Ám ảnh những “ca sọ não”
Ngày đầu năm, có mặt tại Khoa phẫu thuật sọ não, cột sống - một trong những khoa tiếp nhận, điều trị và phẫu thuật sọ não cho nhiều nạn nhân bị tai nạn giao thông (TNGT) của BV Việt - Tiệp, Hải Phòng, nỗi đau, sự hoảng hồn vẫn còn hiện hữu trên khuôn mặt của những người bị nạn và gia đình nạn nhân.
Đinh Văn Tuyến (25 tuổi, ở khu 5, phường Nam Hải, Hải An, Hải Phòng) được chuyển đến khoa phẫu thuật sọ não, cột sống trong tình trạng đa chấn thương nặng. Chưa hết bàng hoàng vì tai ương bất chợt, Tuyến thều thào kể: Lúc 1h sáng ngày 13/12/2012, sau khi ăn cơm ở đám giỗ của nhà người bạn, có chút hơi men lại buồn ngủ nên Tuyến phóng nhanh, vượt ẩu và tự gây tai nạn. Rồi Tuyến được người đi đường phát hiện và đưa vào BV cấp cứu trong tình trạng đa chấn thương, chảy máu trong ổ bụng và khó thở. Sau khi được mổ cấp cứu cắt lá lách bị vỡ, Tuyến tiếp tục được mổ não lấy máu tụ.
May mắn, sau 15 ngày điều trị tích cực, Tuyến đã qua cơn nguy kịch, có thể giao tiếp với người thân, nhưng phải ghé sát và vừa nghe vừa phán đoán dựa trên khẩu hình thì người thân mới hiểu được Tuyến nói gì. Bác sĩ bảo, sắp tới Tuyến phải trải qua đợt phẫu thuật ghép xương sọ, nhưng chấn thương sọ não sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của Tuyến sau này. Bây giờ nằm trên giường bệnh, Tuyến mới thấy hối hận vì đã phóng nhanh khi tham gia giao thông…
Gần 2 tháng nay, vợ chồng ông Vũ Đình Toàn (58 tuổi, ở xóm Bắc, Lưu Kiếm, Thuỷ Nguyên, Hải Phòng) phải thay phiên túc trực tại BV để chăm đứa con trai Vũ Đình Đạt (25 tuổi) bị TNGT. Ông Toàn buồn bã kể lại: “Sáng ngày 9/11/2012, hai vợ chồng vừa ra ngoài ruộng thì nhận được tin con trai bị nạn trên đường đi làm. Xe máy của cháu Đạt va chạm với ô tô đi ngược chiều khiến Đạt bị đa chấn thương nặng. Khi tôi ra đến nơi thì cháu đã được người dân đưa vào BV huyện Thủy Nguyên. Nhìn khuôn mặt biến dạng, chân phải của cháu bị gãy rời, máu chảy ướt đẫm, tôi nghĩ rằng con mình khó qua khỏi. Nhưng rồi, “còn nước, còn tát” tôi vội vàng xin chuyển cháu sang Việt - Tiệp, với hy vọng rất mong manh…”.
Ngay sau đó, Đạt được các bác sĩ phẫu thuật sọ não lấy máu tụ do tổn thương chảy máu não. Sau gần 2 tháng điều trị, Đạt đã thoát khỏi lưỡi hái tử thần, bệnh nhân tự thở được, tuy nhiên phải phải đặt xông dạ dày và sống đời thực vật, khó có khả năng phục hồi… Ông Toàn thương con như đứt từng khúc ruột. Ông bảo: "Mấy hôm nay, các bác sĩ khuyên nên đưa cháu về nhà cho yên tĩnh, có nghĩa là gia đình phải chấp nhận cháu Đạt sống thực vật. Thế nhưng, tôi vẫn xin các bác sĩ cho cháu được ở lại, với hy vọng phép màu nào đó sẽ giúp con tôi bình phục, dù biết rằng nằm viện thêm ngày nào kinh tế gia đình càng thêm kiệt quệ”. Đối với gia đình thuần nông như gia đình ông Toàn, chi phí BV thời gian qua đối với ông đã là quá sức.
Nhìn cái đầu trọc, khuôn mặt tím bầm, đặc biệt vết khâu sọ não chằng chịt to như sợi dây thừng, chạy dài trên đầu bệnh nhân Nguyễn Viết Thuần (23 tuổi, ở Cấp Tiến, Tiên Lãng, Hải Phòng), bất cứ ai cũng phải rùng mình. Vợ Thuần là Phạm Thị Thu (20 tuổi) tâm sự: “Vợ chồng em cưới nhau chưa được 2 tuần thì anh ấy bị tai nạn. Ngày 23/12, khi tham gia giao thông, do phóng nhanh, không làm chủ tốc độ, nên khi gặp ổ gà đã không tránh được. Mặc dù có đội mũ bảo hiểm nhưng đó là chiếc mũ thời trang nên đã không bảo vệ được cái đầu sau cú ngã mạnh”.
