Bà con địa phương đồn thổi giếng cổ được đặt tên là “Phù Đổng Thiên Vương”, hay còn gọi là giếng Thánh Gióng, tại làng Đại Bái, xã Đại Bái, huyện Gia Bình (Bắc Ninh) có khả năng chữa bách bệnh. Từng có người uống nước giếng mà chữa được bệnh hoang tưởng, hiếm muộn... Tuy nhiên, lãnh đạo xã này lại có ý kiến khác.

Huyền thoại về dấu tích Thánh Gióng

Hình ảnh đẩu tiên hiện ra trước mắt khách tại địa điểm có “giếng thần" là một ngôi miếu nhỏ đang nghi ngút khói hương ven đường, phía trước miếu là cái giếng được xây kiên cổ, cách mặt đất chừng nửa mét.

Trong những năm gần đây, “giếng thẩn" này được cho là có khả năng đặc biệt: chữa bệnh, ông Vương Văn Lập, một cao niên trông coi miếu cho biết: "Ngôi miếu này được gia đình tôi xin phép làng, cùng ủy ban xã xây dựng năm 2005 để tiện cho việc thờ cúng. Còn "giếng thẩn" thì xuất hiện từ thời ông cha, đến naỵ cũng phải mấy trăm năm rồi. Sở dĩ có tên như vậy vì nó gắn liến với một giai thoại lịch sử từ khi Thánh Gióng đánh giặc Ân".

Ông Lập kể, theo các cụ, ngày ưa khi giặc Ân vào làng cướp nước, Thánh Gióng cùng các quân sỹ đã dừng lại chỗ này để uống nước. Điều kì lạ là nước giếng lúc nào cũng đùn lên trong xanh như ngọc, quân sỹ uống nước rất đông song không bao giờ cạn. Ông Lập chỉ tay vào dấu tích lạ và nói: "Đây là vết lõm vừa đúng bằng một bàn chân người, các cụ bảo đó chính là bàn chân của Thánh Gióng khi cúi xuống giếng uốnq nước lúc lậm trận. Ngay sau khi uống nước này xong, sức mạnh của vị thần tiên ấy trở nên phi thường. Vì vậy người dân mới quan niệm "giếng thần"có khả năng chữa bệnh".

Thành giếng có một vết lõm hình tròn, người dân Đại Bái cho đây là đẩu gậy của Thánh Gióng chống xuống. Xung quanh thành giếng còn rất nhiều vết tích nhỏ li ti, ông Lập cho rằng do Thánh Gióng ăn trẩu nhổ nước ra.

Đại Bái là một ngôi làng cổ có bể dày lịch sử hàng ngàn năm nay. Vào ngày hội làng, hoặc ngày giỗ tổ, người dân lại tổ chức hội linh đình ở miếu làng. Hội chính vào ngày 10/4 âm lịch. Trong những ngày này, bà con tứ phương đổ về đây xin nước chữa bệnh. Việc xin nước ở giếng chỉ được tố chức một ngày (8/4 âm lịch), đàn ông dưới 49 tuổi đểu phải có mặt để thực hiện nghi thức. Đúng 7h30 cùng ngày, cụ Thượng, một vị cao niên trong làng, sẽ ra khấn xin "thánh thẩn" rồi múc đẩy một chóe nước.

Chóe nước này sẽ được đặt lên kiệu cho 4 thanh niên khỏe mạnh trong làng khiêng. Đoàn rước"nước thánh" được tổ chức long trọng, có cờ, quạt, tán, lọng cùng đội nhạc lễ hộ tống. Kiệu sẽ được rước từ giếng Gióng về đến đình làng Đại Bái, chóe nước được đặt lên bàn thờ. Người dân cúng bái liên tục trong vòng 3 ngày (8-10/4), sau đó sẽ được tham gia vào lễ ban "nước thánh". Nghi lễ này nhằm cầu mong cho gia đình mạnh khỏe, tránh tai ương, rủi ro.

Cụ Nguyễn Xuân Hiếu (83 tuổi) người làng Đại Bái cho biết: "Ngoài giếng Thánh Gióng, trong làng còn một dấu tích nữa là Bãi Cháy. Sở dĩ có tên gọi như vậy là vì đất ở đây đen như than". Cụ Hiếu cho biết thêm, đất ở đó có màu đen vì ngựa sắt của Thánh Gióng đã phun lửa cháy sáng một vùng, khiến cho giặc Ân khiếp vía mà chạỵ tán loạn.

