Nhiều câu hỏi đang đặt ra với khoản chênh lệch giá khi chuyển đổi vàng phi SJC Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, đến lúc này, NHNN đã chuẩn bị cơ sở vật chất, nhân lực và tiến hành đấu thầu thử để đảm bảo cơ chế mua bán vàng miếng của NHNN với các tổ chức tín dụng (TCTD), doanh nghiệp có thể vận hành thông suốt khi hoạt động này chính thức triển khai. Từ 1/3, NHNN bắt đầu thực hiện đấu thầu vàng miếng SJC công khai, nhằm kéo giá vàng trong nước sát thế giới.
Thực hiện cơ chế can thiệp này, NHNN sẽ đóng vai trò người mua bán cuối cùng trên thị trường. Theo dự kiến, trong thời gian đầu, NHNN sẽ thực hiện bán vàng miếng tăng cung cho thị trường, góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế.
Chủ động chuẩn bị nguồn vàng miếng đưa ra can thiệp thị trường, NHNN đã chính thức ký với Công ty SJC hợp đồng gia công nguyên tắc vàng miếng từ nguồn nguyên liệu do NHNN cung cấp, sẵn sàng nguồn cung để can thiệp, bình ổn thị trường.
Để tăng cung vàng miếng SJC, thời gian qua, sau khi được Chính phủ cho phép, NHNN đã tổ chức thực hiện phương án tạm xuất vàng phi SJC, tái nhập vàng nguyên liệu tiêu chuẩn quốc tế nhằm đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi vàng phi SJC thành vàng SJC, đáp ứng nhu cầu chi trả vàng SJC cho người dân của các TCTD.
Về bản chất, phương án tạm xuất - tái nhập là việc cho phép các TCTD đổi vàng miếng phi SJC thành vàng nguyên liệu tiêu chuẩn quốc tế bằng cách xuất khẩu vàng phi SJC và nhập khẩu vàng nguyên liệu tiêu chuẩn quốc tế với khối lượng xuất - nhập cân bằng và toàn bộ chi phí thực hiện do các tổ chức tín dụng tự trang trải.
Việc thực hiện phương án này giúp đẩy nhanh tiến độ kiểm định, gia công vàng miếng phi SJC thành vàng miếng SJC, khắc phục được “điểm nghẽn” về tiến độ kiểm định của công ty SJC. Nếu không thực hiện phương án tạm xuất, tái nhập nêu trên thì Công ty SJC sẽ phải mất tới 6 tháng mới có thể hoàn thành việc kiểm định, gia công lượng vàng miếng phi SJC có nhu cầu chuyển đổi.
Số lượng vàng tạm xuất, tái nhập này chính là vàng miếng phi SJC của các TCTD đang giữ của người dân. NHNN đã thực hiện kiểm tra tồn quỹ thực tế số vàng này tới 2 lần (trước khi trình Chính phủ cho phép thực hiện phương án tạm xuất - tái nhập cũng như trước khi thực hiện việc xuất khẩu).
Đặc biệt, quá trình thực hiện phương án đổi vàng miếng phi SJC thành vàng nguyên liệu tiêu chuẩn quốc tế nêu trên đã không gây phát sinh nhu cầu ngoại tệ để nhập khẩu vàng. Do đó, không tạo áp lực lên thị trường ngoại tệ, không gây ra biến động về tỷ giá.
Toàn bộ lượng vàng nguyên liệu tiêu chuẩn quốc tế nhập khẩu về được sản xuất thành vàng miếng SJC để đáp ứng nhu cầu chi trả vàng cho người dân tại các TCTD. Các TCTD không được phép thu bất ký loại phí nào khi chi trả số vàng này cho người dân.
Khẳng định của phía NHNN là như vậy, trong khi đó, dư luận vẫn dấy lên câu hỏi: khoản chênh lệch giá khủng khiếp khi chuyển đổi vàng phi SJC sẽ rơi vào túi ai?.