩy nó chết thì mất đứt số tiền lớn" - ông Gia nói.
Ăn theo thú chơi chim, việc sản xuất lồng chim ở địa bàn Nghệ An cũng rất nhộn nhịp. Anh Ba - chủ một cửa hàng bán lồng chim ở gần chợ Vinh hồ hởi cho biết: "Mỗi ngày tôi cũng bán khoảng 50 - 100 lồng chim các loại".
Hiểm hoạ khôn lường
Với kiểu săn bắt chim như hiện nay, thì chẳng mấy chốc các làng quê sẽ vắng bóng chim. Khi loài chim bị cạn kiệt, nạn sâu bọ, cào cào châu chấu sẽ bành trướng phá hoại cây trồng. Huỷ diệt môi sinh đồng nghĩa với việc huỷ diệt môi trường sống, làm mất cân bằng sinh thái... Một hiểm hoạ nữa là hiện nay thực trạng mua bán, vận chuyển chim cảnh diễn ra tràn lan ở hầu khắp các địa phương mà không có một hình thức kiểm dịch nào của cơ quan thú y. Như vậy, nguy cơ lây nhiễm virus H5N1 từ loài chim sang các loài động vật khác rất dễ xảy ra.
Theo nghiên cứu của các chuyên gia về y tế những virus cúm này lan truyền bằng cách ký sinh ở tế bào ruột non của các loài chim di cư, khi đó chúng là những chủng H5N1 không gây chết người. Tuy nhiên, những chủng virus này có thể bị đột biến và trở thành chủng cúm gia cầm có độc tính cao gây chết người.
Hiện nay thực trạng săn bắt, buôn bán, vận chuyển chim cảnh đang gia tăng từng giờ, từng phút diễn ra trên địa bàn Nghệ An nhưng nghịch lý là các ngành chức năng vẫn không hề lên tiếng. Thiết nghĩ các ngành chức năng của Nghệ An cần có các biện pháp "mạnh tay" đối với hành vi săn bắt chim để loài chim thoát khỏi thảm họa hủy diệt của con người và tránh những hệ lụy cho chính con người.