Thuần đã được mổ lấy máu tụ ngoài màng cứng và tiếp tục được theo dõi và điều trị tích cực tại Khoa phẫu thuật sọ não, cột sống. Thu nhẩm tính: “Từ hôm vào viện, chi phí thuốc men và sinh hoạt tại BV, vợ chồng em đã tốn hơn 10 triệu đồng, nếu anh ấy tiếp tục phải điều trị dài ngày, chúng em cũng phải đi vay mượn họ hàng để chạy chữa cho anh ấy…”.
Thoát chết nhưng Đạt phải sống thực vật, vô hồn sau TNGT.
Những con số kinh hoàng
Trường hợp TNGT của Đạt, Tuyến và Thuần chỉ là 3 trong số hàng trăm bệnh nhân đang điều trị tại BV Việt - Tiệp mà chúng tôi được chứng kiến. Trong đó, có rất nhiều bệnh nhân đã được mổ cấp cứu nhưng vẫn hôn mê sâu, thời gian điều trị sẽ kéo dài, gây thiệt hại về kinh tế cho gia đình bệnh nhân. Có nhiều trường hợp, nạn nhân chưa kịp nhập viện đã tử vong. Đối với những ca nặng, sau cấp cứu, nạn nhân được chuyển lên các khoa khác để tiếp tục điều trị.
Bác sĩ Nguyến Đức Thiết - Chủ nhiệm Khoa phẫu thuật sọ não, cột sống – cho biết: “Khoa hiện có 41 giường bệnh, nhưng lúc nào cũng trong tình trạng quá tải bởi bệnh nhân TNGT nhập vào khoa vẫn tăng từng ngày. Đặc biệt vào những ngày lễ, tết, mọi người được nghỉ ngơi, thì chúng tôi lại phải làm việc căng thẳng hơn ngày thường. Cũng do lượng bệnh nhân bị TNGT nhập viện tăng chóng mặt, buộc khoa phải bố trí ghép 2-3 bệnh nhân trên 1 gường. Chỉ tính riêng năm 2012, khoa đã tiếp nhận trên 2.000 bệnh nhân TNGT điều trị và phẫu thuật, trung bình mỗi tháng có 200 bệnh nhân. Trong đó, không ít bệnh nhân bị tổn thương não dẫn đến bại liệt hoặc sống thực vật đến suốt đời…”.
Cũng theo bác sĩ Thiết, thì hầu hết bệnh nhân TNGT đều ở độ tuổi lao động (từ 15-45 tuổi chiếm trên 70%). Cứ 1 người nằm viện, phải có 3 người thân chăm sóc thường xuyên. Chỉ làm phép tính đơn giản mỗi năm tại khoa có 2.000 bệnh nhân, mỗi bệnh nhân chi phí ít nhất cho đợt điều trị là 10 triệu đồng, thì mỗi năm người dân bị lao động bị thiệt hại kinh tế cho dịch vụ y tế trên 20 tỷ đồng. Nhiều bệnh nhân không có bảo hiểm y tế dẫn đến kinh tế gia đình khánh kiệt. Đó là sự thiệt hại kinh tế quá khổng lồ, ấy là chưa kể về thiệt hại do hao phí thời gian lao động của chính người bị tai nạn và cả những người chăm sóc.
Theo thống kê của BV Việt -Tiệp, năm 2012, BV đã tiếp nhận 4.372 ca TNGT đường bộ, trong đó có 781 ca không đội mũ bảo hiểm. Hầu hết, các nạn nhân bị TNGT nhập viên trong tình trạng đa chấn thương, trong đó chấn thương sọ não chiếm tỷ lệ tương đối cao. Những ca TNGT nặng buộc bệnh nhân phải nằm điều trị dài ngày. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây quá tải ở BV Việt - Tiệp trong thời gian qua. Cùng với hệ thống y tế trên địa bàn TP, thời gian qua BV Việt – Tiệp phải gồng mình khắc phục hậu quả của TNGT.
Trong khi hệ thống giao thông còn nhiều bất cập, thì những nguy cơ gây TNGT vẫn đang tiềm ẩn trên mỗi cung đường. Ngày đầu năm mới, bên cạnh những lời chúc tụng điều tốt đẹp, câu chuyện kể về những người trọc đầu như một lời nhắc nhở tới mọi người, bởi TNGT có thể xảy ra với bất cứ ai, ở bất cứ nơi đâu, bất cứ thời điểm nào. Một chút cẩn trọng trên đường, mỗi người dân sẽ góp phần giảm thiếu TNGT, bảo vệ tính mạng của chính mình và hạnh phúc gia đình mình.