Tạp chí Forbes (Mỹ) vừa công bố danh sách tỷ phú thế giới năm 2018. Theo đó, Việt Nam năm nay có 4 đại diện sở hữu tài sản tỷ USD. Ông Trần Đình Long và Trần Bá Dương là hai gương mặt mới của danh sách tỷ phú USD năm nay. Theo đó, ông Dương có khối tài sản là 1,8 tỷ USD và xếp thứ 1.339 thế giới.

Tỷ phú USD ô tô đầu tiên của Việt Nam

Công ty Cổ phần ôtô Trường Hải tiền thân là Công ty TNHH ôtô Trường Hải được thành lập vào ngày 29.4.1997, trụ sở chính đặt tại số 19 đường 2A, Khu Công nghiệp Biên Hòa 2, tỉnh Đồng Nai. Người sáng lập là ông Trần Bá Dương, hiện là Chủ tịch HĐQT Thaco.

Ban đầu, Thaco chủ yếu là bán xe, sau đó dần lắp ráp xe cho các thương hiệu nước ngoài, như Kia, Mazda và Peugeot. Năm 2016, Thaco trở thành hãng ôtô lớn nhất Việt Nam, với 32% thị phần.

Năm 2007, Công ty TNHH ôtô Trường Hải chuyển đổi thành Công ty cổ phần ôtô Trường Hải (Thaco). Hiện nay, Thaco có 3 văn phòng đặt tại TP.HCM, Hà Nội và Chu Lai.

"Ông vua ô tô Việt" Trần Bá Dương trở thành tỷ phú USD năm 2018 (Ảnh: IT)

Trong đó, Khu phức hợp sản xuất và lắp ráp ôtô Chu Lai - Trường Hải (Quảng Nam) được thành lập từ năm 2003 trên diện tích gần 600 ha, gồm 24 công ty, nhà máy trực thuộc (5 nhà máy lắp ráp, 9 nhà máy công nghiệp hỗ trợ + 3 đơn vị hỗ trợ (cảng Chu Lai, trường Cao đẳng Nghề, Công ty cơ điện), 3 công ty Logistics, 2 Công ty đầu tư xây dựng, 2 văn phòng CV và PC).

Hiện ông Dương đang sở hữu 28 triệu cổ phiếu THA, tương đương 7,95% vốn điều lệ của Thaco. Ngoài ra, thông qua các công ty như Trân Oanh và vợ, vợ chồng ông Dương nắm giữ khoảng 65% cổ phần Thaco.

Hiện tại, Thaco có gần 415 triệu cổ phiếu, tương ứng với vốn điều lên gần 4.150 tỷ đồng. Giá cổ phiếu THA của Thaco trên thị trường tự do (OTC) hiện khoảng 150.000 đồng/cổ phiếu. Với mức giá hiện tại, vốn hóa thị trường của Thaco đạt gần 2,8 tỷ USD.

Điều đó có nghĩa, vợ chồng ông Trần Bá Dương hiện đang nắm giữ số cổ phiếu Thaco trị giá khoảng 1,8 tỷ USD. Con số này có thể còn tăng lên thêm nhiều nếu cổ phiếu Thaco lên sàn.

Tính đến hết quý III.2017, Thaco có tổng tài sản là 55.559 tỷ đồng, vốn điều lệ là 4.145 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu là 24.942 tỷ đồng. Lợi nhuận trước thuế đạt 784 tỷ đồng.

Khối tài sản chưa phát lộ của “ông vua ô tô Việt”

Thực tế, Forbes có thể chỉ mới tính tài sản của vợ chồng ông Dương thông qua số lượng cổ phiếu THA. Nếu công ty Thaco niêm yết, nhiều tài sản khác sẽ phát lộ theo và khối tài sản của ông Dương có thể sánh cùng tỷ phú Phạm Nhật Vượng.

Ngoài vị trí Chủ tịch HĐQT Công ty CP ô tô Trường Hải (Thaco), ông Dường còn kiêm tổng giám đốc Công ty CP địa ốc Đại Quang Minh. Ngoài ra, ông Dương còn là Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Trân Oanh.

Cũng giống như nhiều tỷ phú khác, ông Trần Bá Dương cũng đã phát triển sang lĩnh vực thế mạnh của Việt Nam: nông nghiệp. Nhưng khác với các đại gia khác, ông Trần Bá Dương sẽ tập trung vào mảng máy nông nghiệp. Cụ thể, Thaco lấy cơ khí và ô tô làm chủ đạo, trong bối cảnh nông nghiệp đất nước đang ở thời điểm phải thay đổi tất yếu theo hướng công nghiệp hoá, ứng dụng công nghệ cao để tiếp tục phát triển trong thời gian tới.

