Những vụ việc đau lòng
Không chỉ ở Hà Nội, nhiều địa phương cũng đã ghi nhận không ít vụ án mạng do người trong gia đình gây ra.
Ngày 29 Tết Nguyên đán Ất Mùi, trong khi nhà nhà ở xã Gio Việt (Gio Linh, Quảng Trị) đang chuẩn bị mâm cơm cúng tất niên thì bỗng nhiên nghe tiếng hét lớn. Hàng chục người vội vã lao đến ngôi nhà đang bốc khói đen mù mịt của ông Trương Xuân Cảm (70 tuổi).
Cảnh tượng hãi hùng bày ra trước mắt, con trai ông Cảm là Trương Xuân Nam (40 tuổi) đã tẩm 3 lít xăng lên người tự thiêu sau đó lao vào dùng chăn phủ kín và ôm chặt chính cha đẻ của mình đòi chết chung. Hậu quả, hai cha con ông Cảm bị bỏng nặng phải cấp cứu tại Bệnh viện Trung ương Huế.
Tuy nhiên, vì vết bỏng quá nặng, anh Nam qua đời vào ngày mùng 3 Tết để lại 3 đứa con thơ dại. Còn ông Cảm, tuy gia đình đã vay mượn khắp nơi, tiêu tốn cả trăm triệu đồng cho việc điều trị nhưng vẫn đang nguy kịch.
Chị Lê Thị Thanh (vợ anh Trương Xuân Nam – người ôm xăng thiêu sống cha đẻ ở xã
Gio Việt, Gio Linh, Quảng Trị) bên bàn thờ chồng. Ảnh: Ngọc Vũ
Nguyên nhân của vụ việc được xác định là vì cha con ông Cảm xích mích lâu nay, nhiều lần vì những chuyện nhỏ nhặt mà ông Cảm dùng dao rượt đuổi, đánh anh Nam. Có lần ông Cảm còn gửi đơn kiện anh Nam vì đàn gà của anh Nam phá cây hoa mai của ông Cảm.
Mới nhất, ngày 5.3, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Nam Giang (Quảng Nam cho biết), đã ra lệnh bắt khẩn cấp đối với Tơ Đênh Triệu (SN 1983, trú xã Chà Val, huyện Nam Giang) để điều tra về hành vi giết người.
Sự việc xảy ra vào 17 giờ ngày 4.3. Sau khi nhậu say, Triệu về nhà bố ruột là ông Tơ Đênh Đíp (62 tuổi) thì bị bố la mắng. Lúc này, Triệu lấy xe máy đi chơi thì bị ông Đíp dùng xà beng đuổi quanh nhà. Trong lúc giằng co Triệu vớ một thanh gỗ đập mạnh vào gáy ông Đíp khiến ông gục ngã tại chỗ và tử vong sau đó.
“Không muốn vạch áo”
Theo Thiếu tướng Hồ Sĩ Tiến - Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (Bộ Công an), đúng là thời gian qua có nhiều vụ trọng án xảy ra từ mâu thuẫn gia đình, có khi là từ những mâu thuẫn rất nhỏ. Nguyên nhân chủ yếu do xuất phát từ mâu thuẫn trong tranh chấp tài sản, mâu thuẫn tình ái, người bị bệnh tật và những mâu thuẫn khác trong cuộc sống. Khi những mâu thuẫn này không được giải quyết triệt để nó tích tụ thành nỗi bức xúc rất dễ xung đột, thậm chí xảy ra án mạng.
Trưởng Công an xã Gio Việt, ông Lê Nam Sơn phân tích: Khi phát hiện những vụ bạo lực gia đình (BLGĐ), chính quyền địa phương chủ yếu là hòa giải, vận động tuyên truyền. Chỉ những vụ việc lớn, hậu quả nghiêm trọng thì xã mới giáo dục, răn đe, xử phạt hành chính theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Tuy nhiên, vì tâm lý không muốn “vạch áo cho người xem lưng” nên nạn nhân của BLGĐ thường che giấu, đưa ra những lý do khác chứ không chịu thừa nhận bị BLGĐ”.
