Vừ Già Pó, một người đàn ông Mông ở Mèo Vạc (Hà Giang) bị cho là mất tích cách đây 2 năm, không hiểu bằng cách nào lưu lạc hơn 5.800 km băng qua Himalaya đến tận bang Azad Kashmir (Pakistan).
Dawn cho biết anh Pó đang chờ hoàn tất các thủ tục giấy tờ để hồi hương. Pó đã bị giữ lại trong một đồn cảnh sát ở thị trấn Athmuqam, thủ phủ tỉnh Neelum (Pakistan) hồi tháng 11/2013 và cảnh sát địa phương không thể xác định được nhân thân của người đàn ông 37 tuổi này.
“Chúng tôi cảm thấy nhẹ nhõm khi quê hương của anh ấy được xác định và hy vọng là anh ấy sẽ sớm được đoàn tụ với gia đình”, Chỉ huy đồn cảnh sát địa phương Athmuqam Mohammad Yasin nói với nhật báo Dawn vào hôm 3/4.
Được biết, trước khi bị giải đến đồn cảnh sát ở Athmuqam, Pó đã bị Lực lượng Quân báo Pakistan bắt giữ tại vùng Azad Jammu và Kashmir sát biên giới với Ấn Độ vì cho rằng anh đã lén thâm nhập vào Pakistan từ phía bang Jamu & Kashmir (Ấn Độ).
Đây vốn dĩ là vùng tranh chấp căng thẳng, được bảo vệ an ninh nghiêm ngặt giữa hai quốc gia Nam Á.
Sau khi thẩm tra, Lực lượng Quân báo Pakistan đã giao Pó cho cơ quan phòng chống tội phạm ở Muzaffarabad vào tháng 10/2013.
Cơ quan này không xác định được quốc tịch của anh, mặc dù đã nhờ một số công nhân Trung Quốc và Hàn Quốc của các nhà thầu xây dựng ở Muzaffarabad giúp đỡ, nên cuối cùng đã giải anh về đồn cảnh sát Athmuqam.
Tuy nhiên, Pó chưa bao giờ bị đối xử như tội phạm, theo Dawn. Anh được phép đi lại tự do trong khuôn viên đồn cảnh sát, thậm chí còn được bố trí ở khu nhà đổ trong khuôn viên, sau lưng trụ sở đồn.
Tới thời điểm này, tình hình của anh Vừ Già Pó (giữa) đã khả quan lên rất nhiều - Ảnh: Ông Mukhtar Qureshi, nhân viên Trăng lưỡi liềm đỏ tại địa phương, cung cấp
Cảnh sát Athmuqam cuối cùng cũng đã đoán ra Pó đến từ Việt Nam vì anh đã tỏ ra rất phấn khích khi một quan chức của Tổ chức Lưỡi liềm đỏ địa phương cho anh thấy quốc kỳ và tờ tiền Việt Nam trên mạng internet.
Và số phận của Pó đã rẽ sang một hướng tươi đẹp hơn khi bản tin về anh do Dawn công bố vào tháng 12/2013 lọt vào sự chú ý của Đại sứ quán Việt Nam ở Islamabad, theo tờ báo Pakistan.
Trong khi đó, một nhà hoạt động xã hội ở tỉnh Neelum đã đăng tải lên internet một đoạn video dài 2 phút ghi lại cảnh Pó yêu cầu được giúp đỡ để hồi hương.
“Tôi là Vừ Già Pó đến từ xã Khâu Vai. Tôi là một người lương thiện, chứ không phải ăn trộm. Tôi đã theo ông Vu và ông Phinh và đã đến Trung Quốc để kiếm sống. Tôi có một người vợ và 5 đứa con sống ở Khâu Vai. Xin hãy giúp đưa tôi về lại Việt Nam. Tôi không phải là người Trung Quốc. Tôi là người Việt Nam”, anh Pó nói trong video.
Dawn dẫn lời phóng viên tự do Nguyễn Na Sơn (người đã viết loạt bài phóng sự về Vừ Già Pó trên báo Thanh Niên) cho biết cảnh sát Việt Nam đã gửi hình Pó trong bản tin của tờ báo Pakistan bằng email đến khắp các xã thuộc các huyện ven biên giới của các tỉnh miền núi phía bắc để nhờ nhận diện.
Nhưng phải mất đến 2 tháng thông tin kèm hình của Pó mới đến được quê nhà xã Khâu Vai của anh và người nhà đã nhận ra anh, theo phóng viên Na Sơn.
Dựa theo bản tin của Dawn, chính quyền tỉnh Neelum đã đệ trình một báo cáo lên cơ quan nội vụ của vùng Azad Jammu và Kashmir vào ngày 6.1 để xin ý kiến chỉ đạo cách giải quyết cho trường hợp của Pó, tờ báo Pakistan cho hay.
Cơ quan nội vụ của vùng Azad Jammu và Kashmir sau đó đã chuyển thông tin cho Bộ phụ trách các vấn đề về Kashmir của Pakistan để nơi này báo cáo lại với Bộ Ngoại giao và Bộ Nội vụ “nhằm có thêm giải pháp cho trường hợp này”, Dawn dẫn lời một quan chức Pakistan kể lại.
Sau cùng, hai quan chức thuộc Đại sứ quán Việt Nam ở Pakistan đã đến đồn cảnh sát Athmuqam và tại đây họ đã hoàn tất một số thủ tục để mang Pó đi, theo Dawn.
Tờ báo Pakistan cho biết đã liên hệ với Đại sứ quán Việt Nam bằng email vào hôm 3/4 để hỏi về tình hình của Pó. Phía Việt Nam cho biết Bộ Ngoại giao và Bộ Nội vụ Pakistan đã thông báo về vụ việc và hiện chính quyền Pakistan đang cố gắng tạo điều kiện để Pó hồi hương.
“Tại thời điểm này, tôi chỉ có thể thông báo với bạn rằng vụ việc đang tiến triển tốt đẹp”, Dawn dẫn lời Tham tán Đại sứ quán Việt Nam tại Pakistan Phan Ý Nhân.