Năm 2010, Thaco đã nộp hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu lên Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE). Tuy nhiên, những khó khăn trong giai đoạn 2010-2012 đã khiến doanh nghiệp này sụt giảm lợi nhuận và không thể đưa cổ phiếu lên sàn.

Ngoài khối tài sản từ Thaco, “ông vua ô tô Việt” Trần Bá Dương còn sở hữu trực tiếp và gián tiếp cổ phần tại Công ty cổ phần Đại Quang Minh. Đại Quang Minh được thành lập ngày 22.03.2011 với tổng số vốn điều lệ là 4.200 tỷ đồng. Hiện tại Đại Quang Minh đang hoạt động trên 2 lĩnh vực chính là đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (theo hình thức hợp đồng BT) và đầu tư xây dựng hạ tầng Khu đô thị Sala trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Đại Quang Minh hiện đang nắm khối tài sản bất động sản khá lớn. Năm 2011, làm chủ đầu tư Dự án Khu II (quy mô 37.15 ha). Năm 2012 làm chủ đầu tư Dự án Khu IIA (quy mô 2.89 ha). Năm 2013 làm chủ đầu tư các Dự án: Khu III (quy mô 28.6 ha); Khu IIa (quy mô 6.3 ha); Khu Bến du thuyền (quy mô 5.4 ha); Các công viên được đầu tư theo hình thức xã hội hóa bao gồm: Công viên Rạch Cá Trê (quy mô 10 ha), Công viên Cầu Kênh (quy mô 2.34 ha).

Dự án khu đô thị Sa La, Thủ Thiêm. TP.HCM (Ảnh: IT)

Năm 2014 làm chủ đầu tư Dự án khu VI (quy mô 20.64 ha). Năm 2015 làm Nhà đầu tư Dự án Vùng châu thổ phía Nam (quy mô 150.25 ha) và làm chủ đầu tư các dự án: Khu nghỉ dưỡng (quy mô 7.28 ha); Khu công viên nước (quy mô 8.18 ha), Viện Nghiên cứu (quy mô 2.44 ha). Mở rộng quy mô dự án Khu đô thị Sinh thái Du lịch Sala lên 130.39 ha.

Năm 2011, Thaco đã góp 45% cùng ông Trần Đăng Khoa và CTCP Đầu tư Mai Linh thành lập nên CTCP Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh. Công ty có vốn điều lệ 4.200 tỷ đồng này là chủ đầu tư của dự án khu đô thị Sala nằm tại vị trí đắc địa của Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Quận 2, TP.HCM.

Bên cạnh ô tô thì đây là dự án mà Thaco đã dành rất nhiều tâm huyết để triển khai. Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương thậm chí đã rút khỏi vị trí Tổng giám đốc của Thaco để giữ vị trí Tổng giám đốc của Đại Quang Minh.

Khi thời điểm Đại Quang Minh ghi nhận doanh thu từ dự án Sala đang đến gần, Thaco đã có những động thái mới nhằm gia tăng sở hữu tại công ty này. Báo cáo tài chính của Thaco cho thấy trong nửa đầu năm 2016, công ty đã chi thêm 945 tỷ đồng để mua thêm 5% cổ phần của Đại Quang Minh, nâng tỷ lệ sở hữu lên 50%. Mức giá này tương ứng với 45.000 đồng/cp.

Tuy nhiên, theo thông báo của Sở Kế hoạch Đầu tư TP.HCM, vào ngày 29.6.2016, Đại Quang Minh đã được cấp thay đổi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh với thay đổi quan trọng liên quan đến cổ đông sáng lập.

Theo đó, tỷ lệ sở hữu của Thaco tại Đại Quang Minh đã được điều chỉnh tăng từ 45% lên 90%. Hai cổ đông sáng lập còn lại là CTCP Đầu tư Mai Linh đã thoái hết 37,5% vốn còn ông Trần Đăng Khoa giảm tỷ lệ sở hữu từ 17,5% xuống còn 5%. Với tỷ lệ sở hữu 90% thì Thaco đã nắm quyền chi phối đối với Đại Quang Minh.

Sau các thay đổi về sở hữu, ông Trần Bá Dương đã tiếp quản vị trí chủ tịch HĐQT Đại Quang Minh từ ông Trần Đăng Khoa. Từ ngày 4.7, ông Dương cũng chính thức trở thành người đại diện theo pháp luật của công ty này.

Với khối tài sản khủng tại Đại Quang Minh, nếu niêm yết, khối tài sản của ông vua ô tô Việt Trần Bá Dương có thể sánh cùng tỷ phú Phạm Nhật Vượng.