6. Abu Muhammad al-Julani
Từ khi Syria rơi vào tình trạng chiến tranh dân sự, nhóm al-Julani của Mặt trận al-Nusra đã nổi lên như một trong những phe phái nổi dậy hiệu quả nhất.
Thành lập vào tháng 1/2012, đây là nhóm thánh chiến với khoảng 10.000 máy bay chiến đấu, nhiều kẻ trong số đó là những tay súng cứng cỏi tại Iraq. Nhóm khủng bố này chuyên thực hiện những vụ đánh bom tự sát và tấn công IED chống lại lực lượng chế độ. Với nhiều vụ tấn công thành công đã hút hàng trăm tay súng từ các nhóm nổi dậy khác.
Cá nhân Al-Julani cam kết trung thành với nhóm al-Zawahiri hồi tháng 4. Bộ Ngoại Giao Mỹ gọi al-Nusra như là một nhánh của al Qaeda, trực thuộc Nhà nước Hồi giáo ở Iraq. Vào tháng 5, Mỹ bổ sung thêm al Julani vào danh sách những kẻ khủng bố toàn cầu.
Al-Nusra cho đến nay không thể hiện bất kỳ ý đồ nào chiến đấu các mục tiêu phương Tây. Tuy nhiên, Andrew Parker, người đứng đầu cơ quan tình báo Anh MI5 nghĩ rằng ý đồ đó sẽ thay đổi.
Lý lịch của al-Julani khá bí hiểm với thông tin rất ít ỏi, thậm chí quốc tịch của y cũng không rõ ràng.
Một nghiên cứu gần đây của Tổ chức Quilliam ở London nói rằng “Al-Julani được cho là thánh chiến Syria có mối quan hệ gần gũi với Abu Musab al-Zarquawi và al Qaeda ở Iraq”. Al-Zarqawi bị giết chết trong một cuộc tấn công tên lửa của Mỹ năm 2006.
7. Abu Bakr al-Baghdadi
Một yếu tố ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và hiệu lực của nhóm al-Nusra là mối quan hệ với đồng bọn chiến binh thánh chiện tại Iraq. Abu Bakr al-Baghdadi, kẻ lãnh đạo của Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria (ISIS) đã công khai với al Julani trong trật tự khu vực vào đầu năm nay, khẳng định rằng al-Nusra là một phần nhóm của y. Nhưng tuyên bố này nhanh chóng bị al Julani bác bỏ. Tình báo phương Tây không mong muốn gì hơn là mối quan hệ bất hòa giữa hai nhóm khủng bố này. Mối hợp tác giữa chúng qua biên giới Syria – Iraq – mục tiêu dài hạn của al-Zawahiri thực chất là cơn ác mộng.
Trên chiến trường Syria, hợp tác giữa hai nhóm xuất hiện đặc biệt ở các thị trấn như Deir Izzor ở miền đông Syria.
Bên trong Iraq, al-Baghdadi đã giám sát một cách đáng kể các cuộc tấn công khủng bố chống lại nhà nước Shia thống trị và bộ máy an ninh. Nhóm cũng tuyên bố vụ đánh bom tàn phá dân thường Shia để mở cửa các cuộc tấn công vào căn cứ phe phái. Vụ đám bom xe tải tại Baghdad vào ngày 30/9 khiến hơn 50 người thiệt mạng được những kẻ này gọi là “trang mới trong hàng loạt cú đánh tàn phá” đối với khu vực người Shiite ở Iraq.
Số lượng thường dân thiệt mạng hàng tháng theo thống kê của Liên Hiệp Quốc tại Iraq hiện đang cao nhất kể từ năm 2008.
Lợi ích của Al-Baghdadi từ mảnh đất màu mỡ của dân thiểu số Sunni ở Iraq tăng thêm nỗi tực giận của chính phủ Shia do Thủ tướng Nuri al-Maliki chiếm ưu thế. Bộ lạc người Sunni nằm giữa biên giới Syria – Iraq được coi là khu vực nóng khủng bố.
Sinh ra ở Samarra, al-Baghdadi hiện khoảng 40 tuổi. Nhà phân tích coi ISIS như mối đe dọa lớn hơn bất cứ lúc nào kể từ khi Mỹ “bùng nổ” và sự xuất hiện của Hội đồng Awakening Sunni 6 năm trước, sau đó chống lạial Qaeda ở Iraq.
Mức tiền chính phủ Mỹ treo giải cho kẻ cầm đầu al-Baghdadi lên tới 10 triệu USD.
8. Sirajuddin Haqqani
Chuyển từ Trung Đông đến khu vực biên giới Afaghanistan – Pakistan, một vài nhóm được định vị cho việc xuất cảnh của lực lượng chiến đấy Mỹ từ Afghanistan vào năm tới. Trong số đó nguy hiểm nhất phải kể đến mạng lưới Haqqani từng chịu trách nhiệm về một số vụ tấn công kinh hoàng tại Kabul trong những năm gần đây. Năm 2008, nhóm này đánh bom tự sát tại khách sạn Hotel Serena ở Kabul khiến 6 người thiệt mạng. Tháng 6/2011, một vụ tấn công khiến 12 người chết tại khách sạn InterContinental.