Uống nước giêng chữa bách bệnh?

Từ những câu chuyện mang màu sắc huyễn thoại này, xung quanh giếng nước luôn phát sinh những chuyện khó tin. Đẩu tiên là chuyện anh Nguyễn Đức Tuấn ở nông trường Tam Thiên Mầu thuộc xã Nghĩa Đạo, huyện Thuận Thành (Bắc Ninh) đã "chữa khỏi bệnh thẩn kinh sau khi uống nước Thánh". Anh Tuấn khẳng định:"Cũng nhờ  uống nước giếng nên tôi mới khỏi bệnh"(?).

Anh Nguyễn Đức Tuấn chụp ảnh năm 1994, sau khi vừa khỏi bệnh.

Bà Nguyễn Thị Là (mẹ anh Tuấn) hổi tưởng: "Từ khi sinh ra, thằng Tuấn đã không bình thường Vì mắc chứng bệnh hoang tưởng. Nghe tin nước giếng Thánh Gióng có khả năng chữa bệnh, tối đến xin nước mang về cho con uống, không ngờ khỏi bệnh". Đến nay, anh Tuấn đã lập gia đình và có 2 con nhỏ khỏe mạnh, bụ bẫm.

Sau khi con khỏi bệnh, cứ vào ngày mổng 1 và ngày 15 âm lịch hàng tháng, bà Là lại mang hương, hoa đến miếu Thánh Gióng thắp hương cầu khấn.

Chuyện giếng nước có khả năng chữa bệnh được truyền tai khiến người dân khắp nơi đổ vể đây xin nước như trẩy hội. Đông nhất là ngày mồng 1 và ngày 15 hàng tháng. "Ngày lễ, bà con xếp hàng nối đuôi nhau chờ đến lượt xin nước"- ông Lập cho biết thêm.

Cũng theo ông Lập, gia đình anh Đinh Đăng Định nhà ở phố Nguyễn Lương Bằng, Hà Nội cũng tìm đến đây chữa bệnh hiếm muộn. Lấy nhau 5 năm, đi đủ các bệnh viện trong và ngoài nước, tìm mua mọi phương thuốc mà không có con, nghe có người mách, anh Định tìm vể "giếng thần" này xin nước uống, nào ngờ vợ anh có bầu ngay, sinh một con trai bụ bẫm. Vào ngày lễ, anh cùng vợ con thường đến miếu tạ ơn (?!).

Không chỉ có người nơi khác đến đây xin nước chữa bệnh mà người dân trong làng mỗi khi đau ốm, mệt mỏi... cũng đểu ra đây xin "nước thánh" về uống. "Lâu lắm rổi cả nhà tôi chẳng mất đồng nào để mua thuốc, cứ thấy bệnh tật hay trong người mệt mỏi là mua ít vàng hương ra ngoài giếng làm lễ xin nước. Cháu tôi mấy ngày trước do chưa thích ứng được với thời tiết nên sốt tới 39 độ C, tôi đưa cháu ra miếu làm lễ xin nước.

Sau một ngày, nhiệt độ của nó giảm đáng kể và không còn sốt nữa, sang ngày thứ hai thì thì cháu khỏi hẳn Hương, người làng Đại Bái kể. Tuy nhiên, những chuyện chỉ là những đón đoán, dựa' kể của một số người vì một nguyên nhân nào đó mà khỏi bệnh. Ông Nguyễn Viết Quang - Phó chủ tịch UBND xã Đại Bái cho biết, chưa có cơ quan chức năng nào và nghiên cứu nào khẳng định nước trong giếng có khả năng chữa bệnh.

Cũng chưa có bất kỳ nghiên cứu nào khẳng định việc "nước thánh" có lợi cho sức "Theo tôi, chúng ta nên tới bệnh viện để chữa bệnh. Bản thân tôi mấy lần con tôi bị đau bụng cũng thử đi xin nước  thánh uống nhưng có khỏi đâu. Tôi phải mang con ra bệnh viện khám và uống thuốc mới khỏi”. Ông Quang nói.