Theo Luật bảo hiểm xã hội sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/1/2016, lao động nam được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 5 ngày làm việc khi vợ sinh con; nghỉ 7 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi.
Tại buổi họp báo công bố Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) do Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức chiều 11/12, ông Phạm Minh Huân, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, cho biết một điểm mới của Luật là bổ sung quyền của tổ chức Công đoàn khởi kiện ra tòa án đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, tập thể người lao động.
Mặc dù Luật Bảo hiểm xã hội quy định giao sổ BHXH cho người lao động quản lý nhưng Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân cho rằng việc này phải có lộ trình
Luật mới cũng bổ sung quy định lao động nam có vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 5 ngày làm việc trong trường hợp sinh thường, 7 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi; trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh 3 trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày; trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì người chồng được nghỉ 14 ngày làm việc.
Điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp lao động nữ mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai cũng được điều chỉnh theo hướng chỉ cần đóng BHXH từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh, thay vì 6 tháng trở lên như quy định hiện hành.
Người lao động cũng có quyền được hưởng bảo hiểm y tế trong thời gian nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi; đang hưởng trợ cấp ốm đau đối với người lao động mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày.
Đối với người đang hưởng lương hưu hoặc đủ điều kiện hưởng lương hưu mà bị phạt tù giam thì theo quy định sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2016 cũng sẽ được hưởng lương hưu. Người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng ra nước ngoài để định cư được giải quyết hưởng trợ cấp một lần; mức trợ cấp một lần đối với người đang hưởng lương hưu được tính theo thời gian đã đóng BHXH và thời gian đã hưởng lương hưu.
Đáng chú ý, luật mới đã bỏ quy định người sử dụng lao động bảo quản sổ BHXH của người lao động trong thời gian người lao động làm việc mà giao người lao động giữ sổ BHXH. Định kỳ 6 tháng, người sử dụng lao động phải niêm yết công khai thông tin về việc đóng BHXH cho người lao động; hàng năm niêm yết công khai thông tin đóng BHXH của người lao động do cơ quan bảo BHXH cung cấp.
Tuy nhiên, khi được báo chí hỏi về việc khi nào thực hiện việc giao người lao động quản lý sổ BHXH, Thứ trưởng Phạm Minh Huân cho biết việc này phải có lộ trình, còn hiện nay sổ BHXH chỉ là một tờ giấy nên khó có thể giao cho người lao động quản lý. “Tới đây hướng dẫn thực hiện luật chúng tôi sẽ nói rõ hơn về việc này. Chắc phải khi nào có sổ BHXH điện tử thì người lao động mới quản lý được và việc công khai sẽ rõ ràng hơn” - ông Huân nói.