Tại phiên xét xử 92 bị cáo trong đường dây đánh bạc trực tuyến nghìn tỷ tại TAND tỉnh Phú Thọ, chủ tọa thông báo khi kết thúc sẽ đăng bản án trên cổng thông tin điện tử. Tuy nhiên, một bị cáo là ông Phan Văn Vĩnh (cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát) đã yêu cầu không đăng bản án liên quan tới mình.

Các bị cáo tại phiên tòa sáng nay. Ảnh Lê Hiếu

Sau đó, HĐXX cho hay: "Vì có một bị cáo từ chối nên việc đăng tải này sẽ không thực hiện và không cần hỏi thêm bị cáo, người liên quan khác".

Sau khi thông tin này, nhiều bạn đọc đặt câu hỏi về căn cứ pháp lý để công bố hoặc không công bố bản án, quyết định trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án.

Trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Trương Quốc Hòe (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) cho biết, mục đích của việc công bố bản án lên mạng là công khai bản án rộng rãi để người dân có thể tiếp cận, qua đó tăng tính răn đe và sự hiểu biết pháp luật.

Theo luật sư Hòe, việc này được căn cứ theo Nghị quyết số 03/2017/NQ-HĐTP về việc công bố bản án, quyết định trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án được Hội đồng Thẩm phán TANDTC thông qua ngày 17.2.2017, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2017.

Nghị quyết này nêu rõ, nguyên tắc công bố bản án, quyết định trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án gồm: Việc công bố bản án, quyết định phải tuân theo quy định của pháp luật về bảo đảm an ninh quốc gia, bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục, bí mật điều tra, bí mật công tác, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh; bảo vệ đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình, bảo vệ người dưới 18 tuổi; tôn trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Bên cạnh đó, việc công bố bản án, quyết định không được xâm phạm lợi ích nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Bản án, quyết định được công bố phải bảo đảm chính xác, kịp thời, tạo thuận lợi cho việc tiếp cận; đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật và hướng dẫn tại Nghị quyết này.

Bản án, quyết định được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án gồm: Bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị; bản án phúc thẩm; quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm giải quyết các vụ án hình sự, hành chính, dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động...

"Cựu tướng" Phan Văn Vĩnh khi được hỏi đã từ chối đăng bản án
lên Cổng thông tin điện tử của tòa án. Ảnh Lê Hiếu

Trong khi đó, bản án, quyết định không công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án gồm: Bản án, quyết định về vụ việc được Tòa án xét xử kín; Bản án, quyết định về vụ việc được Tòa án xét xử, giải quyết công khai nhưng thuộc một trong các trường hợp như:

Bản án có chứa đựng nội dung thuộc danh mục bí mật nhà nước theo quy định của Chính phủ hoặc chứa đựng những nội dung mà Nhà nước chưa công bố và nếu bị tiết lộ thì gây nguy hại cho Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Bản án có chứa đựng thông tin về hoạt động đầu tư tài chính, bí quyết nghề nghiệp, công nghệ chưa được bộc lộ, có thể được sử dụng và tạo lợi thế trong kinh doanh mà trong quá trình Tòa án xét xử, giải quyết vụ việc, người tham gia tố tụng đã có yêu cầu được giữ bí mật…

Theo vị luật sư này, trách nhiệm của Chủ tọa phiên tòa, phiên họp trong việc công bố bản án, quyết định là phải giải thích cho những người tham gia tố tụng biết về những bản án, quyết định được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án và quyền của họ về việc yêu cầu Tòa án không công bố những nội dung liên quan đến bí mật cá nhân, bí mật gia đình, bí mật kinh doanh.

Chủ tọa phiên tòa, phiên họp chịu trách nhiệm về việc mã hóa, số hóa và công bố bản án, quyết định trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án theo hướng dẫn tại Nghị quyết này.

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án thuộc trường hợp hướng dẫn tại Điều 3 của Nghị quyết này có hiệu lực pháp luật, bản án, quyết định đó phải được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án.