Quan chức Mỹ nói rằng ngoài tấn công tự sát tại các khách sạn và mục tiêu dân sự khác tại thủ đô của Afghanistan, nhóm này còn chịu trách nhiệm giết chết và làm bị thương hơn 1.000 binh sĩ Mỹ tại Afghanistan.
Được biết đến với cái tên Siraj, Haqqani là con trai của kẻ sáng lập ra nhóm. “Siraj là kẻ giết người tàn bạo”, tướng Jeffrev Schloesser, chỉ huy Sư đoàn Nhảy dù 101 Mỹ ở miền đông Afghanistan cho biết vào năm 2009.
Jeffrey Dressler là nhà phân tích cao cấp của Viện Nghiên cứu chiến tranh, trong buổi trao đổi với CNN năm ngoái cho biết Haqqani là “kẻ có thẩm quyền và có khả năng phát triển mạng lưới nhóm trong thời suốt 6 năm qua”.
Quan chức Mỹ thì cho rằng mạng lưới Haqqani nguy hiểm hơn tại các vùng lãnh thổ của bộ lạc Pakistan được dung nạp bởi chính phủ Pakistan. Các gia đình thuộc bộ tộc Zadran, trải dọc từ biên giới Afghanistan – Pakistan đến tỉnh Khost. Haqqanis có mối quan hệ mật thiết với cả al-Qaeda và Taliban đồng thời nhóm này còn được cho rằng đang thực hiện chiến dịch tuyển dụng chiến binh thánh chiến Chechnya và Thổ Nhĩ Kỳ.
9. Abubakar Shekau
Trong vòng 4 năm qua, Shekau là kẻ đã dẫn Boko Haram, một nhóm Salafist ở miền bắc Nigeria bắt đầu hợp tác với các nhóm khác như Mali. Nhưng trọng tâm của nhóm này hướng chủ yếu tới nhà thờ và các mục tiêu Kito giáo, cảnh sát và thành viên Hồi giáo ôn hòa ở miền Bắc Nigeria. Chỉ mới tháng trước, máy bay chiến đấu bị nghi ngờ Boko Haram đã đột nhập vào một trường đại học ở bang Yobe giết hại hơn 40 sinh viên.
Năm 2010, Shekau cảnh báo rằng nhóm này sẽ tấn công vào phương Tây và những năm sau đó thực hiện vụ đánh bom tự sát đầu tiên đối với cơ quan của Liên Hợp Quốc ở thủ đô Abuja – đã giết chết ít nhất 23 người. Nhóm này cũng tiến hành bắt cóc và giết chết nhiều con tin phương Tây. Trong khi Bokko Haram không phải là một nhánh của al-Qaeda, Shekau đã là rõ ràng sự đồng cảm với các mục tiêu của nhóm. Mỹ liệt hắn vào kẻ khủng bố toàn cầu vào tháng 6/2012.
Hồi tháng 8 năm nay từng xuất hiện thông tin Shekau bị giết chết trong cuộc tấn công bởi lực lượng đặc biệt Nigeria. Nhưng đoạn video xuất hiện khoảng vài tuần sau đó đã cho thấy y vẫn còn sống.
John Campbell, cựu đại sứ Mỹ đến Nigeria đã viết vào tháng trước rằng cho đến nay “Boko Haram đã cho thấy ít quan tâm đến thế giới bên ngoài Nigeria và Sahel. Nhưng tình hình ở Nigeri rất sôi nổi có thể nảy sinh mối quan hệ mật thiết phát triển giữa al-Qaeda và các phần tử Boko Haram”.
Nhóm Boko Haram theo bản ngữ Hausa, có nghĩa là cấm nền giáo dục phương Tây, truyền bá tư tưởng thù địch phương Tây.
10. Doku Umarov
Doku Umarov là kẻ dẫn các Tiểu vương quốc Caucasus (CE) – nhóm Chechnya để đưa quy tắc Hồi giáo vào miền Nam nước Nga.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa cái tên Umarov là kẻ khủng bố toàn cầu vào năm 2010. Y được coi là kẻ khuyến khích các tín đồ thực hiện hành vi bạo lực chống lại kẻ thù CE trong đó bao gồm Hòa Kỳ, Israel, Nga và Vương quốc Anh.
Quan chức Mỹ hiện vẫn đang tiếp tục điều tra xem liệu anh em Tsarvaew – những kẻ thực hiện các vụ đánh bom tại Marathon Boston hồi tháng tư – có bất kỳ liên kết với các nhóm chiến binh Chechnya không. Tập trung của nhóm này là tấn công vào các tổ chức Nga và mục tiêu dân sự.
Hồi tháng 1/2011, CE đánh bom sân bay Domodedovo ở Moscow khiến 36 người chết. Vụ đánh bom tự sát trên tàu điện ngầm Moscow năm 2010 gây hậu quả 40 người thiệt mạng.
Umarow sinh ra ở miền nam Chechnya vào năm 1964. Theo trang web Chechnya, gia đình hắn được mô tả có “trí thức”. Khi đến tuổi trưởng thành, y bén rễ và gia nhập lực lượng nổi dậy sau khi nhà lãnh đạo Boris Yeltsin đưa quân vào khu vực này năm 1994.
Trong tuyên bố đăng tải trên trang web thánh chiến Chechnya năm 2007, y tuyên bố “Đó là số phận để tôi lãnh đạo Jihad… được trao quyền bởi Allah".