Đứng trên góc độ tâm lý, thạc sĩ Nguyễn Thị Diễm – giảng viên môn tâm lý học Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Trị phân tích: Hiện số vụ BLGĐ xảy ra ở những gia đình trí thức có xu hướng tăng cao. Chính mắt tôi đã chứng kiến có một cô giáo cầm cuốc rượt chồng mình chạy quanh xóm. Hay có bà mẹ chồng chửi rủa con dâu suốt 6 tháng đến nỗi cô con dâu bị sang chấn tâm thần phải nhập viện, nguyên nhân chỉ vì con dâu chưa có việc làm…
“Những đứa trẻ sống, chứng kiến BLGĐ sẽ dẫn đến hai xu hướng tâm lý tiêu cực. Một là đứa trẻ đó khi lớn lên sẽ có định kiến về gia đình dẫn đến việc xa lánh gia đình, cha mẹ. Hai là chúng sẽ lặp theo khuôn mẫu của cha mẹ, hành động bạo lực với bạn đời, thậm chí với con cái của mình”- thạc sĩ Diễm đánh giá.
Tối 27.2, do mâu thuẫn, Trần Văn Sáng (SN 1988, ở phường Vinh Tân, TP. Vinh, Nghệ An), đã dùng dao chém liên tiếp vào cha đẻ của mình là Trần Văn Nguyên (SN 1964) khiến nạn nhân tử vong.
Ngày 23.11.2014, do mâu thuẫn xung quanh chuyện tài sản, Lâm Quảng Ba (SN 1965, trú tại xã Thành Công, Phổ Yên, Thái Nguyên) đã dùng dao chém con gái mình tới tử vong. Nạn nhân lđang mang bầu 4 tháng.
Ông Nguyễn Thân - nguyên Thẩm phán TAND Tối cao: Họ tộc cũng phải vào cuộc
Những vụ trọng án, rồi cố ý thương tích xảy ra từ mâu thuẫn trong gia đình chủ yếu từ hai nguyên nhân, do vấn đề tình ái hoặc do vấn đề tranh chấp tài sản thừa kế. Để giải quyết giúp cho những mâu thuẫn gia đình này trở lại bình thường tránh phát sinh tội phạm không phải là vấn đề đơn giản, bởi ít nhiều nó là chuyện riêng tư, có sự tế nhị.
Ngoài công cụ luật pháp thì cần phải có sự vào cuộc rất trách nhiệm của chính các thành viên, họ tộc của gia đình xảy ra mâu thuẫn, cùng với sự nắm bắt sát sao của chính quyền cơ sở, các tổ chức, đoàn thể để vận động, hòa giải.
Luật sư Nguyễn Quang Tiến (Đoàn luật sư TP.Hà Nội): Dễ phát sinh mâu thuẫn mới
Với những vụ án mạng xảy ra do mâu thuẫn gia đình ngoài hậu quả về mặt pháp lý thì nỗi đau mát mất sẽ khó mà nguôi được, thậm chí nó còn âm ỉ rồi phát sinh thêm mâu thuẫn mới.
Đối với một vụ trọng án bình thường giữa những người ngoài xã hội với nhau, khi pháp luật xử lý người gây án, phía bị cáo bồi thường dân sự cho bị hại thì nỗi đau dần dần được nguôi đi. Còn với những vụ án mạng xảy ra trong gia đình thì nỗi đau mất mát khó mà nguôi được.
Gia đình người gây án và bị hại sống thường sống gần nhau, việc đi lại, sinh hoạt hàng ngày làm khó mà bình thường với nhau được.
Anh Nguyễn Văn B (25 tuổi, xã Trung Sơn, Gio Linh, Quảng Trị): Tôi trả thù cho mẹ
Bởi vì tuổi thơ tôi phải hàng ngày chứng kiến mẹ tôi bị ba đánh đập dã man. Giờ đây, thần kinh của tôi rất yếu, mỗi khi có tiếng động mạnh hay tiếng la hét, tiếng người chửi bới, to tiếng với nhau là tôi lại run sợ, tim đập nhanh… Có nhiều lúc tôi nghĩ mình phải trả thù cho mẹ bằng cách đánh lại ba của mình…